Çevrimdışı

GENEL DÜNYA TARİHİ KRONOLOJİSİ

İ.Ö. 8500-7000, Ortadoğu'da çiftçiliğe geçiş
İ.Ö. 3500-3000, Dicle-Fırat ve Nil vadilerinde uygarlığa geçiş
İ.Ö. 4000-3000, Uygarlığın Sümer'de doğuşu
İ.Ö. 3000, sabanın icadıyla insanların tarımda hayvan gücünden yararlanmanın yolunu bulmaları
İ.Ö. 3000 dolayları, yazılı kayıtların başlayışı
İ.Ö. 2000'den az önce, Mezopotamya çevresindeki bölgelerde taşra uygarlıklarını kurmaya başlayan toprak aristokrasilerinin doğmasını kolaylaştıran koşulların oluşması
İ.Ö. 1700 dolayları, Hammurabi tarafından insanlığın ilk yasa derlemelerinin çıkarılışı
İ.Ö. 1700, Avrasya bozkırı kökenli barbar halklar akınlarının Avrupa'nın Atlantik kıyılarına ulaşması
İ.Ö. 1300, dolayları, alfabetik yazının Suriye'de ve Filistin'de yaygınlaşması
İ.Ö. 1000, yıllarında, Ortadoğu uygarlığının iki uç bölgesinde (Filistin ve İran'da) verimli düşünce akımlarının doğuşu
İ.Ö. 700'den az önce Orta Asya'dan ve Güney Rusya'dan göç etmiş İskitler'in Ukrayna'da bir kabileler imparatorluğu kurup, Yunan dünyasıyla ticarete girişmeleri
İ.Ö. 6. yüzyıl, Lidya Krallığı'nda sikke paranın dolaşıma konması
İ.Ö. 6. yüzyıl, İyonyalı filozofların dünyayı ve insanı akılla kavrama çabası
İ.Ö. 500 dolayları, Çin uygarlık biçiminin temel öğelerinin ortaya çıkışı
İ.Ö. 500 dolayları, Kastların ve Hind dininin kendine özgü vurgularının biçimlenişi
İ.Ö. 330, Pers İmparatorluğunun Makedonyalıların saldırısıyla yıkılması
İ.Ö. 320, İskender'in İndüs Vadisi'ne girmesi
İ.Ö. 146, Roma'nın Makedonya'yı ve Yunanistan'ı fethetmesi
İ.Ö. 30, Roma'nın Mısır'ı fethetmesi

--------------------------------------------------------------------------------

70-100, Dört İncil'in yazıldığı yıllar
193, Roma Barışı'nın şiddete başvurulmasıyla bozulması
372, Hunlar'ın Güney Rusya'ya girip Ostrogotları sürüşleri
378-511, Roma İmparatorluğu'nun büyük barbar akınlarıyla çökmesi
410, Hun korkusuyla Roma sınırlarını zorlayan Vizigotlar'ın Roma kentini yağmalamaları ve İspanya'yı geçip krallıklarını kurmaları
451, Kalkedon (Kadıköy) Kurultayı'nın Papa'nın çağrısıyla toplanıp, kutsal üçleme öğretisinin Papa Büyük Leon'un saptadığı biçimiyle benimseyip, "monofizist" biçimini reddedişi
453, Attila'nın ölüşü ve Hun Konfederasyonu'nun dağılması
552, Japonya'ya ulaşan Budist misyonerler topluluğunun önemli başarılar elde etmesi
565'ten sonra (Doğu) Roma İmparatorlarının "Bizans İmparatoru" denmeye başlanışı
568'den sonra, Cermen kabilesi Lombartların Bizanslıları İtalya'nın iç bölgelerinden çıkan buraların denetimini ellerine geçirmeleri
572, Türk İmparatorluğu'nun haneden kavgalarıyla ikisi de iç kavgalarla yıpranan doğu ve batı ordularına bölünmesi
600 dolayları, Hint Okyanusu'nda Hindu gemicilerin yerini Müslümanların alması

610, Hz.Muhammed’e ilk vahyin gelişi
622, Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göçü
632-1000 arasında İslam'ın Hızla yükselişi ve Ortadoğu'da Kuzey Afrika'da İspanya'da yayılışı
632, Hz. Muhammed'in ölümü
636, Arap ordusunun Bizans'ı Suriye'den ve Filistin'den çıkarması
641, Arap akıncı birliklerinin Mezopotamya'yı ele geçirişleri
642, Arap akıncı birliklerinin Mısır'ı ele geçirişleri
651, İran ve Mezopotamya'da Sasani iktidarının sona ermesi
651, Arap akıncı birliklerinin İran'ı ele geçirmeleri
711, Vizigot krallığının sona ermesi
711-715, Kuzey Afrika'nın ve İspanya'nın Müslümanların denetimine geçmesi
715, İslamların Kuzeybatı Hindistan'daki Sind Bölgesinde, daha sonra da Hint Okyanusu'nda üstünlüğü ele geçirmeleri
717-718, Müslümanların Konstantinopolis'i kuşatmaları
750, Emeviler'in halifelik döneminin sona ermesi
751, Talas Meydan Savaşı'nda Çin'e bağlı birkaç vahanın Müslümanlara kaptırılışı
756, Baskı aygıtının Çin'de bulunuşu.
800, Şarlman'a Papa tarafından Romalıların imparatoru olarak taç giydirilişi
800'den birkaç yıl sonra, Bizans İmparatorunun Şarlman'ın imparatorluğunu tanımasıyla Batı Roma İmparatorluğunun yeniden kuruluşunun yasallaşması
831-1000 arası, Danimarka'nın İsveç'in ve Norveç'in Hristiyanlığa geçmeleri
840, Uygurların yıkılışı
845, Budizmin Çin'de resmen yasa dışı sayılması; bunun üzerine Kore'de devlet dini yapılıp iyice benimsenmesi
900 dolaylarında, Türk askerlerinin kabilelerinin, İslam devletlerinin siyasal yaşamına egemen olmaya başlamaları
900-14. yüzyıl ortaları, Avrupa'da toprakların tarıma açılışı
989, Rusya'nın Hristiyanlığa geçiş

--------------------------------------------------------------------------------

1000 dolayları, kolonileşme ve ticari yayılma sürecinin başlayışı
1000 dolayları, Gazneli Mahmut'un akınlarıyla İslam'ın Hindistan'ın İç bölgelerini ele geçirmeye başlaması
1000, Macaristan'ın Hristiyanlığa geçmesi
1000 Hristiyanlığın Uzakbatı ülkelerinde Kelt, Cermen ve Slav kabileleri arasında yayılması
1000-1300 arası, Avrupa'da kasabaların hızla gelişmeleri
1000-1453 arası, İslamlığın Hindistan'da, Doğu Avrupa'da, Orta Asya'da yayılışı
1000-1500, İslam mimarlığının görkem ve incelik dönemi
1054, Katolik-Ortodoks bölünmesinin, Papa ile Konstantinopolis Patriğinin birbirlerini afaroz etmeleriyle yaratılışı
1071, Malazgirt Savaşı ile Türklerin Hristiyanlık (Bizans) dünyasına karşı başarılı olup, Anadolu'nun iç bölgelerinin denetiminin Selçuk Türklerine geçişi
1096-1099, Birinci Haçlı Seferi
1171, Galler ülkesinin ve İrlanda'nın Anglo-Norman şövalyelerince fethinin tamamlanışı
1204, Dördüncü Haçlı Seferi'nde Konstantinopolis'in ele geçirilip yağmalanması ve kısa yaşamlı Doğu Latin İmparatorluğu'nun kurulması
1206-1227, Cengiz Han'ın yönetim dönemi
1254; Avrupa'da imparatorluğun çökmesiyle, Papalığın, Latin Hristiyanlık dünyasının evrensel hükümeti olduğunu ileri süren tek kurum olarak kalışı
--------------------------------------------------------------------------------

1300'den sonra, Japonların geniş çaplı denizcilik eylemlerine girişmeleri
1300'den sonra, Cermen ve Frank şövalyelerinin, Baltık ve Doğu imparatorluklarını kurup, ticaret etkinliklerine girişmeleri
1300, Rönesans'ın İtalya'da biçimlenmeye başlanışı
1337-1453, Yüzyıl Savaşları, İngiltere ile Fransa arasında, kiralık askerlerle yürütülen her yeri yakıp yıkıp yağmalayıcı savaşlar
1347-1351, Avrupa'da Veba salgını
1354, Türkler'in Çanakkale Boğazı'nı geçip Gelibolu Yarımadasını ele geçirerek, Avrupa'ya adım atmaları
1389, Kosova Savaşı'nda Sırpları yenen Türklerin Balkanlarda askeri üstünlüğü ele geçirmeleri
--------------------------------------------------------------------------------

15. yüzyıl İnkalar'ın And Dağları'ndaki merkezlerinde yayılan imparatorluklarının Peru'da merkezi bir rejim kurması
1417, Papalık monarşisinin Konstanz kurultayında onaylanmasıyla Protestan-Katolik ikililiğinin azaltılması
1430, Çinlilerin denizlerden çekilmesiyle Japonların Güneybatı Pasifik'te deniz üstünlüğünü ele geçirmeleri
1453, Konstantinopolis'in Türklerin eline geçmesi, bunun üzerine, Rusların Ortodoks kiliselerinin Hıristiyanlığın son kalesi olduğuna inanmaları
1480 Moskova, Dükü III. İvan'ın Altınordu egemenliğini tanımayıp, "Çar" sanını alarak bağımsızlığını ilan edişi
1492, Kolomb'un okyanusu aşması
1492, Müslüman Faslıların Avrupa'daki son kalesi Grenada'nın alınışı, bu olayla Hıristiyan haçlı ruhunun körüklenmesi
--------------------------------------------------------------------------------

1500, İtalyan Rönesansı'nın doruğuna ulaşması
1500'den sonra, Avrupa'nın deniz üstünlüğü kurması
1500-1650, Avrupa'da fiyatların hızla yükseldiği "Fiyat Devrimi"
1500-1700 arası milyonlarca kilometrelik ülkenin milyonlarca insanın İslam yönetimine sokulmasıyla İslam tarihinin en parlak dönemi
1508 Şah İsmail'in Bağdat'ı fethetmesi
1509 Portekizlilerin İslam filosunu Umman Denizi'ndeki Diu limanı açıklarında yenilgiye uğratmaları ve Hint Okyanusu'nda üstünlük kurmaya başlamaları
1511, Akdeniz'de, Türk İspanyol ve Portekiz güçleri arasında uzun deniz savaşlarının başlayışı
1512-1520, Yavuz Sultan selim yönetimi dönemi
1513, İlk Portekiz tacirin Güney Çin kıyılarına gelmesi
1514, Şah İsmail yanlılarının Anadolu'da büyük bir ayaklanmayı kışkırtmaları
1514, Çaldıran savaşında Şah İsmail'in yenilgiye uğratılması
1515, Portekizlilerin Hürmüz Adası'nda üs kurmaları
1517, Luther'in Wittenberg'deki Kilisenin kapısına 95 maddelik tezini asmasıyla Protestanlık hareketinin başlaması
1520-1566, Kanuni Sultan Süleyman yönetimi dönemi
1521, Cortez'in yeni Dünya'nın hazinelerinin kapısını (İspanyollara) açması
1526, Mohaç Savaşı'nda Türkler'den kaçan Macar kralının ölmesiyle, V. Karl'ın Bohemya ve Macaristan taçlarını ele geçirmesi
1526, Timur soyundan gelen Babür'ün Hindistan'ı ele geçirmesiyle, Babür İmparatorluğunun kurulması
1534, İngiltere'nin Papalık ile ilişkilerini koparması, İngiltere kilisesinin yavaş yavaş Protestanlığı benimsemesi
1534-1603, İngiltere'de Tudor hanedanı yönetimi ve bölük pörçük reformlar dönemi
1536, Fransa kralının, Habsburg gücüne karşı, Osmanlı imparatoruyla imzaladığı ittifak anlaşması
1552, Korkunç İvan'ın Altınordu Hanlığı başkenti Kazan'ı ele geçirişi, bunu izleyen dört yıl içinde Aşağı Volga bölgesinin fethini tamamlaması
1560, İspanyolların, İtalya'yı istila edip, papalık topraklarını ele geçirip, Reform karşıtı harekete izin vermemeleri; bunun üzerine, Papaların Hasburglular ile işbirliğine girişimleri
1568-1609, Felenekler'in İspayol yönetimine karşı ayaklanmaları
1580-1640, İspanyolları Portekiz'i ve imparatorluğunu kendi imparatorlularına katmaları
1587-1629, Safevi devleti yöneticisi Büyük Şah Abbas yönetimi dönemi
1590, dolayları mikroskopun icad.
1598, İspanyol üstünlüğü döneminin başlayışı
--------------------------------------------------------------------------------

1600, denizlerde yeni bir güç dengesiyle, Hint Okyanusu'nda İspanyol ve Portekiz gemilerinin yerini Felemenk, İngiliz, Fransız gemilerinin alışı
1600, Felemenk Doğu Hindistan Kumpanyası'nın kurulması
1600'den sonra, İngilizlerin Hint Okyanusu'nda ticaret etkinliklerine başlamaları
1601, İngiliz Doğu Hindistan kumpanyası'nın kurulması
1608, bir Polonya ordusunun Moskova'yı ele geçirip bir kukla yönetim kurması
1608 dolayları, teleskopun icadı
1618-1648, Otuz Yıl Savaşları
1620, İngilizlerin Massachussets kolonisini kurmaları
1626, Felemenkler'in New York'ta koloni kurmaları
1636, Japon hükümetinin, kendi iç sorunlarından dolayı açık deniz gemiciliğini uyruklarına yasaklaması
1638, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikası
1640'lar, İngiliz, Fransız ve Felemenk girişimcilerinin, şekerkamışı ticaretini Portekizlilerin ve İspanyolların elinden alıp başı çekmeleri
1642-1648, İngiliz iç savaşları
1648, Westphalia Antlaşması, bunun sonucunda İtalya'nın ve Almanya'nın bölünmesi ile ortaya çıkan küçük devletlerin, duruma göre Fransa'nın yanında ya da karşısında yer almaları
1648, Fransız üstünlüğünün başlaması
1648, İngiltere'de Parlamento egemenliğinin kurulması
1648-1715, XVI. Louis yönetimi dönemi
1648-1789, Avrupa'nın Eski Rejim ve kolonici yayılma dönemi
1649, İngiliz kralı I. Charles'in idamı
1653-1689, Fransa'nın rakipleri karşısında kesin üstünlüğe sahip olduğu dönem
1688, İngilizlerin İspanyol armadasına karşı zafer kazanmaları
1689, Petro'nun Avrupa gezisi dönüşü, geniş çaplı reform hareketlerini başlatması
1696, Petro'nun Türklere karşı başarısı
--------------------------------------------------------------------------------

1700-1721, Petro'nun İsveçlileri yenilgiye uğratabilip, Finlandiya Körfezinde denize açılabilmesi
1701-1714, İspanyol Taht Savaşları sırasında, Avusturyalıların, İspanya'nın bölüşülmesinde en büyük parsayı toplamaları
1707, Kok kömürü yapma yöntemlerinin bulunuşuyla, demir cevherini eritmede kömürden yararlanma olanağının doğuşu
1740-1786, Büyük Frederick (II. Frederick) yönetimi döneminde, Prusya'nın Avrupa'nın büyük güçlerinden biri durumuna gelmesi
1745, Abdül Vahab'in Arabistan'da Vahhabiliğin ilkelerini oluşturması
1756-1763, Yedi Yıl Savaşları 1762, bir Alman prensesinin kocasının öldürülmesi üzerine, II. Katerina adıyla Rusya imparatorluğu tahtına çıkması
1763, İngiltere'nin Hindistan, Kanada gibi denişaşırı ülkelerde kesin zafer kazanması
1768-1774, Rusların Osmanlı ordularını ağır bir yenilgiye uğratmaları ve Küçük Kaynarca Anlaşması'nın yapılması
1772, Polonya'nın ilk bölüşülmesinde Prusyalılar ve Avusturyalılar, Türkler karşısındaki ilerleyişini durdurmak için Rusya'ya sus payı olarak Polonya'nın büyük bir parçasının işgaline izin vermeleri
1774, Safevi imparatorluğunun dağılması
1774-1778, İspanya'nın Amerika limanlarının kıyı ticaretini yasaklayıp, kolonilere yapılan dışsatımları ve iç alımları Cadiz kentinden tekelci bir tutumla düzenlemesi
1775-1783, Amerikan bağımsızlık savaşı
1789, 1 Mayıs, Etats-Generaux'un toplanması
1789, 14 Temmuz, Kralın Ulusal Meclis'i kaldıracağı söylentisi üzerine, halkın Bastille'e saldırması
1789, 4 Ağustos, Ulusal Meclis'in feodal hakları kaldırarak köylü çoğunluğunu Devrim Safhalarına çekmesi
1791, Yeni Fransız anayasalarının hazırlanması
1793, Polonya'nın ikinci bölüşülmesi
1794, Robespierre'in öldürülmesi
1795, Polonya'nın üçüncü bölüşülmesi, ile Rusya sınırlarını, batıda Vistül Irmağı'na kadar genişlemesi
1799, Napoleon'un bir darbe ile iktidara getirilişi
--------------------------------------------------------------------------------

1803, Sırpların Osmanlı'ya başkaldı
1807, İlk buharlı geminin Robert Fulton tarafından yapılması
1812-1815, Napoleon'un Avrupa devletleri koalisyonunca yenilgiye uğratılması
1815, Viyana Konferansı, sonucu barış anlaşmasının yapılması
1821-1830, Yunan devrimi
1830, Cezayir'in Fransızlarca işgali
1833, Köleliğin, Büyük Britanya'nın yönetimindeki tüm ülkelerde kaldırılması
1839-1841, Afyon Savaşı
1839, Tanzimat Fermanı'nın ilanı
1840, posta sisteminin Büyük Britanya'da kuruluşu
1840'lar demiryolları ağı yapımının başlayışı
1847, Liberya'nın Amerika'dan eski yurtlarına dönen eski kölelerce, Birleşik Devletler anayasasına benzeyen bir anayasa sahip bir cumhuriyet olarak kurulması
1848 devrimleri
1848, Marx'ın gittikçe yoksullaşan proleter kitlelerin bir devrimle toplumsal sorunu çözecekleri düşüncesini ortaya atması
1848-1852, Fransa'da, III. Napoleon'un devlet başkanlığında cumhuriyet dönemi
1854, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikasını bırakıp dışa açılmak zorunda kalışı
1854, Kırım Savaşı'nda Fransa'nın ve Britanya'nın Ruslara karşı Türklerin yardımına koşup, Rusların Kırım'da yenilgiye uğratılması
1856, Islahat Fermanı'nın ilanı
1859, İtalya'nın Kont Cavour'un çabalarıyla birleştirilmesi
1859, Darwin'in canlıların evrimi kuramını ortaya atması
1861-1865, Amerikan iç savaşı
1863, ABD'de köleliğin kaldırılması
1869, Süveyş Kanalı'nın açılışı
1870-1871, Prusya'nın Fransa'yı yenilgiye uğratması
1871, Almanya'nın, Bimarck'ın çabalarıyla birleştirilmesi
1878-1908, Abdülhamid II'nin iktidarı dönemi
1885, Hindistan Ulusal Kongresi'nin (Kongre Partisi'nin) kurulması
1888, köleliğin Brezilya'da kaldırılması
1889, İkinci Enternasyonal'in kuruluşu
1889, Japon İmparatoru Meiji'nin Bismarck Almanyasını örnek alan bir Anayasa çıkarması; Diyet'in kurulması
1893, Havai Adaları'nın ABD topraklarına katılması
--------------------------------------------------------------------------------

