Çevrimdışı

Marketlerde, minibüslerde, taksilerde… Madeni paralara temas etmemiz
gereken her yerde kolayca fark edebiliriz: Madeni paralar ellerimizde
garip bir koku bırakırlar.


Çoğumuz bu kokunun, madeni paraların doğal kokusu olduğunu ve
ellerimizi paraya sürdüğümüzde bu kokunun ellerimize geçtiğini
zannederiz.


Peki gerçekten böyle midir?


Hayır. Aslında bu garip koku, madeni paraların değil, vücudumuzun
kokusudur. Derimizin yüzeyinde bulunan yağ tabakası ile demir içerikli
cisimler temas ettiğinde, ortaya böyle bir koku çıkar. Buna benzer bir
koku da, bakır ile temas edildiğinde oluşur. Bu sebeple “metalik koku”
dediğimiz kavramın, metalle tek ilgisi, metale temas sonrası oluşuyor
olmasıdır.


İsterseniz biraz ayrıntıya girelim. Demirden yapılmış bir şeyle temas
ettiğimizde, derimizin yüzeyinde bulunan ter damlaları, demir
atomlarının 2 elektron almasına sebep olurlar. -2 yüklü hale gelen demir
atomları, derimizdeki yağ tabakası ile reaksiyona girer ve aldehitlere
ve ketonlara dönüşür.


Daha önce aseton veya formaldehit kokusuyla karşılaştıysanız, bu
bileşimlerin ne kadar farklı ve keskin kokuları olduğunu
hatırlayacaksınız.


Alman bilim adamları, demirle temas etmiş kişilerin derisinden
yayılan buharların kimyasal içeriklerini belirlemiş ve çok düşük
konsantrasyonlarda bile insanlar tarafından hissedilebilen keskin bir
kokusu olan 1-octen-3-one bileşimini tespit etmişler. Bugün için “metal
kokusu”nun ana elemanının bu bileşim olduğu kabul ediliyor.


Metal kokusunun bir benzerinin de derimize kan bulaştığında ortaya
çıktığını fark etmiş olabilirsiniz. Bunun sebebi de kanın demir içermesi
ve demir atomlarının, derimizin yüzeyi ile yukarıda bahsettiğimiz
reaksiyonlara girmesidir. Sonuçta ortaya aynı bileşimler çıkar ve benzer
kokular oluşur.