1900, Batılı devletlerin gönderdikleri uluslararası birliğin Pekin'i ele geçirmesi
1901, Avusturya'nın İngiliz Uluslar Topluluğu'nun kendi kendini yöneten dominyonu olması
1903, Sibirya'yı aşan demiryolunun tamamlanması
1904-1905, Rus-Japon savaşı beklenmeyen sonuçla Japonların yenmesi
1905, Hindistan Müslüman Birliği'nin kurulması
1906, Rusya'nın, parlamenter organa sahip olması
1908, Jön Türkler'in iktidara ortak olmak isteğiyle, Abdülhamid'i deviren darbeyi gerçekleştirmeleri
1910, Japonların Kore kralını indirip, Kore Yarımadası'nı ülkelerine katmaları
1912, Mançu hanedanının yakılıp, Çin Cumhuriyetinin kurulması
1912-1913, Balkan Savaşları ile Balkanlardaki toprakların kaptırılması
1914, Berlin-Bağdat demiryolunun başlaması
1914, Panama Kanalı'nın açılması
1914-1919, Birinci Dünya Savaşı
1915, Japonlar'ın, Çin'deki özel ayrıcalıklarını, öne sürdükleri "Yirmi Beş İstek" ile artırmaya kalkmaları.
1917, 6 Nisan, ABD Kongresi'nin Almanya'ya savaş ilanı
1917, Kasım, İkinci bir devrimci hükümet darbesinin Sosyal Demokrat seçilmesi
1918, Ekim, Alman ve Avusturya hükümetlerinin Başkan Wilson'un barışın dayandırılacağı "On Dört Nokta"sını kabul etmeleri
1918-1920, Rusya'da ve Rusya'nın sınır ülkelerde iç savaş
1919, Paris Barış Konferansı'nın Rusya'daki durumu ele almaya kalkmayıp, savaşı yitiren Almanya, Avusturya ve Osmanlı hükümetlerine barış koşullarını zorla kabul ettirmeleri
1919, Barış antlaşmasının, Arap dünyasının zengin ve kalabalık bölgelerini Fransız ve İngiliz koloni yönetimlerine bırakması
1921, Çin Komünist Partisi'nin kurulması
1922, Faşizmi İtalya'da iktidara getiren hükümet darbesi
1922, Lenin'in "Yeni Ekonomik Politikası"nı (NEP) ilan etmesi
--------------------------------------------------------------------------------

1923, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması
1925, Rıza Pehlevi'nin İran'da iktidarı ele geçirip, Mustafa Kemal'inkine benzer bir laik reform hareketini başlatması
1925, Abdülaziz İbni Suud'un Arabistan Yarımadası'nı fethedip, Mekke'nin ve Medine'nin denetimini eline geçirmesi
1929, New York borsasının çökmesiyle ABD'de 1920'lerin hızlı ekonomik gelişmesinin sona ermesi
1930'lar, Japon yayılmasının yeniden canlanışı
1030'lar, Amerikan Başkanı Franklin D. Roosevelt'in New Deal politikası
1931, Japonların Mançurya'yı istila etmesi
1932, Irak'ın formal olarak bağımsızlığını kazanması
1933, New Deal politikasının başlatılması
1933, Haziran, Hitler'in iktidara gelmesiyle Almanya'nın köklü bir rejim değişikliği geçirmesi
1934, Etiyopya'nın 1896 yenilgisinin öcünü almak isteyen İtalya'nın saldırısına uğrayıp, uçakların ve zehirli gazların yardımıyla İtalya emperyalizmi altına sokuluşu
1938 Eylül, Çekoslovakya'nın Almanların yaşadığı bölgelerinin Almanya'ya geçirilmesi
1939, 1 Eylül, Hitler'in Polonya'ya saldırması
1939-1945, İkinci Dünya Savaşı
1940 ilkbaharı, Almanların Danimarka'yı ve Norveç'i ele geçirmeleri
1941, 22 Haziran, Hitler'in savaş duyurusunda bulunmadan Rusya'ya saldırması
1942, Kasım'ı 1943 Şubat'ı, Ruslar'ın Almanlar'ı geri püskürtmeleri
1943, Temmuz'u, Mussolini'nin, İngiliz-Amerikan birliklerinin İtalya'ya çıkmasıyla iktidardan düşmesi, İtalya'nın savaştan çekilmesi
1944, 6 Haziran, İngiliz-Amerikan birliklerinin Normandiya çıkartması
1945, 1 Mayıs, Hitler'in kendini öldürmesi, Alman başkomutanlığının teslim belgesini imzalamaları
1945, Hiroşima'ya ve Nagazaki'ye atom bombalarının atılması
1946, Türkiye'de çok partili hayata geçiş
1947, İsrail Yahudi devletinin kurulması
1947, Hindistan'ın İngiltere'den çekilmesi
1947, Birleşmiş Milletler'in Filistin'in Araplar ve Yahudiler arasında bölüştürülmesi, kararı
1947, Truman Doktrini
1948, Ghandi'nin öldürülmesi
1948 (ve 1956, 1967, 1973) Yahudi-Arap savaşları
1949, NATO'nun kurulması
1949, komünistlerin, Kuomingtang'a karşı kesin zafer kazanıp Çin'in yönetimini ele geçirmeleri
1949, ilk Rus atombombası denemesi
1950, Kuzey Kore komünist yönetiminin Güney Kore'ye saldırmasıyla Kore Savaşı'nın çıkışı
1953, Kore Savaşı'nda ateşkes
1953-1954, Rusların, Amerika'dan birkaç ay sonra hidrojen bombalarını patlatmaları
1954, Vietnam'ın Fransız egemenliğinden kurtulması
1956, Macarların ülkelerindeki komünist rejime başkaldırmaları
1956, Süveyş bunalımı
1957, Gana'nın bağımsızlığını kazanan ilk Afrika kolonisi olması
1957, Rusya'nın uzaya uydu gönderen ilk ülke oluşu
1957, Roma Andlaşması ile AET'nin kurulması
1958, Suriye ile Mısır'ın birleşmesi
1961, Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılması
1962, Fransa'da halkoyu yoklamasının Cezayir'e bağımsızlıktan yana sonuç vermesi
1962, ABD Küba'daki füzelerin çekmesini istediğinde SSCB'nin üçüncü dünya savaşı korkusuylabu isteğe uyuşu
1964, Vietnam'da Amerikan askeri etkinliklerinin başlayışı
1966, De Gaulle Fransası'nın NATO'dan çekilerek mutlak egemenlik hakkını elinde tutmayı seçmesi
1967, İsrail ile Arap devletleri arasında Ekim Savaşı
1969, ABD uzay gemilerinin ay'a inip dönmeyi başarmaları
1970, Sovyetler Birliği'nin ticaret ve yatırım olanakları yolunda Federal Almanya ile görüşmelere başlaması
1973, Ocak, İngiltere, İrlanda ve Danimarka'nın Avrupa Topluluğu'na tam üye olmaları
1973, İsrail ile Arap devletleri arasında Ramazan Savaşı; petrol ambargosu ve ardından petrol fiyatlarının yükselmesi
1975, Yumuşamanın göstergesi olan Helsinki Anlaşması
1978, Çin Halk Cumhuriyeti'nde Deng Şaoping'in önderliğinde ekonomik reformların başlaması
1979, Mısır ile İsrail arasında Camp David Andlaşması'nın imzalanması
1979, İran'da Ayetullah Humeyni önderliğindeki İslamcıların bir devrimle yönetimi ele geçirmesi
1979, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi
--------------------------------------------------------------------------------

1980, 1988, İran-Irak savaşı
1981, Ocak, Yunanistan'ın AT'ye tam üye olması
1985, 1991, Ülkesinde glasnost ve perestroika'yı uygulamaya çalışacak olan Michael Gorbachev'in başkanlık süresi
1986, Ocak, İspanya ve Portekiz'in AT'ye tam üye olması
1987, Temmuz, Avrupa Tek Senedi'nin (Single Act) kabul edilmesi
1988, Nisan, Türkiye'nin AT'ye tam üyelik başvurusunda bulunması
1989, Doğu Avrupa'da marksist ekonomilerin çökmesi
1989, Kasım, Berlin Duvarının yıkılması
--------------------------------------------------------------------------------

1990, Sovyetlerin dağılması ve Soğuk Savaş'ın sona ermesi
1990, Ağustos, Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi
1990, Ekim, Almanyaların birleşmesi
1991, Aralık, Bağımsızlık Devletler Topluluğu'nun kurulması
1995, Ocak, İsveç, Finlandiya ve Avusturya'nın Avrupa Birliğine tam üye olmaları
1996, Ocak, Dayton Barış Andlaşması ile Bosna Savaşı'nın sona ermesi...

OSMANLI TARİHİ KRONOLOJİSİ

1299-1300 Osmanlı Tarihi’nin başlaması

1299 Selçuklu sultanının Osman Bey'e beylik alameti olarak tabl-u alem (davul ve sancak) göndermesi

1302 Osman Gazi'nin Koyunhisar Zaferi

1320 Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü

1324 Orhan Gazi'nin tahta geçişi

1326 Bursa'nın fethi

1331 İznik'in fethi

1331 İlk Osmanlı medresesinin, İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması

1334 Karesi Beyliği'nin ilhakı

1337 Kocaeli bölgesinin alınışı

1346 Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı

1349-1352 Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin üs olarak verilişi

1352 Osmanlıların Cenevizlilere Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri

1354 Gelibolu'nun fethi

1361 İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri)

1362 Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı

1362 Kadıaskerliğin teşkili

1363 Pençik Kanunu'nun çıkışı

1366 Gelibolu'nun elden çıkışı

1371 Çirmen Zaferi

1376 Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü

1377 Gelibolu'nun Osmanlılara iadesi

1385-1386 Niş ve Sofya'nın alınışı

1387 Ploşnik bozgunu ve Balkan ittifakının teşekkülü

1389 I. Kosova Zaferi

1389 I. Murat'ın şehadeti, Yıldırım Bayezid'in tahta çıkışı

1390 Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı

1390 Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması

1390 Gelibolu tersanesinin inşası

1391 İstanbul'un ilk kuşatılması

1393 Mahkeme Rüsumu'nun (vergisinin) ilk ihdası

1396 Niğbolu Zaferi

1397-1398 Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü

1398 Kadı Burhaneddin'in ölümü

1398 Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400 Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifasının Yıldırım Bayezid tarafından inşa ettirilmesi

1402 Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid'in esareti

1402-1413 Fetret Devri, iç karışıklıklar

1409 Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan, Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i)

1411 Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı

1413 I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu

1416 Osmanlı-Venedik Deniz Savaşı ve barışı, Şeyh Bedreddin isyanı

1416 Macar Seferi

1417 Avlonya'nın fethi

1418-1420 Samsun bölgesinin zaptı

1421 Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta çıkışı

1422 Mustafa Çelebi'nin (Düzmece) bertarafı

1425 Molla Fenari'nin ilk şeyhülislam olarak tayini

1425-1426 İzmir beyi Cüneyd'in idamı

1425-1426 Teke Beyliği'nin intikali

1427-1428 Germiyan Beyliği'nin intikali

1430 Selanik'in fethi

1430-1431 Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü

1432 Fatih Sultan Mehmed'in doğumu

1434 Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması

1439 Semendire'nin alınışı

1440 Başarısız Belgrad kuşatması

1444 Edirne-Segedin Antlaşması

1444 II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta çıkışı ve Varna zaferi

1445 II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa tahta çıkışı

1448 II. Kosova Zaferi

1451 II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta çıkışı

1453 İstanbul'un fethi

1453 Ayasofya Kilisesi’nin camiye çevrilmesi

1454 İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü)’nun kuruluşu

1458-1460 Mora'nın ele geçirilişi

1461 Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu

1461 Candaroğulları'nın ilhakı

1463 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması

1463-1470 İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası

1466 II. Mehmed'in Arnavut seferi

1468 Karamanoğulları'nın sonu

1470 Eğriboz adasının alınışı

1471 Fatih Külliyesi’nin açılışı

1472 Topkapı Sarayı'nın inşaası

1473 Otlukbeli zaferi

1475 Kırım'ın Osmanlı hakimiyetine girişi

1476 Boğdan seferi ve zaferi

1478 Fatih tarafından ilk altın paranın darb ettirilmesi

1479 Osmanlı-Venedik barışı ile Fatih'in Venediklilere, Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi

1480 Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması

1480 Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması

1481 II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı

1482 Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a sığınması

1483 Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı

1484 Boğdan Seferi

1484 Kili ve Akkerman'ın fethi

1485 Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması

1488 Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı

1491 Osmanlı-Memluk Barışı

1492 Macar Seferi

1492 İspanya'dan çıkarılan Yahudilerin Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi

1495 Macarlarla ateşkes, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu

1497 İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi

1498 Lehistan Seferleri

1499 Venedik Savaşı

1499 İnebahtı'nın alınışı

1499 Preveze baskını

1500 Modon, Navarin ve Koron'un alınışı

1502 Venedik ile barış

1505 Bayezid Külliyesi'nin açılışı

1509 İstanbul'da kıyamet-ı suğra (küçük kıyamet) zelzelesi

1511 Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim hareketi

1512 II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta çıkışı

1514 Çaldıran zaferi, Tebriz'e giriş

1514 Şahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya sürgün gönderilişi

1516 Mısır seferi ve Mercidabık zaferi

1517 Ridaniye zaferi ve Kahire'ye giriş

1517 Haremeyn'in himaye altına alınması

1517 Haliç'te tersane yapımının tamamlanması

1517 Piri Reis'in Mısır'da Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması

1519 Celali isyanı

1519 Cezayir'in ilhakı

1520 I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın tahta çıkışı

1521 Belgrad'ın fethi

1522 Rodos Adası'nın ilhakı

1524 Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı

1525 İlk Fransız elçisi İstanbul'da

1526 Mohaç zaferi

1528 Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi

1529 Viyana kuşatması, Barbaros'un Marsilya'ya çıkması

1530-1588 Sinan'ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi

1532 Alaman Seferi

1533-1534 Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği'ne tayini

1534 Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı

1536 Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı tanıyan ahidname verilmesi (kapitülasyonlar)

1537 Körsof - Avlonya seferi

1538 Preveze zaferi

1538 Hadım Süleyman Paşa'nın Hint seferi

1541 Budin'in kesin olarak ilhakı ve beylerbeyiliği olması

1543 Estergon'un ve İstolni Belgrad'ın fethi

1543 Batı musikisiyle ilk resmi temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray orkestrası)

1547 Osmanlı-Habsburg barışı

1547 Avusturyalılara Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması

1547 San'a'nın fethi

1548 İkinci İran seferi

1550 Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası

1551 Trablusgarb'ın fethi

1552 Piri Reis'in Portekizlilere karşı seferi

1553-1554 Turgud Reis'in Akdeniz seferi

1553-1554 Nahcıvan seferi

1555 İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması

1557 Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi

1557 Süleymaniye Külliyesi'nin açılışı

1560 Cerbe'nin alınışı

1562 Osmanlı-Habsburg barışı

1565 Başarısız Malta kuşatması

1566 Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Zigetvar ve sultanın vefatı, II. Selim'in tahta çıkışı

1567 Yemen isyanı

1569 Astarhan seferi

1571 Kıbrıs fethi

1571 İnebahtı hezimeti

1574 Tunus'un fethi

1574 Selimiye'nin açılışı

1574 II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın tahta çıkışı

1575 Edirne'de, Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşaası

1578 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması

1578 Fas'ta el-Kasrü'l-kebir zaferi

1580 İlk İngiliz Ahidnamesi'nin verilişi

22 Ocak 1580 İstanbul Rasathanesi'nin yıktırılması

1583 Meşale zaferi

18 Kasım 1583 Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları

1585 Tebriz'in alınışı

1586 İlk Sikke tashihi (paranın düzeltilmesi)

1587 Gürcistan harekatı

1588 Gence seferi

1589 İkinci sikke tashihi

1590 Osmanlı-İran Antlaşması

1593 Osmanlı-Habsburg savaşları

1595 Estergon'un düşüşü

1595 III.Murad'ın vefatı, III. Mehmed'in tahta çıkışı

1596 Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova zaferi

1598-1663 Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin inşası

1599 Osmanlı sarayına ilk Batı müziği aletinin (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org) getirilişi

1601 Kanije zaferi

1601 İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye konması

1603 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması

1603 III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in tahta çıkışı

1607 Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması

1609-1610 Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da

1612 Osmanlı-İran Antlaşması

1612 Hollandalılara ahidname verilmesi

1615 Revan seferi

1617 I. Mustafa'nın tahta çıkışı

1617 İstanbul'da Sedefkar Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası

1618 I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve II. Osman'ın tahta çıkışı

1621 Hotin seferi

1622 II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı

1623 I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve IV. Murad'ın tahta çıkışı

1629 Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile, yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması

1634 İlk şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)

1635 IV. Murad'ın Revan seferine çıkışı

1638 Bağdat seferi ve Bağdat'ın alınışı

1639 Kasr-ı Şirin Antlaşması

1640 IV. Murad'ın ölümü, Sultan İbrahim'in tahta çıkışı

1645 Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı

1648 Sultan İbrahim'in tahttan indirilmesi, IV. Mehmed'in tahta çıkışı

1648 Kandiye kuşatması

1656 Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması

1656 Çınar Vakası

1656 Köprülüler devrinin başlaması

1660 Varad Kalesi'nin alınışı

1663 Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi

1664 St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması

1669 Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi

1672 Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı

1672 Bucaş Antlaşması

1673 Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi

1676 Osmanlı-Lehistan barışı: Zorawna Antlaşması

1678 Çehrin seferi

1682 Osmanlı-Rus Antlaşması

1683 II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun

1685 Uyvar'ın elden çıkışı

1685 Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı

1686 Budin'in düşüşü

1687 IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın tahta çıkışı

1687 Eğri Kalesi'nin düşüşü

1687 Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması

1688 Belgrad'ın elden çıkışı

1690 Kanije Kalesi'nin düşüşü

1690 Belgrad'ın geri alınışı

1691 II. Ahmed'in tahta çıkışı

1691 Salankamen bozgunu

1691 Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması

1695 II. Ahmed'in ölümü

1695 II. Mustafa'nın tahta çıkışı, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması

1697 Zenta bozgunu

1699 Karlofça Antlaşması

1700 İstanbul Antlaşması

1703 Edirne Vakası

1703 III. Ahmed'in tahta çıkışı

1703 "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması

1711 Prut Zaferi ve Barışı

1715 Mora seferi

1716 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı

1716 "Fındık" altınının piyasaya çıkarılması

1718 Pasarofça Antlaşması

1720 Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a)

1721 Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret (elçilik) vazifesiyle Fransa'ya gidişi

1723 İran seferinin üç cepheli olarak açılışı

1724-1725 Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Gence'nin alınışı

1726 İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu

1729 "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi

1730 Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in tahtan indirilişi, I.Mahmud'un tahta çıkışı

1732 Osmanlı-İran barışı

1733 İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları

1735 Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması

1736 Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları

1739 Belgrad Antlaşması

1739 Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması

1743 Osmanlı-İran Savaşı'nın yeniden hızlanması

1746 Osmanlı-İran barışı

1748-1755 İstanbul'da I. Mahmud ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi

1754 I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı

1757 III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta çıkışı

1768 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması

1770 Rus filosunun İngilizlerin yardımıyla Akdeniz'e girmesi

1770-1776 Fransız Subayı Baron de Tott'un İstanbul'da bulunması

1771 Kırım'ın işgali

1772 Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması

1773 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu

1774 Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması

21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması

1776 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun’un açılışı

10 Mart 1779 Aynalıkavak Tenkihnamesi

1781 Hendese odasının Mühendishane olarak isimlendirilmesi

1783 Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

1784 Avusturyalılara Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi

8 Ocak 1784 Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması

1787-1788 İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri

17 Şubat 1787 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı

9 Şubat 1788 Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi

Ocak 1789 Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı

7 Mayıs 1789 I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması

11 Temmuz 1789 Osmanlı-İsveç ittifakı

1790 İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması

31 Ocak 1790 Osmanlı-Prusya ittifakı

27 Temmuz 1790 Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu

18 Eylül 1790 Yergöğü Mütarekesi

Ekim-Kasım 1790 Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı

1791 Ziştovi Antlaşması

11 Ağustos 1791 Rus Savaşı'nın sonu, Kalas Mütarekesi

1792 Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması

1792 III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması

10 Ocak 1792 Kırım'ın Rusya'ya bırakılması

10 Ocak 1792 Yaş Antlaşması

1793 Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik kurulması

1793 Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu, Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması

1795 Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi

1795 Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)

1797 Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler kurulması

1797 Pazvandoğlu isyanı

1797 Rumeli'de dağlı eşkıya hareketleri ve isyanları

17 Eylül 1797 Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması

3 Ocak 1798 Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı

1 Temmuz 1798 Fransa'nın Mısır'a saldırması

3 Eylül 1798 Fransa'ya savaş ilanı

5 Ocak 1799 Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak

Şubat 1799 Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi

Mayıs 1799 Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi

Ağustos 1799 Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı

1800 Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması

Mart 1800 Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları

Ağustos 1801 Mısır'ın tahliyesine dair mütareke

1802 Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi

1802 Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya çıkması

25 Haziran 1802 Paris Antlaşması. Fransa ile barış

Şubat 1804 Sırp isyanlarının başlaması

1805 Avrupa tarzında ilk hastanenin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması

1805 Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması

1805 Tersane Hazinesi'nin kurulması

1805 Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi

Temmuz 1805 Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini

1806 Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vakası

1806 Osmanlı-Rus Savaşı

1806 III. Selim'in Mühendishan-ı Berri-i Hümayun kanunnamesi

Ekim 1806 Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi

1807 Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi

20 Şubat 1807 İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi

Mart-Eylül 1807 İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi

25 Mayıs 1807 Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma

29 Mayıs 1807 III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in kaldırılması

28 Temmuz 1808 Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması

29 Eylül 1808 Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması

15-16 Kasım 1808 Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu

5 Ocak 1809 İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması

1810 II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması

1812 Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması

28 Mayıs 1812 Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi

1816 Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini

Şubat- Mart 1821 Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması

1823 Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi

1824 Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması

1824 Fatih Külliyesi'ndeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması

14 Haziran 1826 Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması

7 Ekim 1826 Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın imzalaması

1827 Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları

1827 Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)

4 Nisan 1827 İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü

Temmuz 1827 Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi

20 Kasım 1827 Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması

26 Nisan 1828 Rusya'nın savaş ilan etmesi

14 Eylül 1829 Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı

1830 Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

1830-1831 Nüfus sayımları

5 Temmuz 1830 Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri

1831 İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)

1831 Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)

1 Kasım 1831 İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri

1832 Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı

1832 İngiliz postalarının kuruluşu

12 Aralık 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri

1833 Feshanenin kuruluşu

2 Şubat 1833 Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri

5 Nisan 1833 Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi

Mayıs 1833 Mehmed Ali Paşa’nın uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi

8 Temmuz 1833 Mehmed Ali Paşa’ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması

18 Eylül 1833 Münchengraetz Antlaşması

1834 Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması

1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)

11 Mart 1836 Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması

26 Kasım 1837 Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi

1838 Mekteb-i Adli'nin açılması

24 Mart 1838 Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye’nin kurulması

16 Ağustos 1838 İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti

1839 "Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması

1839 Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması

24 Haziran 1839 Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti

1 Temmuz 1839 II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi

3 Kasım 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilanı

3 Mayıs 1840 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürürlüğe girer)

1840 Posta Nezareti'nin kurulması

1841 Lübnan olayları

24 Mayıs 1841 İngiltere'nin yardımıyla Mısır meselesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması

13 Temmuz 1841 Londra Boğazlar Mukavelenamesi

1842 Askeri Baytar Mektebi'nin açılması

10 Nisan 1845 Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)

1846 Rus Ticaret Muahedesi

1847 Tımarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası

1847 Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi

1847 Dersaadet Bankası'nın kuruluşu

1847 İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor)

1848 Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar

1848 Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması

16 Mart 1848 İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması

18 Kasım 1848 Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi

12 Mart 1850 Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması

18 Temmuz 1851 Encümen-i Daniş'in kurulması

1853 "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması

1853 İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi

1854 İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması

12 Mart 1854 Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak

1855 Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması

16 Ağustos 1855 İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)

9 Eylül 1855 Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi

14 Kasım 1855 Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması

1856 Bank-ı Osmani'nin kurulması

1856 Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması

1856 Islahat Fermanı

1856-1860 Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı

1856-1866 İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı

18 Şubat 1856 Islahat Fermanı'nın ilanı

30 Mart 1856 Paris Barış Antlaşması

30 Mart 1856 Rusya'nın bozguna uğraması

30 Mart 1856 Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi

1857 Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi

17 Mart 1857
Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması

6 Kasım 1857 Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması

1858 Kız rüşdiye mekteplerinin açılması

8 Haziran 1858 Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediye'nin

Nizamname-i Umumisi (ilk örnek belediye)

12 Şubat 1859 Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu

1860 Ticaret mahkemelerinin kuruluşu

1860 İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi

1860-1861 Lübnan ve Suriye Olayları

1860-1861 Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi

22 Ekim 1860 Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması

1861 Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması

1861-1866 Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı

29 Nisan 1861 Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması

1862 Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini

1862 Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması

1862 Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti

1863 Abdülaziz'in Mısır'a seyahati

1863 Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu

1863 İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması

1863 Menafi Sandığı'nın kurulması

1863 Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması

1864 Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması

1864 İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

1864 Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması

1864 Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu

1864-1876 Paris’e talebe gönderilmesi

8 Ekim 1864 Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü

1865 İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu

1865 Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi

1866 Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri

1866 Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması

1866-1867 Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

1867 Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi

1867 Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması

1867 Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması

1867 Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları

1867 Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi

1867 Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu

1867-1876 İzmir Rıhtımı'nın inşası

8 Haziran 1867 Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi

21 Haziran 1867 Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati

1868 Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi

1868 Galatasaray Sultanisi'nin açılması

1868 Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması

1 Mart 1868 Adliye Nezareti'nin kurulması

1 Eylül 1868 Mekteb-i Sultani'nin açılması

1869 Süveyş Kanalı'nın açılması

1869 Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması

8 Nisan 1869 İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması

2 Eylül 1869 Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi

Ekim 1869 Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması

1870 Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları

1870 Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması

1870 Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması

20 Şubat 1870 Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması

26 Nisan 1870 Darü'l-Muallimat'ın açılması

1871 Saint-Esprit okulunun kurulması

1871 Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti

1871 Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri

1872 Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması

1873 Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu

1873 Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması

1874 Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması

1874 Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması

1874-1875 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması

1875 Bosna-Hersek isyanları

1875 Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması

1876 Bulgar isyanları

1876 Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

1876 Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, tahtan indirilmesi ve Abdülhamid'in tahta çıkışı

1876 İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere uluslararası bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı

23 Aralık 1876 I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı

1877 Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması

19 Mart 1877 İlk Meclis-i Meb'usan'ın toplaması (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)

25 Eylül 1877 Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)

5 Ekim 1877 Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü

13 Aralık 1877 Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili

1878 Ayastefanos ve Berlin antlaşmaları imzalanması

1878 Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları

1878 Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması

1878 Ermeni meselesinin zuhuru

1878 Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi

1878 Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki

1878 Makedonya meselesinin ortaya çıkması

13 Şubat 1878 Meclisin kapatılması

Ekim 1878 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması

1879 II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi

1879 Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü

1880 Vergi reformu

1880 Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması

13 Mart 1880 İstanbul'da bir kız idadisinin açılması

Ekim 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi

1881 Mustafa Kemal'in doğumu (ATATÜRK)

1881 Mısır'ın İngilizler tarafından işgali

1881 Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması

1882 Tunus'un Fransızlar tarafından işgali

1882 Muharrem Kararnamesi'nin neşri

2 Ocak 1882 Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması

1883 Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması

20 Haziran 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması

1885 Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı

18 Eylül 1885 Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması

1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması

1888 Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1888 Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması

1889 İttihad-ı Osmani Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması

1890 Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları

1892 Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması

1892 Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması

1893-1896 İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı

1894 Sasun'da Ermeni olayları

1894 Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması

1895 İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri

1895 Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması

1895 Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması

1896 Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları

1896 Girit isyanının alevlenmesi

1896 Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması

1897 Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları

17 Nisan 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi

1898 Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi, Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi

1898 Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi

1899 Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900 Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi

1900 İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması

31 Ağustos 1900 Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması

1901 Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri

1901-1908 Hicaz demiryolu hattının yapımı

1902 Yemen isyanlarının tekrar başlaması

1902 Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi

23 Kasım 1902 Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti

23 Kasım 1902 Cum'a-ı Bala ayaklanması

23 Kasım 1902 Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması

8 Aralık 1902 Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini

1903 İdadilerin altı yıla çıkarılması

2-3 Ağustos 1903 İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı

2-3 Ağustos 1903 Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması

Eylül 1903 Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi

1904 Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması

1905 Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması

21 Temmuz 1905 Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri

1906 Akabe olayları ve Akabe krizi

23 Temmuz 1908 II. Meşrutiyet'in ilanı

5 Ekim 1908 Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi

6 Ekim 1908 Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri

17 Aralık 1908 II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması

1909 Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları

1909 Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması

13 Nisan 1909 31 Mart Olayı

19 Nisan 1909 Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması

17 Aralık 1909 Meclisin açılması

1910 Arnavutlar'ın ayaklanmaları

1910 Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması

1911 Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye başlanması

1911 Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması

1911 İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali

1911-1912 Osmanlı İtalyan Savaşı

1912 Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı

1912-1913 Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı

18 Ocak 1912 Meclis-i Mebusan'ın feshi

25 Mart 1912 Türk Ocaklarının kurulması

18 Nisan 1912 II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması

18 Nisan 1912 İtalyanlar'ın Rodos’a tecavüzleri

18 Nisan 1912 İtalyanların, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri

5 Ağustos 1912 II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi

Eylül - Ekim 1912 I. Balkan Savaşı

15 Ekim 1912 Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması

29 Kasım 1912 Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi

1913 Liselerin mevcut idadilerin yerini alması

23 Ocak 1913 Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti

30 Mayıs 1913 I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi

11 Haziran 1913 Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti

29 Haziran 1913 Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası

21 Temmuz 1913 Edirne'nin geri alınması

29 Ağustos 1913 Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması

14 Kasım 1913 Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması

14 Aralık 1913 Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı

1914 Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması

1914 Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması

1914 Islah-ı Medaris Nizamnamesi

8 Şubat 1914 Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması ("Muamele")

14 Mayıs 1914 III. Dönem Meclis-i Mebusan

28 Haziran 1914 Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi

28 Temmuz 1914 Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı

1 Ağustos 1914 Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı

2 Ağustos 1914 Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili (IV. ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanmış ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanmıştır.)

2 Ağustos 1914 Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması

4 Ağustos 1914 Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı'nın başlaması

10 Ağustos 1914 Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi

9 Eylül 1914 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması

12 Eylül 1914 İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması

29 Ekim 1914 Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması

Kasım - Aralık 1914 Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi

3 Kasım 1914 Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

5 Kasım 1914 İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı

11 Kasım 1914 Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı

14 Kasım 1914 Cihad-ı Ekber ilanı

18 Aralık 1914 Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi

1915 Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi

1915 Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi

Ocak - Şubat 1915 Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti

Ocak - 18 Mart 1915 Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları

27 Mayıs 1915 Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir

1916 Hicaz ve Mekke'nin kaybı

1917 Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması

1917 Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü

1917 Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu

6 Nisan 1917 Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı

3 Mart 1918 Brest Litowsk Antlaşması

3 Temmuz 1918 Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması

2 Ekim 1918 Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi

8 Ekim 1918 Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti

30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi'nin imzalanması

3-4 Kasım 1918 Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri

8 Kasım 1918 İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti

13 Kasım 1918 İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları

1919 İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının "Muhtelit Harbiye Mektebi" olması

4 Mart 1919-4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara geçmesi

15 Mayıs 1919 Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri

19 Mayıs 1919 Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi

23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi

4 Eylül 1919 Sivas Kongresi

2 Ekim 1919 Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti

22 Ekim 1919 Amasya Protokolü

24 Ekim 1919 Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi

29 Kasım 1919 Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı

16 Mart 1920 İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi

5 Nisan 1920 Ferid Paşa'nın sadareti

11 Mayıs 1920 Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı

10 Ağustos 1920 İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması

2-3 Aralık 1920 Gümrü Antlaşması'nın imzalanması

27 Ocak -12 Şubat 1921 Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti

31 Mart 1921 II. İnönü Zaferi

3 Eylül 1921 Sakarya Meydan Savaşı

20 Eylül 1921 Fransa ile barış

26 Ağustos 1922 Büyük Taarruz : İşgalci Yunan kuvvetlerinin imhası

30 Ağustos 1922 Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi

9 Eylül 1922 İzmir'in kurtuluşu

11 Ekim 1922 Mudanya Mütarekesi

1 Kasım 1922 Saltanatın ilgası

16 Kasım 1922 Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması

16 Kasım 1922 Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi

24 Temmuz 1923 Lozan Barış Antlaşması

13 Ekim 1923 Ankara'nın başşehir olarak kabulü

29 Ekim 1923 Cumhuriyet'in ilanı

3 Mart 1924 Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları

ATATÜRK KRONOLOJİSİ

1881: Selanik'te doğdu.
1893: Askeri Rüştiye'ye girdi ve Kemal adını aldı.
1895: Selanik Askeri Rüştiyesi'ni bitirdi, Manastır Askeri İdadisi'ne girdi.
1899 Mart 13: İstanbul Harp Okulu Piyade sınıfına girdi.
1902 Harp Akademisi'ne girdi ve burada gazete çıkardı.
1905 Ocak 11: Harp Akademisi'ni Yüzbaşı olarak bitirdi, Şam'a 5. Ordu'nun 30. Süvari Alayı'nda staj yapmak için atandı.
1906 Ekim: Şam'da Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdu. Şam'da topçu stajını yaptı ve Kolağası oldu.
1908 Temmuz 23: Meşrutiyet'in ilan edilmesi için çalışmaları.
1909 Mart 31: 31 Mart ihtilalinde Hareket Ordusu Kurmay Subayı olarak çalıştı.
1911 Eylül 13: Mustafa Kemal, İstanbul'a Genelkurmay'a naklen atandı.
1911 Kasım 27: Mustafa Kemal, Binbaşılığa yükseldi.
1912 Ocak 9: Mustafa Kemal, Trablusgarp'ta Tobruk saldırısını yönetti.
1913 Ekim 27: Mustafa Kemal, Sofya Ateşemiliterliği'ne atandı.
1914 Mart 1: Mustafa Kemal, Yarbaylığa yükseltildi.
1915 Şubat 2: Mustafa Kemal, Tekirdağı'nda 19. Tümeni kurdu.
1915 Şubat 25: Mustafa Kemal'in Maydos'a gidişi.
1915 Nisan 25: Mustafa Kemal, Arıburnu'nda İtilaf Devletleri'ne karşı koydu.
1915 Haziran 1: Mustafa Kemal'in Albaylığa yükselişi.
1915 Ağustos 9: Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı.
1915 Ağustos 10: Mustafa Kemal, Anafartalar'dan düşmanı geri attı.
1916 Nisan 1: Mustafa Kemal'in Tuğgeneralliğe yükselişi.
1916 Ağustos 6: Mustafa Kemal, Bitlis ve Muş'u düşman elinden kurtardı.
1917 Eylül 20: Mustafa Kemal, memleketin ve ordunun durumunu açıklayan raporunu yazdı.
1917 Ekim: Mustafa Kemal, İstanbul'a döndü.
1918 Ekim 26: Mustafa Kemal, Halep'in kuzeyinde bugünkü sınırlarımız üzerinde düşman saldırılarını durdurdu. 1918 Ekim 30: Mondros Mütarekesi'nin imzalanması.
1918 Ekim 31: Mustafa Kemal'in Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı'na atanması.
1918 Kasım 13: Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı'nın kaldırılması ve Mustafa Kemal'in İstanbul'a dönüşü. 1919Nisan 30: Mustafa Kemal'in Erzurum'da bulunan 9. Ordu Müfettişliği'ne atanması.
1919 Mayıs 15: İzmir'e Yunan'lıların asker çıkarması.
1919 Mayıs 16: Mustafa Kemal, Bandırma vapuruyla İstanbul'dan ayrıldı.
1919 Mayıs 19: Mustafa Kemal, Samsun'a çıktı.
1919 Haziran 15: Mustafa Kemal, 3. Ordu Müfettişi ünvanını aldı.
1919 Haziran 21: Mustafa Kemal, Ulusal Güçleri Sivas Kongresi'ne çağırdı.
1919 Temmuz 8 / 9: Mustafa Kemal, askerlikten çekildi. (Saat: 20:50)
1919 Temmuz 23
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ustafa Kemal'in başkanlığı altında Erzurum Kongresi'nin toplanması ve bir Temsil Kurulu seçerek dağılması. (7 Ağustos 1919)
1919 Eylül 4: Mustafa Kemal'in başkanlığı altında Sivas Kongresi'nin toplanması ve 11 Eylül'de sona ermesi.
1919 Eylül 11: Mustafa Kemal, Anadolu ve Rumeli Müdafaayı Hukuk Cemiyeti Heyet Temsiliyesi Başkanlığı'na saçildi.
1919 Ekim 22: Amasya Protokolü'nün imzalanması.
1919 Kasım 7: Mustafa Kemal, Erzurum'dan milletvekili seçildi.
1919Aralık 27: Mustafa Kemal, Heyeti Temsiliye'yle birlikte Ankara'ya geldi.
1920 Mart 20: İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından ele geçirilmesi, Mustafa Kemal'in protestosu, Ankara'da yeni bir Millet Meclisi toplama girişimi.
1920 Mart 18: İstanbul'da Meclis-i Mebusan'ın son toplantısı.
1920 Mart 19: Mustafa Kemal tarafından Ankara'da üstün yetkiyi taşıyan bir Millet Meclisi toplanması hakkında illere duyuruda bulunulması.
1920 Nisan 23: Mustafa Kemal, Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açtı.
1920 Nisan 24: Mustafa Kemal, Büyük Millet Meclisi Başkanı seçildi.
1920Mayıs 5: Mustafa Kemal'in başkanlığında ilk Hükümet'in toplantısı.
1920 Mayıs 11: Mustafa Kemal, İstanbul Hükümeti tarafından ölüm cezasına çarptırıldı.
1920Mayıs 24: Mustafa Kemal'in cezası Padişah tarafından onaylandı.
1920 Ağustos 10: Osmanlı İmparatorluğu delegeleriyle İtilaf Devletleri arasında Sevr Antlaşması'nın imzalanması.
1920 Ocak 9 / 10: Birinci İnönü Savaşı.
1921 Ocak 20: İlk Teşkilat-ı Esasiye (Anayasa) Kanunu'nun esas maddelerinin kabulü.
1921 Mart 30 / Nisan 1: İkinci İnönü Savaşı.
1921 Mayıs 10: Mustafa Kemal tarafından Büyük Millet Meclisi'nde Anadola ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu'nun kurulması ve Mustafa Kemal'in Grup Başkanlığı'na seçilmesi.
1921 Ağustos 5: Mustafa Kemal'e Başkumandanlık görevinin verilmesi.
1921 Ağustus 22: Mustafa Kemal'in yönetiminde Sakarya Meydan Savaşı'nın başlaması.
1921 Eylül 13: Sakarya Meydan Savaşı'nın kazanılması.
1921 Eylül 19: Mustafa Kemal'e Mareşallik rütbesinin verilmesi ve Mustafa Kemal'in Gazi ünvanını alması.
1922Ağustos 26: Gazi Mustafa Kemal'in Kocatepe'den Büyük Taarruz'u yönetmesi.
1922 Ağustos 30: Gazi Mustafa Kemal'in Dumlupınar Başkumandanlık Meydan Savaşı'nı kazanması.
1922 Eylül 1: Gazi Mustafa Kemal'in: "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, İleri !" emrini vermesi.
1922 Eylül 9: Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesi.
1922 Eylül 10: Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e gelişi.
1922 Ekim 11: Mudanya Mütarekesi'nin imzalanması.
1922 Kasım 1: Gazi Mustafa Kemal'in önerisi üzerine saltanatın kaldırılması.
1922 Kasım 17: Vahdettin'in bir İngiliz harp gemisiyle İstanbul'dan kaçması.
1923 Ocak 29: Gazi Mustafa Kemal'in Latife Hanım'la evlenmesi.
1923 Temmuz 24: Lozan Antlaşması'nın imzalanması.
1923 Ağustos 9: Gazi Mustafa Kemal'in Halk Fırkası'nı kurması.
1923 Ağustos 11: Gazi Mustafa Kemal'in 2. Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na seçilmesi.
1923 Ekim 29: Cumhuriyet'in ilan edilmesi.
1923 Ekim 29: Gazi Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı olması.
1924 Mart 1: Gazi Mustafa Kemal'in Büyük Millet Meclisi'nde Halifeliği kaldırması ve öğretimin birleştirilmesi hakkında açış nutkunu söylemesi.
1924 Mart 3: Hilafetin kaldırılması, öğrenimin birleştirilmesi, Şer'iyeve Evkaf Vekaletiyle (Bakanlığıyla), Erkanıharbiyei Umumiye Vekaletinin kaldırılması hakkındaki yasaların Büyük Millet Meclisi'nce kabul edilmesi.
1924 Nisan 20
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
ürkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye (Anayasa) Kanunu'nun kabul edilmesi.
1925 Şubat 17: Aşarın kaldırılması.
1925 Ağustos 24: Gazi Mustafa Kemal'in ilk defa Kastamonu'da şapka giymesi.
1925 Kasım 25: Şapka Kanunu'nun Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmesi.
1925 Kasım 30: Tekkelerin kapatılması hakkındaki kanunun kabulü.
1925 Aralık 26: Uluslararası takvim ve saatin kabulü.
1926 Şubat 17: Türk Medeni Kanunu'nun kabulü.
1927 Temmuz 1: Gazi Mustafa Kemal'in Cumhurbaşkanı sıfatı ile ilk kez İstanbul'a gitmesi.
1927 Ekim 15 / 20:Gazi Mustafa Kemal'in Cumhuriyet Halk Partisi 2. Kurultayı'nda tarihi Büyük Nutku'nu söylemesi.
1927 Kasım 1: Gazi Mustafa Kemal'in 2. Kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.
1928 Ağustos 9: Gazi Mustafa Kemal'in Sarayburnu'nda Türk harfleri hakkındaki nutkunu söylemesi.
1928 Kasım 3: Türk Harfleri Kanunu'nun Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmesi.
1931 Nisan 15: Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Tarih Kurumu'nun kurulması.
1931 Mayıs 4: Gazi Mustafa Kemal'in 3.kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.
1932 Temmuz 12: Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Dil Kurumu'nun kurulması.
1933 Ekim 29: Gazi Mustafa Kemal'in Cumhuriyet'in 10. Yıldönümünde tarihi nutkunu söylemesi.
1934 Kasım 24: Gazi Mustafa Kemal'e Büyük Millet Meclisi tarafından ATATÜRK soyadının verilmesi kanununun kabul edilmesi.
1935 Mart 1: Atatürk'ün 4. kez Cumhurbaşkanlığı'na seçilmesi.
1937 Mayıs 1: Atatürk'ün çiftliklerini Hazine'ye ve taşınamaz mallarını da Ankara Belediyesi'ne bağışlaması. 1938 Mart 31: Atatürk'ün hastalığı hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'nin ilk resmi duyurusu.
1938 Eylül 15: Atatürk'ün vasiyetnamesini yazması.
1938 Ekim 16: Atatürk'ün hastalık durumu hakkında günlük resmi duyuruların yayınına başlanması.
1938 Kasım 10: Atatürk'ün ölümü. (Perşembe, saat: 09.05)
1938 Kasım 11: İstanbul Şehir Meclisi'nin olağanüstü toplantı yapması. Saraydaki Cumhurbaşkanlığı forsunun indirilerek yerine yarıya kadar indirilmiş Türk Bayrağı'nın çekilmesi.
1938 Kasım 12: Atatürk'ün ölümü dolayısıyla, Yüksek Öğretim gençliğinin Üniversite Konferans Salonu'nda toplanması.
1938 Kasım 13: Gençliğin Taksim Cumhuriyet Anıtı önünde toplanarak Atatürk'ün kurduğu Cumhuriyet'i koruyacaklarına ant içmeleri.
1938 Kasım 14: Büyük Millet Meclisi çok hazin bir toplantı yaptı.
1938 Kasım 15: Hükümet Atatürk'ün Ankara'da ebedi istirahat yerine konulacağı 21 Kasım 1938 tarihini ulusal yas günü olarak duyurdu.
1938 Kasım 16: İstanbul'lular Atatürk'ün Dolmabahçe Sarayı Muayede Salonu'ndaki katafalkı önünde sabahın ilk saatlerinden gecenin son saatlerine kadar saygı ve üzüntü içinde son görevlerini yaptılar.
1938 Kasım 19: Büyük bir törenle, Atatürk'ün Dolmabahçe'den alınan yüce cenazesi, önce Sarayburnu'na, oradan Zafer torpidosuyla Yavuz zırhlısına götürüldü.Yavuz zırhlısıyla İzmit'e kadar götürülen tabut, oradan Ankara'ya yolcu edildi.
1938 Kasım 20:Atatürk'ün sevgilinaşı Ankara'ya ulaştı ve Ankara'da Büyük Millet Meclisi önündeki katafalka konuldu. Ankara'lılar da son görevlerini saygıyla yaptılar.
1938 Kasım 21: Atatürk'ün cenazesinin Etnoğrafya Müzesi'ndeki Geçici Kabre konulması.
1938 Kasım 25: Atatürk'ün vasiyetnamesinin açılması.
1938 Aralık 26: Atatürk'ün "Ebedi Şef" sanıyla anılmasının kabul edilmesi.
1953 Kasım 4: Atatürk'ün Geçici Kabri'nin açılması.
1953 Kasım 10: Atatürk'ün cenazesinin Anıt-Kabir'e nakledilmesi.

Cumhuriyet Kronolojisi (1900-1919)

II. Meşrutiyet (23 Temmuz 1908)
Rumeli ordusunun 10 Temmuz 1908'de ayaklanması ve İstanbul'a doğru harekete geçeceğinin öğrenilmesi üzerine Padişah Abdülhamit 2. Meşrutiyet'i ilan etti.

31 Mart Vakası (13 Nisan 1909)
Meşrutiyet'ten rahatsız olan gericilerin İstanbul'da başlattığı ayaklanmayı bastırmak üzere Rumeli ordusu harekete geçti. Ayaklanma girişimi bastırıldı.

Kandilli Rasathanesi (1911)
Rasathane-i Amire Mehmet Fatih Gökmen tarafından Kandilli Rasathanesi kuruldu.

Babıali Baskını (23 Ocak 1913)
İttihatçılar tarafından düzenlenen "Babıali Baskını" esnasında Sadrazam Mahmut Şevket Paşa öldürülmüş olup, bir tür hükümet darbesi niteliğindedir. Bu olayla birlikte İttihatçılar fiilen yönetimi ele geçirmiştir.

1. Dünya Savaşı (1914-1918)
Avusturya veliahtının Bosna'da uğradığı suikast sonucu başlayan 1. Dünya savaşına İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya, "İtilaf Devletleri" olarak, Almanya, Avusturya,Macaristan, Bulgaristan ve Osmanlı Devleti "ittifak Devletleri" olarak katıldılar. 1918'de biten savaş'tan Osmanlı devleti teslim olmuş, emperyalistlerin masasında paylaşılmış olarak çıktı.

Mondros Müterakesi (30 Ekim 1918)
Osmanlı devletinin ağır teslimiyet koşullarını kabul ettiği anlaşma. Bu mütareke ile Osmanlı toprakları işgal güçlerince paylaşılabilecek ve Osmanlı ordusu fiilen dağıtılacaktı.

İstanbul'un işgali (15 Mart 1919)
İstanbul'a İngiliz askerleri tarafından asker çıkartıldığı gün. Meclisi Mebusan'da direniş yanlısı mebuslar ve bazı aydınlar tutuklandı. İstanbul'un en kara günleri olarak tarihe geçti. Padişah eli kolu bağlı kaldı.

Mustafa Kemal'in müfettişliğe atanması (30 Nisan 1919)
Mustafa Kemal, Anadolu'daki isyanları ve Osmanlı ordusunun tasviyesini yerinde izlemek amacıyla, İstanbul yetkilileri tarafından "ordu müfettişliği"ne atandı. Bu Mustafa Kemal'in uzun süredir beklediği fırsattı.

Atatürk'ün Samsun'a çıkışı (19 Mayıs 1919)
16 Mayıs 1919'da, İstanbul'dan tarihi "Bandırma Vapuru" ile hareket eden Mustafa Kemal ve beraberindekiler 19 Mayıs'ta Samsun'a çıktılar. Samsun'a çıkış fiilen Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gündü.

Sultanahmet Mitingleri (23 Mayıs 1919-13 Ocak 1920)
İzmir'in işgal edildiğinin duyulmasıyla birlikte, başta İstanbul olmak üzere tüm yurtta derin infial uyandı. Bunun üzerine İstanbul Sultanahmet Meydanı'nda bir dizi protesto mitingi yapıldı.Mitingleri "Karakol Cemiyeti" ve "Türk Ocakları" organize ediyordu. Bu mitinglerde Şair Mehmet Emin Yurdakul, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Halide Edip Adıvar, Şükufe Nihal gibi hatipler konuşmuştur. Sultanahmet mitingleri Anadolu direnişinin moral ve kadro kaynağı olmuşlardır.

Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919)
Mustafa Kemal Samsun'dan sonra Havza'ya geçerek, Kurtuluş Savaşının ilk sinyali olan Havza Genelgesini yayınladı. Bu genelge ile halkın işgale direnişi isteniyordu.

Amasya Genelgesi (21 Haziran 1919)
Kurtuluş savaşının ilke ve direniş kurumlarının daha da netleştirildiği bu genelge ile "yurdun bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı" tehlikededir denilerek, derhal bir ulusal iradenin temsilcilerinin toplanması gerektiği belirtilmiştir.

İlk Sosyalist Parti (22 Eylül 1919)
Türkiye'nin ilk legal sosyalist partisi İstanbul'da Dr.Şefik Hüsnü Değmer ve Ethem Nejat tarafından kuruldu.

Balıkesir Kongresi (28 Haziran 1919-10 Mart 1920)
Çeşitli aralıklarla 5 defa toplanan kongre, Hacim Muhittin Bey'in başkanlığında biraraya geldi. Yunan işgaline karşı silahlı direniş ve taktikleri konuşuldu.

Erzurum Kongresi (23 Temmuz 1919)
Kurtuluş savaşının başlangıcındaki ilk kongredir. Kongrenin önemi gerekirse padişahlığa ve İstanbul hükümetine rağmen ulusun kendi kaderini kendi eline almasının vurgulanmasıdır. Kongreye yurdun çeşitli yerlerinden 56 delege katılmıştır.

Sivas Kongresi (4 Eylül 1919)
Erzurum kongresine oranla daha geniş bir katılımın sağlandığı bu kongre ile "Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyetleri"nin mücadelesi ve birliği karar altına alınır.

Heyeti Temsiliye'nin kurulması (7 Eylül 1919)
Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk cemiyetleri bünyesinde bütün direnişi kapsayacak merkezi bir örgüt kuruldu. Bunun içinde koordinasyonu yürütecek yeni bir "Heyeti Temsiliye" seçildi.

Antep'te Fransız işgali (5 Kasım 1919)
İngilizlerin yerini Fransız işgal güçleri aldı.

Kurtuluş Savaşı (1919-1922)
Türkiye'nin kurtuluş mücadelesinin tarihi. Bir dizi savaş ve kongre sonucu oluşan milli iradenin belirginleşmesi ve bunun sonucu düşmanların topraklarımızdan atılma süreci. Ataürk'ün 19 Mayıs'ta Samsun'a çıkışıyla başlayan süreç 11 Eylül 1922'deki Mudanya Müterakesi ile ateşkese kavuştu. 24 Temmuz 1923'te Lozan Anlaşması ile de Sevr hükümleri paramparça edilerek, Türkiye'nin bağımsız ve egemen bir devlet olduğu uluslararası arenada tescil edilmiştir.

(1920-1929)

Misak-ı Milli'nin kabulü (28 Ocak 1920)
İstanbul'da toplanan son Meclis-i Mebusanda, yurtsever "Felah-ı Vatan" grubu ve Anadolu hareketine sempati ile bakan Ali Rıza Paşa'nın girişimiyle gizli bir oturum yapıldı ve burada "Misak-ı Milli" (Milli And) kabul edildi. Bu aynı zamanda Anadolu Hareketi'nin de programı oldu.

Antep Savunması (1 Nisan 1920)
Antep'te Fransız işgal güçlerine karşı kendiliğinden direniş ve çatışmalar başladı.

Anadolu Ajansı'nın kurulması (6 Nisan 1920)
Kısaca A.A. olarak bilinen Anadolu Ajansı'nın görevi milli mücadele ile ilgili haberleri vermek ve savaşın seyrini etkileyecek propaganda ile yalan haberleri önlemekti.

TBMM'nin Açılışı (23 Nisan 1920)
Anadolu'da oluşan direniş ve kongrelerden süzülerek gelen millet temsilcileri en sonunda daha üst bir iradenin organı olan TBMM'de toplandılar. TBMM'nin açılışı ile artık siyasi irade fiilen Padişahtan ve Osmanlı Meclis-i Mebusan'ından çıkmış Anadolu'ya geçmiş oluyordu. TBMM Anadolu direnişinin karar mercii ve millet iradesinin somutlandığı yer oldu.

Hıyanet-i Vataniye Kanunu (29 Nisan 1920)
TBMM'nin çıkardığı ilk kanunlardan biri olup, "Vatana ihanet" suçu işleyenleri kapsamaktadır. Cezası en ağır kanunlardandır.

TKF Kuruldu (10 Eylül 1920)
Bakü'de Mustafa Suphi ve Ethem Nejat tarafından Türkiye Komünist Fırkası kuruldu.

İstiklal Madalyası (29 Kasım 1920)
TBMM savaşta yararlılık gösterenler için "İstiklal madalyası ihdası hakkında kanun" çıkardı.

1921-1922

1.İnönü Savaşı (9-11 Ocak 1921)
İsmet İnönü komutasındaki birliklerin Bilecik-Eskişehir istikametinde Yunan kuvvetleriyle girdikleri çatışmaların adı. Yunanlılar geri çekilmek zorunda kaldılar.

Çerkez Ethem Vakası (24 Ocak 1921)
Kurtuluş Savaşı esnasında yöresel dağınık birliklerin başında çeşitli kişiler vardı. Bunların en ünlüsü ve etkilisi de Çerkes Ethem'di. Kendisi "Umum Kuvayı Seyyare ve Kütahya Havalisi Komutanı" sıfatı kullanıyordu. Ancak zamanla direnişi merkezileştirmek ve kızışan savaşta düzenli orduya geçmek zarureti doğduğunda Çerkez Ethem buna direndi. Elindeki kuvvetlerle TBMM emrindeki düzenli orduyla çatışmaya girdi. Ancak Çerkez Ethem kuvvetleri daha fazla dayanamayarak, Simav yönü Demirci kasabasına doğru çekildiler. Teslim olunması istendiğinde Çerkez Ethem elindeki birliklerle birlikte Yunanlılara teslim oldular.

Mustafa Suphi'nin katli (28-29 Ocak 1921)
TKP önde gelenleri başta Mustafa Suphi olmak üzere Türkiye'ye Kurtuluş Savaşına destek için geldiler. Ne var ki, 28-29 Ocak gecesi Karadeniz'de bindikleri motor Teşkilat-ı Mahsusacı Yahya Kaptan tarafından basılacak, Suphi ve arkadaşları Karadeniz'de boğularak öldürüleceklerdir. Emri kimin verdiği bugün dahi tartışma konusudur.

İstiklal Marşı (1 Mart 1921)
Kurtuluş Savaşı esnasında başlayan milli marş arayışı önce bir güfte yarışmasıyla neticelendi. Mehmed Akif Ersoy'un güftesi büyük bir heyecanla kabul edildi. Daha sonra açılan beste yarışmasını Ali Rıfat Bey'in (Çağatay) bestesi kazandı ve 1930'a kadar gündemde kaldı. 1930'dan bugüne kadar kullandığımız beste ise Osman Zeki Bey'e (Üngör) aittir.

Koçgiri Ayaklanması (6 Mart 1921-17 Haziran 1921)
Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde, adını ayaklanan Koçgiri aşiretinden alan, 3,5 ay süren ayrılıkçı ayaklanma. Türk ordusu tarafından bastırılmıştır.

Talat Paşa Öldürüldü (15 Mart 1921)
İttihat Terakki'nin önde gelen liderlerinden Talat Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü.

2.İnönü Savaşı (23 Mart 1921)
İkinci dalga Yunan saldırısına karşı yapılan direnme savaşı. Göğüs göğüse, süngü süngüye çarpışılmıştır. Atatürk bu savaşla ilgili İsmet İnönü'ye çektiği telgrafta; "Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makus talihini de yendiniz." demiştir.

Ankara Anlaşması (20 Ekim 1921)
İlk defa Misak-ı Milli itilaf devletlerinden biri olan Fransa'ya kabul ettirilmiş oldu.

Sevr Anlaşması (10 Ağustos 1921)
Osmanlı Devleti'ninFransa'nın Sevres kentinde imzaladığı ve işgal koşullarını kalıcı kılan ve topraklarının paylaşımına izin veren teslimiyet anlaşması. Bu anlaşma ile işgal devletleri Osmanlı topraklarını paylaşıyor, Doğu Anadolu'da bağımsız bir Kürdistan ile bağımsız bir Ermenistan kurulması öngörülüyordu. Ancak anlaşma hukuken ve fiilen uygulanamadı ve Ankara Hükümeti bu anlaşmayı imzalayanları "Vatan Haini" ilan etti.

Kemal Film (1922)
İlk özel Türk film şirketi olan Kemal Film kuruldu.

İstiklal Mahkemeleri (31 Ocak 1922)
Cumhuriyetin kuruluş aşamasında adından en çok söz ettiren kurumlar arasında gelmektedir. Aslında kuruluşu cumhuriyetin ilanından önceye denk gelse de, cumhuriyetin "olağanüstü" kurumları arasında sayılmaktadır.Ülkenin muhtelif yerlerinde olağanüstü yetkilerle donatılan bu mahkemelerde birçok asker kaçağı, casus, suikastçi, isyancı ve rejim muhalifi yargılanmış ve aralarında idamlar da olmak üzere muhtelif ağır cezalara çarptırılmışlardır. Bu mahkemelerdeki savcı ve üyelerinin çoğunun adının "Ali" olmasından dolayı "Dört Aliler Mahkemesi" olarak da anılmıştır. (Ali Çetinkaya, Kılıç Ali, Necip Ali Küçüka, Rize Milletvekili Ali) İstiklal mahkemeleri bugün dahi tartışılan ve en bilinen devrimci Cumhuriyet kurumları arasındadır.

Cemal Paşa öldürüldü (22 Temmuz 1922)
İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa bir Ermeni komitacı tarafından öldürüldü.

Başkomutanlık Meydan Savaşı (26-30 Ağustos 1922)
Bizzat Mustafa Kemal'in komutanlığında yapılan, "Dumlupınar Meydan Savaşı" olarak da bilinen savaş. Türk kuvvetleri general Trikopis'in emrindeki Yunan kuvvetlerini perişan etmişti.

İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül 1922)
Dumlupınar'dan sonra Ege'ye doğru hızla ilerleyen Türk Kuvvetleri İzmir'e girdiler. Böylelikle İzmir Yunan işgalinden kurtarılmış oluyordu.

Mudanya Müterakesi (11 Ekim 1922)
Türk-Yunan savaşını sona erdiren ve Mudanya'da imzalanan anlaşma. Bu anlaşma aynı zamanda fiilen Kurtuluş Savaşı'nın sonu anlamına da geliyordu.

Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922 )
Milli irade tümüyle TBMM'nin eline geçmiş, padişah Vahidettin İngilizler'in elinde kukla bir padişaha dönüşmüştü. Bunun sonucunda artık son bağın da kesilip atılması gerekiyordu. Bu nedenle TBMM aldığı bir kararla Saltanatın kaldırıldığını bildirdi.

Vahidettin İstanbul'dan ayrıldı (17 Kasım 1922)
Son Osmanlı padişahı Vahidettin, Malaya isimli İngiliz zırhlısına binerek İstanbul'dan ayrılıp, Malta'ya gitti.

Atatürk evlendi (29 Ocak 1923)
Mustafa Kemal Atatürk, İzmir'in tanınmış ailelerinden Uşakizade Muammer Bey'in kızı Latife Hanım'la (Uşaklıgil) evlendi. Bu evlilik 2,5 yıl sürecek ve 5 Ağustos 1925'te boşanma ile sonuçlanacaktı.

Ateşten Gömlek (1923)
Kurtuluş savaşını konu alan ilk film "Ateşten Gömlek" çevrildi. Yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul'un yaptığı filmde Bedia Muvahhit ve Neyyire Neyir oynadılar.

Mübadele (30 Ocak 1923)
Yunanistan'la imzalanan anlaşma gereği Yunanistan'daki Türk ve Müslümanlarla Türkiye'deki Rumların karşılıklı olarak değiştirilmesi planlandı. Mübadele anlaşması 1 Mayıs 1923'ten itibaren fiilen uygulanmaya başladı.

İzmir İktisat Kongresi (17 Şubat-4 Mart 1923)
Cumhuriyetin ilk iktisat kongresi İzmir'de toplandı. Bu kongrede serbest teşebbüsün teşvik edilmesi karara bağlanırken, fiili politikada "Karma ekonomi"nin önemi üzerinde durulmuştur.

Lozan Konferansı (24 Temmuz 1923)
İsviçre'nin Lozan kentinde tertiplenen konferansa itilaf devletlerinin yanısıra, boğazlara taraf olan ülkelerden temsilciler katılmıştır. Konferansa Türkiye savaştan galip çıkan bir ülke olarak katılmış, İsmet İnönü Dışişleri Bakanı sıfatı ile gelmiştir. Konferansa İstanbul hükümeti de katılmak istemişse de, Ankara hükümeti tarafından reddedilmiştir. Bir süre ara verilen görüşmelere 23 Nisan 1923'te tekrar başlanmış olup, Türkiye Musul ve Hatay sorunu hariç birçok konuyu netleştirmiş, Osmanlı borçlarını ödemeyi kabul etmiş, 12 adayı İtalyan denetimine bırakmış ve tüm dünyaya bağımsız-egemen bir devlet olduğunu göstermiştir. Lozan anlaşması ile 'Sevr' tarihin çöp sepetine gitmiştir.

CHF'nin Kuruluşu (11 Eylül 1923)
Kurtuluş Savaşı'nın nüvelerini oluşturan "Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyetleri"nin "Cumhuriyet Halk Fırkası" adı altında bir çatı altında toplanması sonucu oluşan Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu partisi. İlk genel başkanı bizzat Mustafa Kemal Atatürk'tür. "9 Umde"si(Sonradan "6 Ok"a dönüşmüştür) ilk siyasi programıdır. Cumhuriyetin siyasi kadroları bu partiden yetişmiştir. Uzun yıllar "Tek Parti" olarak faaliyet göstermiş, birçok Cumhuriyet devrimi ve atılımına önderlik etmiştir. İlerleyen yıllarda Cumhuriyet Halk Partisi adını almıştır.

Ankara Başkent (13 Ekim 1923)
Kurtuluş Savaşı sonrası fiili merkez olan olan Ankara, artık resmen siyasi merkez kabul edildi. Böylelikle yüzyıllardır İstanbul'un elinde olan "Başkent"lik Ankara'ya geçiyordu.

Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
Bir gece önceden Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları tarafından bir yemek daveti esnasında kararlaştırılan Cumhuriyetin ilanı TBMM'nin o günkü toplantısında 1921 anayasasına eklenen madde ile "Türkiye devletinin şekli Cumhuriyettir" ibaresiyle karar altına alındı. TBMM'nin o günkü oturumuna 158 milletvekili katılmış ve teklif oy birliğiyle kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanlığına ise gene oy birliğiyle Mustafa Kemal Paşa seçilmiştir.

TBMM Başkanlığı (1 Kasım 1923)
Cumhuriyet sonrasının ilk TBMM başkanlığına ise Fethi Okyar seçilmiştir.

'Resimli Ay' yayınlandı (1 Şubat 1924)
Zekeriya Sertel tarafından yayınlanan "Resimli Ay" yayın hayatına başladı. Resimli Ay muhalif bir kimlikteydi.

Hilafetin Kaldırılması (3 Mart 1924)
1922'de kaldırılan saltanattan sonra sıra hilafetin kaldırılmasına gelmişti. Ancak meclis içindeki kimi güçlerin bu konudaki farklı tutum alışları ve çelişmeleri kararın alınmasını geciktirmiş oldu. Rauf Orbay, Adnan Adıvar, Rafet Bele gibi ünlü isimler halife Abdülmecit Efendi'yi ziyaret ederek destek belirttiler. O dönem için büyük olay İmam 3. Ağa Han'ın mektubu da hilafetin korunması tavsiyesi içeriyordu. Bu mektubu yayınlayan Hüseyin Cahit Yalçın, Ahmet Cevdet ve Velid Ebüzziya gibi gazeteciler tutuklandı. Bu olayların sonunda Urfa milletvekili Şeyh Saffet Efendi ve 50 arkadaşının teklifiyle hilafet kaldırıldı ve halife Abdülmecit Efendi apar topar yurtdışına çıkartıldı. Böylelikle eski rejimin son kalıntısı da temizlenmiş oluyordu.

Tevhid-i Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924)
Milli Eğitimde Birlik ilkesinin yerleştirildiği "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" ile ders programları ve teşkilatlanma Milli Eğitim Bakanlığına bağlanıyor ve cumhuriyetin ilkelerini "tek elden" yayacak bir anlayış benimseniyordu.

Teşkilat-ı Esasiye Kanunu (20 Nisan 1924)
Cumhuriyet sonrasının ilk anayasası kabul edildi. Devletin kurumları ve ilişkileri tarif edildi.

150'likler sürgünde (1 Haziran 1924)
Lozan Barış görüşmeleri esnasında Milli Mücadele aleyhine faaliyet gösterdikleri gerekçesiyle af kanunu dışında tutulan, 150'likler diye bilinen kişilerin listesi çıkartıldı. Bu kişiler sürgüne gönderildiler. 15 Haziran'da vatandaşlıktan çıkartıldılar. Bunlar arasında Ali Galip, Çerkez Ethem, Refik Halit Karay, Refi Cevat Ulunay, Rıza Tevfik gibi isimler bulunuyordu.

Türkiye İş Bankası (26 Ağustos 1924)
Yeni Türkiye ekonomisinin temel direklerinden Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk genel müdürlüğüne o zaman iktisat vekili olan Mahmut Celal Bey,(Bayar) getirildi.

Ziya Gökalp öldü (25 Ekim 1924)
Türk milliyetçiliğinin fikir babası ve sosyolog Ziya Gökalp öldü.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (17 Kasım 1924)
Cumnhuriyet döneminin ilk muhalefet partisi "Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası" bizzat CHF'nin önde gelenlerince kuruldu. Bunlar arasında Kazım Karabekir, Ali Fuat Cebesoy, Adnan Adıvar, Refet Bele gibi isimler vardı.

İlk bacak güzeli (1925)
İlk bacak güzeli seçimine 3 genç kız katıldı. Enise isimli bir kolejli kız birinci oldu.

Şeyh Sait İsyanı (11 Şubat 1925):
Bingöl'ün genç ilçesinde Şeyh Sait önderliğinde gerici ve ayrılıkçı bir hareket başladı. Ayaklanma Diyarbakır'a da sıçradı. Asilerle Cumhuriyet ordusu arasında şiddetli çatışmalar meydana geldi.

Takrir-i Sükun Kanunu (4 Mart 1925)
Hükümete 2 yıl için olağanüstü yetkiler veren bu kanunla ayaklanmaların bastırılması hedeflendi. Yeni İstiklal Mahkemeleri kuruldu. Yumuşak giden süreç birden sertleşti ve içe kapandı.

Şeyh Sait'in Yakalanışı (12 Nisan 1925)
Ayaklanmanın elebaşı Şeyh Sait ve arkadaşları yakalandı. Mahkemelerine 27 Mayıs 1925'te başlandı ve 29 Haziran'da Diyarbakır İstiklal Mahkemesi Şeyh Sait ve 46 yandaşını ölüme mahkum etti.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Kapatıldı (3 Haziran 1925)
Adnan Adıvar, Rauf Orbay, Kazım Karabekir gibi muhaliflerin kurduğu CHP'den bağımsız ilk siyaset oluşumu Ankara İstiklal Mahkemesince "sakıncalı" bulunup, Takrir-i Sükun kanununa dayanılarak kapatıldı. Böylelikle 'tek parti' anlayışının daha uzun süre terkedilmeyeceği anlaşıldı.

Şeyh Sait'in İdamı (30 Haziran 1925)
Ölüm kararları yerine getirildi.

Şapka Kanunu (28 Kasım 1925)
Cumhuriyetin hedefleri arasında, modern kılık kıyafet hedefleri de vardı. Bunun için bizzat Atatürk'ün, halka gösterdiği örnekler birer birer kanunlaştı. Bunlar arasında "Şapka Kanunu"da vardır. Modernleşmenin bir simgesi olarak kabul edilmiştir.

İlk Cumhuriyet Altını (5 Ekim 1925)
İlk Cumhuriyet Altını İstanbul darphanesinde basıldı.

Tekke ve zaviyelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
Tekke ve zaviyelerin kapatılması ve türbedarlıktaki birtakım ünvanların yasaklanmasına dair kanun kabul edildi. Böylelikle "gericilik merkezleri" olabilecek tekke ve zaviyeler kamu yaşamından uzaklaştırılıyordu.

Darülbedayi (1926)
İstanbul şehir tiyatrolarının atası "Darülbedayi" kurumlaştı. 1934'te ismi "İstanbul Şehir Tiyatroları" olarak değişti.

İskilipli Atıf Hoca'nın idamı (4 Şubat 1926)
"Frenk Mukallitliği ve Şapka" adlı risalenin yazarı İskilipli Atıf Hoca'nın idamı Ankara İstiklal Mahkemesi kararına göre gerçekleştirildi.

Medeni Kanunun Kabulü (17 Şubat 1926)
Türk Medeni Kanunu kabul edildi. Medeni nikah esası resmen yürürlüğe girdi. Bu süreç kadınlar lehine bazı hukuki düzenlemeleri beraberinde getirdi.

Tayyare Piyangosu (19 Nisan 1926)
Cumhuriyetin ilk "Tayyare Piyangosu" tertiplendi. İkramiye miktarı 7.500.000 lira idi.

Vahidettin öldü (15 Mayıs 1926)
Son Osmanlı padişahı VI. Mehmet Vahidettin San Remo'da vefat etti.

Musul Sorunu (5 Haziran 1926)
Musul vilayeti Misak-ı Milli'ye göre önceleri Türkiye sınırlarındaydı. Ancak Mudanya Mütarekesi imzalandığında Musul halen İngiliz işgalinde görünüyordu. Sorun Lozan'da da çözülemeyince sonunda konuyu Milletler Cemiyeti'nin çözmesi kararlaştırıldı. Milletler Cemiyeti'nin bağlayıcı kararına göre Musul Irak toprakları içinde bırakıldı. Türkiye sadece 25 yıl boyunca Musul Petrolleri'nden %10 pay aldı.

İzmir Suikasti (16 Haziran 1926)
Mustafa Kemal'in İzmir'e yapacağı seyahati fırsat bilen eski ittihatçılar Atatürk'e karşı bir suikast hazırladılar. Ziya Hurşit ve adamları Atatürk'e Gaffarzade Oteli yakınında silah ve bombalarla saldıracaklardı. Ancak suikastçilerin Sakız adasına kaçmasını sağlayacak motorcu Şevki korkuya kapılıp, durumu Vali Kazım Dirik'e bildirecek ve aralırında birçok ünlü ismin de bulunduğu suikastçiler tutuklanıp, yargılanacaklardı. Bunların önderleri idam edildi. Böylelikle eski İttihat Terakki geleneğinin son kadrolarıyla da hesaplaşılmış oluyordu.

Kabotaj Kanunu (1 Temmuz 1926)
Türk deniz taşımacılığındaki hükümranlık haklarını düzenleyen kanun onaylandı.

İlk şeker fabrikası (26 Kasım 1926)
Türkiye'nin ilk şeker fabrikası Alpullu faaliyetine başladı.

İstiklal Mahkemelerinin Kapatılması(7 Mart 1927)
İstiklal Mahkemeleri kapatıldı.

Mustafa Kemal İstanbul'da (1 Temmuz 1927)
Mustafa Kemal Atatürk, 8 yıl sonra İstanbul'a döndü ve Dolmabahçe Sarayı'na yerleşti.

Nutuk/Söylev (15-20 Ekim 1927)
Mustafa Kemal Atatürk CHP 2. Büyük Kongre'sinde Büyük Nutkunu (Söylev) okudu. Nutuk, Türk Kurtuluş savaşının gün gün değerlendirilmesini ve temel ilkelerini kapsıyordu.

Komünist Tevkifatı (25 Ekim 1927)
Başında Şefik Hüsnü Değmer ve Vedat Nedim Tör'ün bulunduğu gizli TKP örgütlenmesine yönelik tutuklamalar yapıldı.

İlk nüfus sayımı (28 Ekim 1927)
Cumhuriyetin ilk nüfus sayımı yapıldı. Bu tarihteki nüfusumuz 13.648.270 olarak saptandı.

Süreyya Opereti (15 Haz 1928)
Dönemin en çok tutulan opereti sahneye kondu.

Havuz Yavuz Davası (16 Nisan 1928)
Türkiye'nin bilinen ilk yolsuzluk davası başladı. Yavuz zırhlısının onarımında yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla eski bahriye nazırı İhsan Bey, 2 yıl 2 ay hapse mahkum oldu.

"Putları Yıkıyoruz" (1929)
Türk edebiyatında ilk kuşak çatışması Resimli Ay dergisinde Nazım Hikmet tarafından başlatıldı.

Ankara Palas Oteli Açıldı (17 Nisan 1928)
Ünlü Cumhuriyet balolarının verildiği ve Ankara'daki Cumhuriyet elitlerinin uğrak yeri Ankara Palas Oteli hizmete açıldı. Ankara Palas Cumhuriyetin simgelerinden biri olmuştur.

Harf Devrimi (1 Kasım 1928)
Cumhuriyetin en önemli adımlarından biri olan Arap Harflerinin terkedilmesi 1353 sayılı "Türk Harflerinin kabul ve tetkiki hakkındaki kanun"la yürürlüğe girdi. 1926'da başlayan çalışmalar böylelikle resmileşiyor, kademeli olarak yeni kuşak ve devlet yazışmaları latin harfleriyle yapılıyordu.

Türk Dil Kurumu kuruldu (11 Kasım 1928)
Yeni dil çabalarına paralel Türk Dil Kurumu bizzat Atatürk'ün katkılarıyla kuruldu.

İlk Türkiye Güzeli (1929)
Feriha Tevfik Hanım, Cumhuriyet Gazetesi tarafından tertiplenen ilk güzellik yarışmasının birincisi oldu.

Troçki İstanbul'da (12 şubat 1929)
Sovyetler Birliği eski Dışişleri Halk Komiseri Leon Troçki, Stalin'in emriyle sürgün edilerek İstanbul'a geldi. Troçki Büyükada'ya yerleşti.

Bekarlık vergisi (18 Mart 1929)
Yozgat Milletvekili Süleyman Sırrı Bey tarafından "Bekarlık Vergisi" önerildi. Amaç evlilik ve çocuk sahibi olmanın özendirilmesiydi.

Yerli Malları Haftası (25 Aralık 1929)
Bir kanunla "Milli Tasarruf Günü" kabul edilen bu gün ondan sonra "Yerli Malları Haftası" olarak anılacaktı. Uzun yıllar Cumhuriyet kuşaklarınca benimsendi. Simgesi "kumbara" oldu.

(1930-1940)

Merkez Bankası kuruldu (11 Haziran 1930)
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kuruldu.

Serbest Cumhuriyet Fırkası (12 Ağustos 1930)
İkinci demokrasi denemesi olarak Fethi Okyar başkanlığında "Serbest Cumhuriyet Fırkası" kuruldu.

Ağrı Ayaklanması (7-14 Eylül 1930)
Ağrı'da başlayan ayrılıkçı kürt isyanı bastırıldı.

SCF'ini feshi (17 Kasım 1930)
Ömrü 4 ay süren Serbest Cumhuriyet Fırkası ülkede demokrasi için henüz şartların oluşmadığı gözönüne alınarak, kendi kendini feshetti.

Menemen Olayı (23 Aralık 1930)
İzmir'in Menemen ilçesinde Nakşibendi tarikatına bağlı Derviş Mehmedi tarafından gerici bir ayaklanma tertiplendi. Bir manga askeriyle gericilerin üzerine yürüyen asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay şehit edildi. Başı bir kazığa geçirilerek caddelerde dolaştırıldı. İsyan, askeri birliklerce hemen bastırıldı. Derviş Mehmedi ve arkadaşları öldürüldü. Yakalanan diğerleri Orgeneral Mustafa Muğlalı başkanlığındaki mahkemede ayrıca ölüm cezasına çarptırılmıştır.

İlk müstehcen Neşriyat davası (10 Ağustos 1931)
Vala Nurettin'in Akşam Gazetesinde tefrika edilen "Rahipler ve Rahibeler Arasında" romanından dolayı dava açıldı.

Vecihi Hürkuş'un çabaları (1931)
Türk tayyareciliğinin babası olarak tayyaresiyle birlikte yurt gezilerine çıkarak havacılığı sevdirmeye çalışmış, konferanslar vermiştir. Sivil havacılığa katkılarıyla tarihe geçmiştir.

Kadro Hareketi (Ocak 1932)
Türkiye Cumhuriyeti tarihinini en parlak aydın atılımlarından Kadro Dergisi çıktı. Kadro Dergisi Cumhuriyetin en güzide aydınlarını çevresine toplamış ve bir "medeniyet" projesi oluşturmaya çalışmıştı. Kurucuları arasında Şevket Süreyya Aydemir, Burhan Asaf Belge, Yakup Kadri Karaosanoğlu, Vedat Nedim Tör, Firüzan Hüsrev Tökin gibi aydınlar vardı. Ocak 1935'te kapatılmıştır.

Halkevleri kuruldu (19 Şubat 1932)
Cumhuriyet kuşaklarının eğitiminde ve kültürel hayatında önemli rol oynayan halkevleri kuruldu.

Ezanın Türkçe okunması (18 Temmuz 1932)
Ezanın Türkçe okunmasına başlandı.

Türkiye, Milletler Cemiyeti'nde (18 Temmuz 1932)
Türkiye Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi.

Keriman Halis Dünya Güzeli (31 Temmuz 1932)
Belçika'daki Dünya Güzellik Kraliçesi Yarışmasını bir Türk kızı, Keriman Halis Ece seçildi.

Yo Yo çılgınlığı (1932)
Dünyayı etkiliyen "Yo Yo" oyuncağı çılgınlığı Türkiye'yi de sardı. Tahtakale dükkanları sadece yoyo imal edip, satmakla meşgul oldu. Belediye Kasım ayında bu oyunun satışını yasaklamak zorunda kaldı.

Vagon-Li Olayı (22 Şubat 1933)
Fransız Vagon-Li (Yataklı Vagonlar) şirketinde Türkçe konuşan bir memuru müdürün azarlaması üzerine çıkan olaylarda şirketin acentası tahrip edildi.

Razgrad Olayları (20 Nisan 1933)
17 Nisan günü Bulgaristan'ın Razgrad şehrindeki Türk mezarlığına yapılan saldırılar üzerine İstanbul'da MTTB büyük bir protesto gösterisi düzenledi.

Üniversite reformu (1933)
Almanya'da Nazi teröründen kaçan Alman Bilim adamları Türkiye'ye gelerek birçok fakülte, kürsü ve yeni bilimsel çalışmanın başlangıcına önayak oldular. Bu dönemde Türkiye'de bilim büyük bir sıçrama yaptı. Bu süreçte "Darülfünun" kapandı ve modern anlamda "üniversite" kanunlaştı.

"Lüküs Hayat" Opereti (1933)
Kuşakların hafızasına yer edecek "Lüküs Hayat" opereti İlk defa Ses Tiyatrosu'nda Avni Dilligil tarafından sahneye kondu.

Cumhuriyetin 10. Yılı (29 Ekim 1933)
Cumhuriyetin 10. Yılı büyük coşkuyla kutlandı. "10. Yıl Marşı" halen söylenmektedir.

"Leblebici Horhor" (1934)
Bir Türk filmi ilk defa ödül aldı. Muhsin Ertuğrul'un çektiği ve senaryosunu Mümtaz Osman takma adıyla Nazım Hikmet'in yazdığı "Leblebici Horhor" 1934 2.Venedik Film Festivali'nde Türkiye'ye ilk uluslararası ödülü getirdi.

Şah Pehlevi Türkiye'de (10 Haziran-6 Temmuz)
İran şahı Rıza Pehlevi Türkiye'ye geldi.

Lakap ve ünvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
Efendi, Bey, Paşa gibi lakapların kullanılamayacağı karar bağlandı. Soyadı kanunu düzenlendi.

Bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun (3 Aralık 1934)
İbadet durumları hariç bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun karara bağlandı.

Türk Kadınına Milletvekilli seçme ve seçilme hakkı (5 Aralık 1934)
İsmet İnönü ve 191 arkadaşının önermesiyle Türk kadına milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi. Bu kanun sonrası 8 Şubat 1935'te yapılan seçimlerde ilk olarak 18 kadın milletvekili TBMM'ye girdi.

Türk Tarih Kurumunun kurulması (1935)
Türk tarihinin incelenmesinde ilk bilimsel kurum olan Türk Tarih Kurumu kuruldu.

"Bataklı Damın Kızı Aysel" (1935)
Türkiye'de ilk köy filmi sayılan "Bataklı Damın Kızı Aysel" çekildi ve gösterime girdi. Muhsin Ertuğrul'un yönettiği filmde Cahide Sonku ve Talat Artemel başrolleri oynadılar.

Atatürk'e Suikast Planı (21 Ağustos 1935)
Suriye'den Ataürk'e suikast yapmak üzere gizlice giriş yapan 5 kişi yakalandı. Olaya Urfa milletvekili Ali Saip Ursavaş'ın da dahil olduğu anlaşıldı. Suikasti Çerkez Ethem ve yandaşlarının planladığı ortaya çıktı.

Mason Faaliyeti durdu (10 Ekim 1935)
Hükümetten gelen telkinler üzerine Türkiye'de faaliyet gösteren Mason Locaları faliyetlerine ara verdiler.

Montrö Sözleşmesi (20 Temmuz 1936)
Sözleşme Boğazların hukuki statüsünün düzenlenmesine yönelik imzalandı. Böylelikle boğazlardan taraf ülke gemilerinin geçişi kurallara bağlandı.

CHP'nin Altı Oku (5 Şubat 1937)
Yapılan Anayasa değişikliği ile CHP'nin 6 Oku, Türkiye Cumhuriyeti devletinin nitelikleri haline geldi. Böylelikle Parti/Devlet bütünleşmesi anayasal bir hale geldi.

Dersim İsyanı (21 Mart-22 Ekim 1937)
Dersim bölgesinde merkezi otoriteye isyan hareketi başladı. 6 aydan fazla süren isyan hareketi oldukça kanlı sonuçlara yol açtı. Sonunda isyan bastırılırken 58 isyancı yargılandı. Bunların 11'i idama mahkum oldu.

İlk Travesti (1937)
İzmir'li doktor Kamil Bey'in kadın kılığındaki fotoğrafları basında yeraldı.

Harpokulu Davası (29 Mart 1938)
Askeri isyana teşvik ve komünizm propagandası yapmaktan Nazım Hikmet 15 yıl ağır hapse mahkum oldu.

150'liklerin affı (29 Mayıs 1938)
150'likler diye bilinen ve vatana ihanetle suçlanmış çeşitli kişilerin affı Cumhuriyetin 15. Yılı dolayısıyla af kanunu kapsamına alındı.

Hatay'ın Bağımsızlığı (2 Eylül 1938)
Suriye ve Fransa ile sorun olan Hatay ilinin bağımsızlığı ilan edildi. Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen seçildi. 29 Haziran 1938'de de Hatay Türkiye'ye katılma kararı aldı.

Atatürk'ün Ölümü (10 Kasım 1938)
Cumhuriyetin kurucusu ve "Büyük Önder" Mustafa Kemal Atatürk 09:05'te Dolmabahçe Sarayı'nda vefat etti.

İsmet İnönü Cumhurbaşkanı (11 Kasım 1938)
Atatürk'ün ölümü üzerine "İkinci Adam" İsmet İnönü oybirliğiyle Cumhurbaşkanlığına seçildi.

İnönü "Milli Şef" (26 Aralık 1938)
CHP Olağanüstü Kurultayı'nda İsmet İnönü'ye "Değişmez Genel Başkan" ünvanı verildi. Ayrıca "Milli Şef" olarak anıldı.

Ekrem Köning Olayı (Ocak 1939)
Türkiye Cumhuriyeti'nin adını sahte belgeler kullanarak zora sokan Ekrem Köning'in dolaplarını ortaya çıkaran mahkemedir. Köning Kanada'dan Türkiye için 50 uçak alınacakmış gibi gösterip, bu uçakları İspanyol milliyetçilerine satmıştı.

Hatay Türkiye'de (7 Temmuz 1939)
Daha önce Türkiye'ye katılma kararı alan Hatay Devleti, fiilen Türkiye'nin ili oldu.

Erzincan Depremi (27 Aralık 1939)
Erzincan ve çevresinde meydana gelen 8 şiddetindeki depremde binlerce ev yıkılırken, 33.000 kişi öldü.

(1940-1950)

Türk-Alman Paktı (18 Haziran 1941)
Türk-Alman saldırmazlık paktı imzalandı.

Refah Faciası (23 Haziran 1941)
2. Dünya Savaşı başlamadan İngiltere'ye sipariş edilen 4 denizaltı ve 4 muhripi teslim almak için yola çıkan Refah Şilebi batırıldı. Mersin Limanından Mısır'ın İskenderiye Limanına giderken gece vakti atılan bir torpido sonucu gemi sulara gömüldü. Gemide yaklaşık 150 kadar mürettebat bulunmaktaydı.

Varlık Vergisi (11 Kasım 1941)
Özellikle gayrimüslüm ticaret erbabını hedefleyen "varlık vergisi" kanunu çıkartıldı. Uygulama 1,5 yıl sürdü. Ödeme yapmayanlar çalışma kamplarına gönderildi.

Von Papen'e Suikast(1942)
Almanya'nın Türkiye Büyükelçisi Von Papen'e Ankara'da bir suikast girişiminde bulunuldu.

Atılay Denizaltısı (14 Temmuz 1942)
Atılay denizaltımız battı. 90 denizciyi kaybettik.

Roosevelt-İnönü-Churchill buluşması (7 Aralık 1943)
Amerikan başkanı Roosevelt, İngiltere başbakanı Churchill ve Türkiye'yi temsilen İsmet İnönü Kahire'de buluştular. 2. Dünya Savaşının gidişatı üzerine konuştular.

Irkçı-Turancı Davası (7 Eylül 1944)
Aralarında Reha Oğuz Türkkan, Fethi Tevetoğlu, Nihal Atsız, Zeki Velidi Togan ve Alpaslan Türkeş gibi isimlerin bulunduğu "Irkçı-Turancılar Davası" başladı.

Almanya'ya savaş (23 Şubat 1945)
Türkiye Almanya'ya kağıt üzerinde savaş ilan etti.

Tan Olayı (4 Aralık 1945)
Dönemin en tanınmış ve sol eğilimli gazetelerinden "Tan" gazetesi ve matbaası kışkırtma sonucu öğrencilerce basıldı. Gazete ve matbaa tahrip edildi.

Demokrat Parti kuruldu (7 Ocak 1946)
Celal Bayar ve Adnan Menderes gibi isimlerden oluşan bir grup CHP'den ayrılarak, Demokrat Parti'yi kurdular.

Missouri İstanbul'da (5 Nisan 1946)
ABD Donanmasına ait Missouri savaş gemisi İstanbul'a geldi. Gemi, Amerika'da ölen elçimiz Münir Ertegün'ün tabutunu taşıyordu. Bu ziyaret basit bir ziyaret olmayıp, Türk-ABD ilişkileri için jest olarak algılandı.

Varto Depremi (31 Mayıs 1946)
Varto'da meydana gelen depremde 3000 bina çöktü, 839 kişi öldü.

İlk Çok Partili Seçimler (21 Temmuz 1946)
Cumhuriyet tarihinin ilk muhalefet partili seçimi yapıldı. CHP 396, DP 61 milletvekili çıkardı.

ABD Yardımı (12 Mart 1947)
Cumhuriyet tarihi içinde ilk ABD yardımı gündeme geldi. Böylelikle daha sonra ABD ile gelişecek ilişkilerin temeli o günlerde atıldı.

Kazım Karabekir öldü (25 Ocak 1948)
Kurtuluş Savaşı komutanlarından Kazım Karabekir öldü.

Türkiye OECD'de (3 Nisan 1948)
Türkiye Avrupa Ekonomik İşbirliği'ne katıldı.

Türkiye Avrupa Konseyinde (5 Mayıs 1949)
Türkiye Avrupa Konseyine katıldı.

(1950-1960)

Muğlalı Davası (2 Mart 1950)
Orgeneral Mustafa Muğlalı idama mahkum oldu. Cezası sonra müebbete çevrildi. Karara gerekçe olan olay Van'ın Özalp ilçesinde 33 köylünün öldürülmesiydi.

Mareşal Çakmak öldü (10 Nisan 1950)
Kurtuluş Savaşı komutanlarından Mareşal Fevzi Çakmak öldü.

DP İktidarı ve Seçimler (14 Mayıs 1950)
O güne kadarki CHP'nin tek parti iktidarına seçimler yoluyla son verildi. "Yeter, söz milletindir!" şiarıyla yola çıkan Demokrat Parti 14 Mayıs'taki seçimlerde 396 milletvekili çıkartarak tek başına iktidar oldu. CHP 68 milletvekili çıkartabildi. Celal Bayar Cmhurbaşkanı, Adnan Menderes Başbakan oldu. Böylelikle yeni bir dönem başlıyordu.

Arapça Ezan okunması (16 Haziran 1950)
DP iktidarının ilk icraatlarından birisi Türkçe okunan ezanın tekrar Arapça okunmasını sağlamak oldu.

İlk Dördüzler (22 Temmuz 1950)
Türkiye'nin ilk dördüzleri İzmir'de doğdu. Adları Hürriyet, Adalet, Uhuvvat ve Müsavat kondu.

Türk Tugayı Kore'de (17 Ekim 1950)
Meclise danışılmadan ABD ile kurulan ilişkiler neticesi ilk Türk Tugayı Kore'ye gönderildi.

Halkevleri kapatıldı (8 Ağustos 1951)
Cumhuriyetin en önemli sosyal kurumlarından halk evleri DP iktidarı tarafından kapatıldı.

TKP Tevkifatı (26 Ekim 1951)
İllegal TKP'ye yönelik büyük çapta tevkifat yapıldı. Tutuklananlar arasında Zeki Baştımar, Mihri Belli, gibi tanınmış isimler vardı.

Din Dersleri (4 Kasım 1951)
İlkokulların ders programlarına din dersi alındı.

"Kanun Namına" (1952)
Ömer Lütfü Akad'ın "Kanun Namına" filmi Türk sinemasının en başarılı filmi sayıldı. Gerçek bir cinayetten yola çıkan film'de Ayhan Işık devleşmişti.

NATO üyeliği (18 Şubat 1952)
Türkiye Kuzey Atlantik Assamblesi'ne (NATO) üye oldu. Bunun neticesi olarak topraklarımıza ABD askeri üsleri kurulmaya başlandı.

Günseli Başar Avrupa Güzeli (20 Ağustos 1952)
Avrupa güzellik yarışmasını bir Türk kızı Günseli Başar kazandı.

İlk renkli film "Halıcı Kız" (1953)
Türk sinema tarihinin ilk renkli filmi "Halıcı Kız" gösterime girdi. Film Yapı Kredi ve Doğan Kardeş desteğiyle, Muhsin Ertuğrul tarafından çekildi. Vedat Nedim Tör senaryosunu yazdı.

Dumlupınar Faciası (4 Nisan 1953)
Deniz Kuvvetlerimizin Dumlupınar denizaltısı, Çanakkkale Boğazı'nda Naboland isimli İsveç şilebiyle çarpıştı. 88 denizci diri diri sulara gömüldü.

İnsan Hakları Sözleşmesi (20 Mart 1954)
Türkiye Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine imza attı.

6-7 Eylül Olayları (6-7 Eylül 1955)
Selanik'te Atatürk'ün evine bomba atıldığı söylentileri üzerine başta Rumlar olmak üzere, Ermeni ve Musevi azınlığa yönelik saldırılar oldu. Birçok bina ve işyeri tahrip edildi. Sıkıyönetim ilan edildi. Olay komünistlerin üzerine yıkıldı. 27 Mayıs İhtilali sonrası, olayların DP tarafından tertiplendiği iddiasıyla Yassıada Mahkemesi tarafından yargılanan yöneticiler çeşitli cezalara çarptırıldı.

Genel Seçimler (27 Ekim 1957)
Genel seçimler yapıldı. Demokrat parti %48 oyla iktidarını korurken, muhalefet %52 oy aldı. Seçimlere hile karıştığı iddiaları ortaya atıldı.

Üsküdar Vapuru Faciası (1 Mart 1958)
Üsküdar Vapuru İzmit körfezinde fırtına sonucu alabora oldu. İçindeki okul öğrencileri boğuldu.

Vatan Cephesi (12 Ekim 1958)
DP iktidarı ülkede demokratikleşmeyi sağlamak iddiasıyla gelmiş, ancak uygulamasıyla ülkede cepheleşmeyi arttırmış, kendi dışındaki siyasi güçleri tasfiye etmeye çalışmıştı. Bu uygulamalardan birisi de "Vatan Cephesi" adıyla yapılan uygulamadır. CHP'ye karşı kişileri ancak vatansever gören bu anlayış neticesi, radyolarda isim listeleri yayınlanmaya başlandı.

Yahya Kemal Öldü (1 Kasım 1958)
Şair Yahya Kemal Beyatlı öldü.

Menderes'in uçağı düştü(17 Şubat 1959)
DP Genel Başkanı ve Başbakan Adnan Menderes'i Londra'ya götüren uçak düştü. 14 kişi öldü. Adnan Menderes sağ olarak kurtuldu.

Uşak Olayları (7 Mayıs 1959)
CHP genel başkanı İsmet İnönü, Uşak'ta DP'li bir grup tarafından saldırıya uğradı. Tansiyon daha da gerginleşti.

(1960-1970)

Tahkikat Komisyonu (18 Nisan 1960)
DP iktidarının sonunu getiren en önemli olaylardandır. DP iktidarı TBMM'de kendi milletvekillerine olağanüstü yetkiler veren ve CHP'yi kapatmayı hedefleyen "tahkikat komisyonları"nı gündeme getirdi. İsmet İnönü, bunun üzerine DP'liler için ünlü sözü, "Sizi ben bile kurtaramam"ı sarfetmiştir.

555 K Olayları (5 Mayıs 1960)
Ankara Kızılay'da öğrencilerin DP iktidarını protesto gösterileri. Aynı olaylar esnasında Adnan Menderes'te saldırıya uğramıştır. Bu olaylar DP iktidarının sonunu getiren olaylar arasındadır.

Harp Okulu Yürüyüşü ((21 Mayıs 1960)
Ankara'da Harp Okulu Öğrencilerinin DP aleyhine gösterileri.

27 Mayıs İhtilali (27 Mayıs 1960)
Türk Silahlı Kuvvetleri DP iktidarını devirerek, yönetimi fiilen eline aldı. Cumhuriyet tarihinin en önemli dönemeçleri arasında olan bu olayla 10 yıllık demokrasi denemesi son buluyordu. Celal Bayar, Adnan Menderes ve DP ileri gelenleri tutuklandılar. Halk bu olayı sevinçle karşıladı. Orduya sevgi tezahüratlarında bulunuldu. Cemal Gürsel Devlet Başkanlığına getirildi.

MBK Kuruldu (12 Haziran 1960)
TBMM'nin yetkileri feshedildi, anayasanın bazı maddeleri geçersiz sayıldı. Onun yerine Milli Birlik Komitesi tüm yetkiyi eline aldı. 38 üyeden oluşan MBK fiilen ülkeyi yönetmeye başladı.

Yassıada Yargılamaları başladı (14 Ekim 1960)
DP'li yöneticilerin yargılandığı Yassıada mahkemesi başladı. Bu mahkemeler 203 celse sürmüş olup, 529 sanık, 1063 tanık dinlenmiştir. 15 kişi ölüm cezası, 31 kişi müebbet hapis, 418 kişi muhtelif cezalar almış, 123 kişi ise beraat etmiştir. MBK, 15 ölüm cezasından 4'ünü onaylamamış, Celal Bayar'ın cezası yaşından dolayı hapse çevrılmiş, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun idamları ise onaylamıştır.

14'ler Olayı (15 Kasım 1960)
Milli Birlik Komitesi içinde çelişkiler artmış ve bunun sonucunda 14 subay ordudan uzaklaştırılarak, yurtdışına "müşavirlik" adı altında sürgüne gönderildiler. Bu subaylar arasında Alpaslan Türkeş, Orhan Kabibay, Orhan Erkanlı, Münir Köseoğlu, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Şefik Soyuyüce, Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Dündar Taşer ve Numan Esin vardı.

Yeni Anayasa'nın kabulu (9 Temmuz 1961)
Halk oyuna sunulan yeni anayasa %65 evet, %35 hayır oranıyla kabul edilmiştir. Bu anayasa cumhuriyetin en demokratik ve özgürlükleri genişleten anayasası olarak bilinmektedir.

İdamlar uygulandı (16-17 Eylül 1961)
Yassıada Duruşmaları sonucu idama mahkum edilen Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu İmralı adasında idam edildiler. Ertesi gün de Adnan Menderes idam edildi. Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir başbakan idam ediliyordu.

22 Şubat Olayı (22 Şubat 1962)
Ankara Harp Okulu komutanı Albay Talat Aydemir ve arkadaşları hükümet darbesine kalkıştılar. Darbe bastırıldı. Katılan subaylar emekliye sevkedildiler ve hükümetle yapılan anlaşmaya göre ceza görmediler. Ancak darbeci eğilimler ordu içinde güçlenmeye başlamıştı.

21-21 Mayıs Olayı (20-21 Mayıs 1963)
Talat Aydemir'in ikinci defa başarısız darbe teşebbüsü. İlkinde affedilen Aydemir ve 7 arkadaşı bu kez affedilmeyecek ve idam cezasına çarptırılacaklardı.

Kıbrıs Sorunu (21 Aralık 1963)
Öte yandan Kıbrıs'ta EOKA planları gündeme gelmişti. Bunun üzerine Türk Jetleri ilk defa Kıbrıs semalarında göründüler.

"Turist Ömer" tiplemesi (1964)
Türk sinemasının en sevilen tiplemelerinden "Turist Ömer" karakteri doğdu. Sadri Alışık'ın canlandırdığı "Turist Ömer" dizisinin ilk filmi çekildi.

Johnson Mektubu (4 Haziran 1964)
Türk hükümetinin Kıbrıs'a müdehale kararı alması üzerine, ABD başkanı Johnson İnönü'ye sert bir mektup gönderdi.

Cengiz Topel Şehit (8 Ağustos 1964)
Kıbrıs'ta Rumların hücumu artınca Türk Jetleri askeri hedefleri bombalamaya başladı. Pilot yüzbaşı Cengiz Topel şehit oldu.

Demirel AP Genel Başkanı (29 Kasım 1964)
Süleyman Demirel Adalet Partisi Genel Başkanlığını kazandı. AP Kurultayında Sadettin Bilgiç'i büyük farkla geçen Demirel genel başkan oldu.

"Sevmek Zamanı" (1965)
Türk sinemasında bir dönüm noktası kabul edilen Metin Erksan'ın "Sevmek Zamanı" gösterime girdi. Başrollerde Sema Özcan ve Müşfik Kenter oynuyordu.

Sinematek (1965)
Türk Sinematek Derneği kuruldu. Türk Sinemasına uzun yıllar büyük hizmetler verecek olan dernek birçok etkinliğe imza attı.

AP İktidar (10 Ekim 1965)
Genel seçim sonuçları açıklandı. Buna göre AP %52.9 oyla iktidar oldu.

Çizgi kahramanlar sineması (1966)
Türk Sinemasında çizgi roman kahramanları dönemi başladı. Bu türün en popüler örneği Cüneyt Arkın'ın oynadığı "Malkoçoğlu" oldu. Onu Kartal Tibet'li "Tarkan" izledi.

Erzurum Depremi (19 Ağustos 1966)
Erzurum, Bingöl, Muş çevresinde meydana gelen depremde 2500 ölü var.

Ortanın Solu (24 Eylül 1966)
CHP genel Başkanı İsmet İnönü sonradan çok tartışılacak olan "ortanın solu" kavramını İstanbul İl Kongresi'nde açıkladı. CHP böylelikle merkez partisi kimliğinden yavaş yavaş uzaklaşmaya başladı.

Anadolu Pop/Rock doğdu (1967)
Cem Karaca ve Apaşlar 1967 Altın Mikrofon şarkı yarışmasında "Emrah" adlı parçayı seslendirerek, Türk popunda bir akımın ilk öncülerinden oldular.

Anadol Otomobil (1 Ocak 1967)
Anadol marka ilk oto piyasaya çıktı.

Papa Türkiye'de (25 Temmuz 1967)
Papa 6.Paul Türkiye'yi ziyaret etti.

Maçta kavga 40 Ölü (17 Eylül 1967)
Kayseri'de oynanan Sivasspor-Kayserispor maçında kavga çıktı. 40 ölü, 300 yaralı var.

Öğrenci Olayları (11-12-13 Haziran 1968)
Ankara ve İstanbul'da boykot ve çatışma olayları yoğunlaştı.

6. Filo gösterileri (17 Temmuz 1968)
ABD 6. Filosunun İstanbul'a demirlemesi kanlı olaylara sebep oldu.

Kommer'in Arabasının yakılması (6 Ocak 1968)
ABD büyükelçisi Robert Kommer'in arabası ODTÜ bahçesinde yakıldı.

Kanlı Pazar (16 Şubat 1969)
İstanbul'da 6. Filoyu protesto eden gençlerin üzerine gericiler saldırdı. 2 Ölü.

Astronotlar Türkiye'de (Ekim 1969)
Aya ilk ayak basan Apollo mürettebatından Neil Armstrong, Edwin Aldrin ve Michael Collins Türkiye'yi ziyaret ettiler.

Yavuz jilet oluyor (18 Aralık 1969)
Şanlı Yavuz zırhlısı sökülmek üzere MKE'ne satıldı.

(1970-1979)

Boğaz Köprüsünün temeli atıldı (20 Şubat 1970)
İstanbul Boğaz Köprüsü'nün temeli atıldı.

Arabesk doğuyor (1970)
Orhan Gencebay'ın "Bir Teselli Ver" plağı satış rekorları kırdı. Köyden kente göçün müziği kabul edilen "Arabesk" akımı böylelikle doğmuş oluyordu.

15-16 Haziran (15-16 Haziran 1970)
Sendikalar kanununu protesto eden DİSK'e bağlı işçilerle güvenlik kuvvetleri çatıştı. Sıkıyönetim ilan edildi.

U-2 Skandalı (21 Ekim 1970)
Sovyetlerle U-2 casus uçağı krizi yaşandı.

"Dağlar Dağlar" (1971)
Barış Manço'nun "Dağlar Dağlar" parçası Türk Popunda yeni bir zirve yarattı. Uzun süre listelerin başında kaldı.

12 Mart Muhtırası (12 Mart 1971)
Türk Silahlı Kuvvetleri 12 Mart'ta muhtıra verdi. Başbakan Demirel görevinden istifa etti. 12 Mart'ta Türkiye'nin önemli dönemeç noktalarından biri olup, tarihe daha çok baskıları ve işkenceleriyle geçmiştir. Ordu içindeki radikal subaylara karşı, statükocu subayların bir karşı-hamlesi olmuştur.

Erim Kabinesi (26 Mart 1971)
Kocaeli milletvekili Nihat Erim başkanlığında "teknisyenler kabinesi" kuruldu.

Elrom kaçırıldı (17 Mayıs 1971)
İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom, THKP-C militanlarınca kaçırıldı ve öldürüldü.

Kızıldere Olayı (30 Mart 1971)
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamını engellemek isteyen THKP-C ve THKO militanları Ünye radar üssünde görevli üç İngiliz teknisyeni kaçırdı. Tokat'ın Niksar ilçesi, Kızıldere köyünde güvenlik güçlerince kuşatıldılar. Çatışma sonucu militanların biri hariç (Ertuğrul Kürkçü), hepsi öldürüldü.

Yüksel Menderes intihar etti (8 Mart 1972)
Adnan Menderes'in oğullarından Yüksel Menderes intihar etti.

"Gırgır" Dergisi (1972)
Oğuz Aral'ın yönetimindeki "Gırgır" dergisi Türk mizah dergiciliğinde bir patlama yaparak 500 Bin tiraja ulaştı.

Denizler'in İdamı (6 Mayıs 1972)
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamlarının infazı Ankara Cebeci Sivil Cezaevi'nde uygulandı.

Cemal Kamacı şampiyon (1 Ekim 1972)
Cemal Kamacı 63,5 kiloda Avrupa Boks Şampiyonu oldu.

İsmet İnönü Öldü (25 Aralık 1972)
Kurtuluş Savaşı komutanlarından, eski Başbakan ve Cumhurbaşkanlarından ve CHP genel başkanlığı yapan İsmet İnönü öldü.

Boğaz Köprüsü açıldı (26 Mart 1973)
Boğaz Köprüsü tamamlandı ve hizmete açıldı.

1973 Seçimleri (14 Ekim 1973)
12 Mart dönemi sonrası ilk seçimler yapıldı. CHP 185, AP 149, MSP 48, CGP 13, MHP 3, TBP 1 milletvekili çıkardılar. Ardından CHP-MSP hükümeti kuruldu.

CHP-MSP Koalisyonu (26 Ocak 1974)
12 Mart sonrasının ilk seçimli sivil hükümeti CHP-MSP koalisyonu kuruldu.

Kıbrıs Barış Harekatı (20 Temmuz 1974)
Kıbrıs'ta darbeci Nikos Sampson'un hareketi sonucu oluşan fiili duruma karşı Türkiye adaya silahlı kuvvetlerini çıkarttı. Böylelikle Türkiye ilk defa Cumhuriyet döneminde bir askeri harekata kalkışıyordu. Ayrıca bölgesel bir güç olduğunun işaretlerini veriyordu.

2. Kıbrıs Harekatı (14 Ağustos 1974)
Yapılan diplomatik görüşmeler netice vermeyince, Türk ordusu tekrar harekete geçti ve adada ilerlemesini sürdürdü.

Yılmaz Güney savcı vurdu (14 Eylül 1974)
Türk Sinemasının "Çirkin Kral"ı Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesinde tartıştığı yargıç Sefa Mutlu'yu vurarak öldürdü.

Sezen Aksu olayı (1975)
Popta o güne değin adı hiç duyulmamış bir isim göze çarptı. 1975'in yılbaşı gecesi ilk kez TRT'ye çıkan Sezen Aksu "Kusura Bakma", "Yaşanmamış Yıllar" isimli parçalarıyla bir anda tanındı. Ondan sonra "Minik Serçe" olarak popta kendi tarzını geliştirdi.

Eurovizyon (1975)
O yıllarda oldukça önemli bir yarışma olan Eurovizyon'da Semiha Yankı "Seninle Bir Dakika" ile sonuncu oldu.

MC Hükümetleri (31 Mart 1975)
Türk siyasi hayatına "Milliyetçi Cephe Hükümetleri" olarak geçecek olan ilk hükümet kuruldu. Ondan sonra ülkede cepheleşme iyice artacak, Demirel 2 ayrı MC hükümeti daha kuracaktır. MC hükümetlerinin belkemiğini AP, MSP, MHP ve CGP oluşturacaktır.

Diyarbakır'da deprem (6 Eylül 1975)
Diyarbakır'ın, Lice, Kulp ve Hani ilçelerinde deprem. 2384 kişi öldü, 8149 bina yıkıldı.

Yahya Demirel'e tutuklama (28 Şubat 1976)
AP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel'in yeğeni Yahya Demirel hakkındaki yolsuzluk iddialarından dolayı tutuklandı.

1 Mayıs Katliamı (1 Mayıs 1977)
DİSK'in Taksim meydanında düzenlediği 1 Mayıs İşçi Bayramı mitingine, toplantının bitimine doğru ateş açıldı. 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Olay "sol gruplar çatıştı" diye gösterilse de, sonradan "Kontgerilla" ile izah edildi. Bu olayla Türkiye'de sola yönelik kitle katliamlarının pimi çekilmiş oldu.

Çiğli Olayı (29 Mayıs 1977)
CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e İzmir-Çiğli havaalanında şüpheli suikast girişimi. İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan ayağından yaralandı.

CHP Birinci Parti (6 Haziran 1977)
Seçim sonuçları belli oldu. CHP %41.4, AP %30.9 oy aldı.

Sabahattin Savaşman Olayı (24 Aralık 1974)
MİT İstihbaratçısı Sabahattin Savaşman CİA adına casusluktan tutuklandı.

2. MC iktidarı devrildi (31 Aralık 1977)
Türkiye Cumhuriyetinin tarihinde ilk defa bir hükümet, gensoru ile devrilmiş oldu.

"Sürü" (1978)
Türk sinemasının başyapıtlarından kabul edilen Zeki Ökten'in yönettiği, Yılmaz Güney'in senaryosunu yazdığı, Tarık Akan, Melike Demirağ ve Tuncel Kurtiz'in rolleri paylaştığı "Sürü" gösterime girdi.

Ecevit Kabinesi (2 Ocak 1978)
Bülent Ecevit, AP'den devşirdiği 11 Bakanla birlikte kabine kurdu.

16 Mart Katliamı (16 Mart 1978)
İstanbul Üniversitesi önünde sol görüşlü öğrencilerin üzerine bomba atıldı. 5 kişi öldü, 47 kişi yaralandı.

Server Tanilli Felç (8 Nisan 1978)
Doç. Server Tanilli evinin önünde uğradığı saldırı sonucu aldığı yaralar yüzünden felç oldu.

Hamit Fendoğlu'na bomba (17 Nisan 1978)
Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu evine gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu öldürüldü.

Bedrettin Cömert öldürüldü (11 Temmuz 1978)
Hacettepe Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Bedrettin Cömert öldürüldü.

7 TİP'li katledildi (9 Ekim 1978)
Ankara'da 7 TİP üyesi öğrenci kaldıkları evde katledildiler. Katillerin "ülkücü komandolar" olduğu bildirildi.

Karafakioğlu öldürüldü (20 Ekim 1978)
İTÜ Elektrik Fakültesi Dekanı Bedri Karafakioğlu öldürüldü.

Maraş Katliamı (23 Aralık 1978)
Kahramanmaraş ilimizde, karşılıklı olarak öldürülen kişilerin cenazeleri sonrası, muhtelif provakasyonlar tertiplenmiş, özellikle Alevilere yönelik kitle saldırıları düzenlenmiştir. Kundaktaki bebekler dahil, 33 kişi ölmüş, yüzlerce kişi yaralanmış, evler, dükkanlar yakılmıştı.

Abdi İpekçi öldürüldü (1 Şubat 1979)
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Müdürü ve Başyazarı Abdi İpekçi öldürüldü.

İpekçi'nin katili yakalandı (10 Temmuz 1979)
Abdi İpekçi'nin katili M. Ali Ağca yakalandı.

Cevat Yurdakul öldürüldü (28 Eylül 1979)
Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul ülkücü katillerce öldürüldü.

Ağca Kaçırıldı (25 Kasım 1979)
Abdi İpekçi'nin katili Mehmet Ali Ağca cezaevinden kaçırıldı.

Tütengil öldürüldü (7 Aralık 1979)
İktisat Fakültesi öğretim üyesi, demokrat kimliğiyle tanınan Prof. Cavit Orhan Tütengil öldürüldü.

(1980-1990)

Çağrı reddedildi (5 Ocak 1980)
AP genel başkanı Süleyman Demirel, CHP genel başkanı Bülent Ecevit'in teröre karşı işbirliği önerisini reddetti.

Cumhurbaşkanı seçilemedi (23 Mart 1980)
Partiler bir isim üzerinde uzlaşamadığı için yapılan turlarda Cumhurbaşkanı seçilemedi.

Raki Yakalandı (1 Nisan 1980)
Ünlü dolandırıcı "Raki" (Güney Zobu) yakalandı.

Ümit Kaftancıoğlu öldürüldü (11 Nisan 1980)
Yazar, TRT Yapımcısı Ümit Kaftancıoğlu öldürüldü.

Gün Sazak öldürüldü (28 Mayıs 1980)
MHP yöneticilerinden Gün Sazak öldürüldü.

Çorum Katliamı (5 Temmuz 1980)
Çorum ateşler içinde. 20 ölü, yüzlerce yaralı.

Kemal Türkler öldürüldü (15 Temmuz 1980)
DİSK Genel Başkanı ve sendikacı Kemal Türkler evinin önünde öldürüldü.

Nihat Erim öldürüldü (20 Temmuz 1980)
12 Mart döneminin Başbakanlarından Nihat Erim, Dragos'taki evinden çıkarken Dev-Sol militanlarınca öldürüldü.

12 Eylül Harekatı (12 Eylül 1980)
Ülkedeki "anarşi ve terörü önlemek ve akan kanı durdurmak amacıyla" Türk Silahlı Kuvvetleri bir kez daha yönetime el koydu. Tüm yurtta sıkıyönetim ilan edildi. Genelkurmay başkanı Kenan Evren başkanlığında, Kara Kuvvetleri komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri komutanı Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun'dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi yürütmeyi eline aldı. Siyasi parti liderleri "gözetim altına" alındı.

Ulusu Başbakan (20 Eylül 1980)
Eski Deniz Kuvvetleri komutanı Oramiral Bülent Ulusu başkanlığında bir hükümet kuruldu.

İdamlar başladı (7 Ekim 1980)
Balgat katliamı sanıklarından sağ eğilimli Mustafa Pehlivanoğlu ve Telsizler katliamı sanıklarından sol eğilimli Necdet Adalı idam edildiler.

Ecevit'in istifası (30 Ekim 1980)
CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, konseyin siyasi partileri temelli kapatmak istemesinden dolayı CHP Genel Başkanlığından istifa etti.

"Tatlıses" olayı (1980)
İnşaat işçiliğinden bir imparatorluğa yükselen İbrahim Tatlıses "Ayağında Kundura" ile kendini o yıl topluma tanıttı. Arabeskte yeni bir dalgayı temsil eden Tatlıses, giderek yükselen bir grafikle "olay" haline geldi.

Cahide Sonku öldü (18 Mart 1981)
Türk sinemasının ünlü kadın sanatçısı Cahide Sonku öldü.

Danışma Meclisi (23 Ekim 1981)
Milli Güvenlik Konseyi'nin seçtiği 160 üyeden oluşan "Danışma Meclisi" faaliyete geçti.

Turan Güneş öldü (10 Nisan 1982)
Eski Dışişleri Bakanlarından, CHP yöneticisi Prof.Turan Güneş öldü.

Banker Kastelli İsviçre'de (20 Haziran 1982)
Ardarda patlak veren bankerlik skandalları sonrası "Banker Kastelli" diye bilinen Cevher Özden ve eşi İsviçre'ye kaçtı.

Esenboğa Baskını (8 Ağustos 1982)
Ermeni terör örgütü ASALA, Ankara Esenboğa Havaalanı'nı bastı. (Bir terörist ölü, diğeri yaralı ele geçti. 8 ölü 72 yaralı.)

Anayasa Referandumu (7 Kasım 1982)
12 Eylül yönetimin hazırladığı Anayasa halk oyuna sunuldu. Yüzde 91.5 evet oyuyla anayasa kabul edildi ve Kenan Evren'de otomatik olarak Cumhurbaşkanı seçilmiş oluyordu.

Washington Otel Yangını (7 Mayıs 1983)
Laleli Washington Otel'de yangın çıktı. 36 turist öldü. 65 yaralı.

Vetolar (23 Haziran 1983)
SODEP'in aralarında Erdal İnönü'nünde bulunduğu 21 kurucusu MGK vetosu yedi. BTP ise kapatılmış ve yöneticileri Zincirbozan'a gönderilmişti. Böylelikle seçimlere MGK'nın onayladığı Turgut Özal önderliğinde ANAP, Necdet Calp'in Halkçı Parti'si ve generallerin desteklediği Turgut Sunalp'in Milliyetçi Demokrasi Partisi katılabilecekti.

Seçimler yapıldı (6 Kasım 1983)
12 Eylül sonrası ilk sivil seçim yapıldı. ANAP birinci, HP ikinci ve MDP üçüncü oldu.

İlk sivil hükümet (13 Aralık 1983)
Turgut Özal başkanlığında ANAP hükümeti kuruldu.

Yaşar Kemal'e nişan (9 Mayıs 1984)
Yaşar Kemal'e Fransız "Legion D'Honneur" nişanı verildi.

PKK Eylemleri Başladı (15 Ağustos 1984)
PKK Eruh ve Şemdinli baskınları ile ülkeyi kana boğacak terör eylemlerinin düğmesine bastı.

Ümit Yaşar öldü (5 Kasım 1984)
Şair Ümit Yaşar Oğuzcan öldü.

SODEP-HP birleşti ( 25 Eylül 1985)
Yeni Partinin adı Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) oldu. Başkanlığa Aydın Güven Gürkan getirildi.

DSP Kuruldu (14 Kasım 1985)
Eski partisi CHP ile arası açılan siyasi yasaklı Bülent Ecevit, solda yeni parti oluşumuna imzasını attı. Demokratik Sol Parti (DSP) kuruldu. Başkanlığa Rahşan Ecevit getirildi.

Sedat Caner olayı (1 Şubat 1986)
Daha önce medyaye işkence yaptığına dair itiraflarda bulunan polis memuru Sedat Caner 2 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Jaguar Olayı (12 Temmuz 1986)
Galerici Zeki Küçükberber'in başbakan Turgut Özal'ın kızı Zeynep Özal'la damadı Asım Ekren'e Jaguar otomobil hediye etmesi skandal yarattı.

Sinagog Baskını (6 Eylül 1986)
İstanbul Neve Şalom Sinagogu'na baskın. 21 kişi ölürken 2 terörist bombalarıyla öldüler.

Türban yasağı (12 Ocak 1987)
YÖK'ten ilk türban yasağı uygulaması gündeme geldi.

Rabıta Olayı (28 Mart 1987)
Cumhurbaşkanı Kenan Evren, devlet memurlarının maaşını uluslararası islami sermeye kuruluşu "Rabıta"nın ödemesini dövizsizlik nedeniyle imzaladığını kabul etti.

Yasaklar Referandumu (6 Eylül 1987)
MGK kararıyla politika yapması yasaklanan eski siyasi liderlerin tekrar politika sahnesine dönüp dönmemesi üzerine bir halk oylaması yapıldı. Sonuç % 50.16 evet, %49.84 hayır oldu. Böylelikle Bülent Ecevit, Süleyman Demirel, Alpaslan Türkeş, Necmettin Erbakan gibi liderlere tekrar siyaset yolu göründü.

TBKP'liler gözaltında (17 Kasım 1987)
Yurda dönen TBKP liderleri Nihat Sargın ve Haydar Kutlu gözaltına alındılar.

MİT Raporu (9 Şubat 1988)
Kimin sızdırdığı belli olmayan "MİT Raporu"nun basında yeralması bir skandal havasına büründü.

Özal'a Suikast (18 Haziran 1988)
Başbakan Turgut Özal'a ANAP kongresi esnasında eski ülkücü Kartal Demirağ tarafından suikast düzenlendi. Özal, parmağından hafif yaralı olarak kurtuldu.

Kemal Horzum skandalı (18 Temmuz 1989)
Emlak Bankası'nı dolandırdığı iddiasıyla yargılanan Kemal Horzum tutuklandı ve cezaevine gönderildi.

(1990-1999)

Muammer Aksoy öldürüldü (31 Ocak 1990)
Eski CHP milletvekili, Atatürkçü Düşünce Derneği kurucularından Prof. Muammer Aksoy "İslami Hareket" örgütü tarafından öldürüldü.

Çetin Emeç öldürüldü (7 Mart 1990)
Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Koordinatörü ve yazarı Çetin Emeç evinin önünde arabasına açılan ateş sonucu öldürüldü.

İlk Özel Televizyon (1990)
Türkiye'nin ilk özel televizyonu "Magic Box" kuruldu.

Turan Dursun öldürüldü (4 Eylül 1990)
Özellikle dinle ilgili yazılarıyla tanınan yazar Turan Dursun, Koşuyolu'ndaki evinden çıkarken öldürüldü.

Hiram Abas öldürüldü (4 Eylül 1990)
Eski MİT müsteşarı Hiram Abas iki saldırganın açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Bahriye Üçok öldürüldü (6 Ekim 1990)
İlahiyat Fakültesi eski dekanı ve SHP parti meclisi üyesi Doç. Bahriye Üçok, evine yollanan bir bombalı paketin patlaması sonucu öldürüldü.

İncirlik üssü kullanıldı (17 Ocak 1991)
Körfez Savaşı esnasında İrak'a operasyonda İncirlik üssü kullanıldı.

Yunan otobüsüne saldırı (9 Nisan 1991)
Yunan turist otobüsüne akli dengesi bozuk bir kişi tarafından saldırı yapıldı. Otobüste 3'ü çocuk 36 kişi yanarak öldü.

İlk kadın vali (6 Temmuz 1991)
Muğla Valiliğine atanan Lale Aytaman, Türkiye'nin ilk kadın valisi oldu.

Vedat Aydın öldürüldü (20 Temmuz 1991)
HEP'li Vedat Aydın öldürüldü. Diyarbakır'daki cenazesinde olaylar çıktı.

Seçimler yapıldı (20 Ekim 1991)
Seçimlerin sonucunda DYP: 177, ANAP: 115, SHP: 89, RP: 62, DSP: 7 milletvekili çıkarttı. Bu tablo neticesinde DYP-SHP koalisyonu kurulurken, başbakan Süleyman Demirel oldu.

Çetinkaya Mağazası saldırısı (25 Aralık 1991)
PKK'lı bir grup Bakırköy'deki Çetinkaya Mağazasına molotof kokteyli attı. Çıkan yangında 11 kişi öldü.

Nevruz Olayları (21 Mart 1992)
Şırnak, Cizre, Nusaybin'de Nevruz kutlamaları sonucu olaylar çıktı. 73 kişi öldü.

Musa Anter öldürüldü (20 Eylül 1992)
Kürt aydın ve yazarı Musa Anter Diyarbakır'da öldürüldü.

Uğur Mumcu öldürüldü (24 Ocak 1993)
Cumhuriyet Gazetesi yazarı Uğur Mumcu evinin önünde otomobiline konan bomba ile öldürüldü. Böylelikle Kemalist aydınlara yönelik suikastler zinciri içinde o ana kadar en önemli isim kaybedilmiş oluyordu.

Eşref Bitlis öldü (17 Şubat 1993)
Jandarma Genel Komutanı Eşref Bitlis "uçağındaki buzlanma" nedeniyle öldü. Resmi açıklama bu yönde olsa da olay sonrası toplanan kanıtlar neticesi çıkan kanaat bunun bir suikast olduğu şeklindeydi.

Turgut Özal öldü (17 Nisan 1993)
8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal kalp yetmezliği nedeniyle öldü. Böylelikle Özal'la simgelenen bir devir de noktalanıyordu.

Çöplük Faciası (28 Nisan 1993)
Ümraniye çöplüğünde metan gazı birikmesinden patlama meydana geldi.

Demirel Cumhurbaşkanı (16 Mayıs 1993)
Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak Süleyman Demirel seçildi. Demirel'den boşalan DYP genel başkanlığına Tansu Çiller getirildi.

Sivas Katliamı (2 Temmuz 1993)
Sivas'ta Pir Sultan etkinliklerine katılan Aziz Nesin ve bir grup aydın-sanatçı, kaldıkları Madımak Otel'de gericiler tarafından yakılmak istendi. Olay sonucunda 37 kişi dumandan boğularak öldü.

Göknel Skandalı (4 Temmuz 1993)
İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel'in boşandığı eşi Nurdan Erbuğ'a ödediği nafakanın milyarları bulması sonucu ortaya çıkan skandal biranda SHP-Belediye ilişkisinde dönen dolapların ortaya çıkmasına yol açtı. İstanbul Belediye Başkanı Nurettin Sözen ve SHP İstanbul İl yöneticileri zor durumda kaldılar.

Behçet Cantürk öldürüldü (16 Ocak 1994)
Uyuşturucu ve silah kaçakçısı olduğu, ayrıca PKK'ya yardım ettiği ileri sürülen Behçet Cantürk, Sapanca'da öldürüldü.

Türksat düştü (24 Ocak 1994)
Türkiye'nin ilk uydusu olan Türksat, Fransız Guyana'sında kalkıştan sonra bir arıza nedeniyle düştü.

Zeli Operasyonu (29 Ocak)
Türk uçakları PKK'nın Zeli kampını bombaladılar.

Tuzla Katliamı (12 Şubat 1994)
PKK'nın Tuzla tren istasyonuna koyduğu bomba sonucu 5 yedek subay öğrencisi hayatını kaybetti.

Recep Koç öldürüldü (20 Şubat 1994)
Adalar'ın ANAP'lı Belediye Başkanı Recep Koç, kaçak balkonununu yıktığı bakkal tarafından kurşunlanarak öldürüldü.

Atatürk'e Hakaret (25 Şubat 1994)
RP'li Hasan Mezarcı, mecliste yaptığı basın toplantısında Atatürk için "Veled-i Zina" dedi.

DEP'lilere gözaltı (2 Mart 1994)
Meclis 6 DEP Milletvekilinin dokunulmazlığını kaldırdı. DEP'liler Meclis kapısından apar topar ekip otolarına bindirildiler.

27 Mart Seçimleri (27 Mart 1994)
Yerel Yönetim seçimlerinin galibi RP oldu. İstanbul dahil 5 büyükşehir RP'lilerin eline geçti.

Recep Tayyip Erdoğan Başkan (28 Mart 1994)
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu.

Çöplüklerde oylar bulundu (30 Mart 1994)
Türkiye'nin birçok bölgesinde açılmamış seçim sandıkları, çöpe atılmış ve yanmış oy pusulaları bulundu.

5 Nisan kararları (5 Nisan 1994)
Türkiye'nin tarihindeki en büyük kemer sıkma politikası açıklandı. Kararı DYP-SHP hükümeti aldı. Dolar aniden yükselirken, birçok şirket iflas etme durumuna düştü.

Salman Kaya dövüldü (1 Mayıs 1994)
1 Mayıs gösterilerinde olaylar çıktı. SHP Milletvekili Salman Kaya polisler tarafından ağır şekilde dövüldü.

Uzay Hepari öldü (31 Mayıs 1994)
Genç kuşak müzisyenlerden Uzay Hepari motosiklet kazasında öldü.

DEP Kapatıldı (16 Haziran 1994)
Anayasa Mahkemesi DEP'i kapattı.

Civangate Skandalı (19 Eylül 1994)
Emlak Bank Genel Müdürü Engin Civan kurşunlandı. Olayın arkasından Özal'ın yakını batık müteahhit Selim Edes çıktı. Tetikçi Davut yıldız, Alaattin Çakıcı'nın talimatıyla Engin Civan'ı vurduğunu itiraf etti.

Meczup saldırısı (10 Kasım 1994)
Atatürk'ü anma töreni esnasında bir meczup Anıtkabir'e sızarak Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e ve diğer yetkililere "Sizi Kuran'a davet ediyorum" diye bağırdı.

YDH partileşti (22 Aralık 1994)
Başını Cem Boyner'in çektiği yeni Demokrasi Hareketi (YDH) partileşti.

Uğur Kılıç öldürüldü (20 Ocak 1995)
Dündar Kılıç'ın kızı Uğur Kılıç, eski kocası Alaattin Çakıcı'nın emri üzerine Uludağ'da öldürüldü.

MİT Muhbiri kayıp (7 Mart 1995)
MİT muhbiri Tarık Ümit esrarengiz bir şekilde kayboldu.

Gazi Olayları (12-15 Mart 1995)
İstanbul Gazi mahallesinde Alevilere ait bir kahvenin taranmasıyla başlayan olaylar ertesi günkü cenaze töreninde çatışmaya dönüştü. Ordu birlikleri bölgeye sevkedildi. 3 gün süren olaylarda 22 kişi öldü.

Kutmangil öldürüldü (23 Mayıs 1995)
Yeni Günaydın ve Süper Tan gazetelerinin sahibi, kömür tüccarı Bekir Kutmangil İbrahim Cici tarafından öldürüldü.

"******" Krizi (9 Haziran 1995)
3 Avrupa parlementosu üyesi kadın milletvekiline "******" diyerek hakaret eden DYP milletvekili ve Devlet bakanı Ayvaz Gökdemir sorun yarattı. Ardından olay bir özür krizine dönüştü.

Aziz Nesin öldü (6 Temmuz 1995)
Ünlü yazar Aziz Nesin Foça'da geçirdiği ani kalp krizi sonucu öldü.

Manukyan'a saldırı (27 Eylül 1995)
Genelev patroniçesi Matild Manukyan'a bombalı saldırı yapıldı. Koruması ve İstanbul Bankası olayında Özer Çiller aleyhine tek tanık olan Mehmet Urhan öldü.

Nesim Malki öldürüldü (28 Kasım 1995)
Tekstil ve döviz piyasasının ünlü isimlerinden tefeci Nesim Malki Bursa'da öldürüldü.

Yener Kaya öldürüldü (30 Kasım 1995)
Borsacı Yener Kaya otomobilinde yakılarak öldürüldü.

Metin Göktepe öldürüldü (10 Ocak 1996)
Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe, polis tarafından gözaltına alındıktan sonra bir çay bahçesinde ölü olarak bulundu.

Sabancı Suikasti (11 Ocak 1996)
DHKP-C militanları tarafından Sabancı Center'da düzenlenen suikast sonucu Özdemir Sabancı, Haluk Görgün ve Nilgün Hasefe öldürüldüler.

Avrasya Feribotu (17 Ocak 1996)
Trabzon-Soçi seferini yapan Avrasya Feribotu 180 yolcu ve 45 mürettebatıyla birlikte Çeçen eylemciler tarafından kaçırıldı.

Milli Damat Musa (23 Ocak 1996)
13 yaşındaki İngiliz Sarah Cook ile Türk garson Musa Kömeağaç'ın evlenmesi Türk-İngiliz ilişkilerini sarsacak kadar olay yarattı.

Vehbi Koç öldü (26 şubat 1996)
Ünlü sanayici Vehbi Koç öldü.

Menderes Felç oldu (16 Mart 1996)
RP milletvekili Aydın Menderes, Afyon'da geçirdiği trafik kazası sonrası felç oldu.

Örtülü Ödenek skandalı (11 Mayıs 1996)
Başbakan Tansu Çiller'in Başbakanlıktan ayrılmadan önce örtülü ödenekten 500 milyar çektiği ortaya çıkarıldı.

Parsadan Olayı (13 Mayıs 1996)
Örtülü ödenekten Başbakan Çiller'i Selçuk Parsadan'ın 5.5 milyar dolandırdığı ortaya çıktı.

Söylemezler Çetesi (22 Haziran 1996)
Aralarında 11 polis ve askerinde bulunduğu "Söylemezler Çetesi" ortaya çıkartıldı.

HADEP Kongresi (23 Haziran 1996)
HADEP kongresinde salondaki Türk Bayrağı'nın indirilmesi ve yerine Abdullah Öcalan posteri asılması bütün yurtta derin infial yarattı.

"Hamile Terörist" saldırısı (30 Haziran1996)
Tunceli'de kendine "Hamile Kadın" süsü veren terörist Zeynep Kınacı beline sardığı bombayı patlattı. 6 asker şehit, 30 asker yaralı.

Ömer Lütfü Topal Cinayeti (28 Temmuz 1996)
Gazinocular ve kumarhaneler kralı olarak bilinen Ömer Lütfi Topal açılan çapraz ateş sonucu öldürüldü.

Zeki Müren öldü (24 Eylül 1996)
Sanat Güneşimiz Zeki Müren öldü.

Susurluk Kazası (3 Kasım 1996)
Susurluk yolu üzerinde meydana gelen kaza ile Türkiye Cumhuriyeti'nin içinde odaklanmış gizli ve karanlık işler çeviren bir teşkilatın varlığı da ortaya çıktı. Bu kazadaki Mercedes otomobilin içinde DYP milletvekili Sedat Bucak, Emniyet Müdürü Hüseyin Kocadağ, eski ülkücü Abdullah Çatlı ve sevgilisi olduğu söylenen Gamze Us bulunuyordu. Bu kaza sonrası emniyetçilerden siyasetçilere, mafyadan ********* patronlarına bir dizi ilişki ve isim ortaya çıktı. Ayrıca yakın dönemde işlenmiş ve aydınlanmamış birçok cinayetle bu grubun ilişkisi ortaya atıldı.

__________________
Rakı geçmişe, bira şimdiye, şarap geleceğe içilir..