Çevrimdışı

Radyoiyot nedir ve nasıl tedavi eder?


Radyoiyot, iyodun radyoaktif şeklidir ve etrafa radyasyon yaymaktadır. Halk arasında ATOM olarak da bilinmektedir. Ağız yolundan kapsül ya da sıvı olarak verilen radyoiyot, s-----im sisteminden emilerek tiroid bezi (guatr) hücrelerinde toplanır ve yaydığı radyasyon tiroid hücrelerinin büyümesini ve faaliyetini durdurur. Aşırı çalışan tiroid bezinin fonksiyonu normale döner veya istenmeyen tiroid dokuları, kanserli tiroid dokuları ile bunların vücuttaki yayılımları yok olur.

Radyoiyot hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?
v Tiroid bezinin bazı kanserlerinde.
v Tiroid bezinin fazla çalıştığı ve kanda tiroid bezi hormonu yüksekliğine neden olan guatr hastalıklarında,

Radyoiyod tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Radyoiyot tedavisi tiroid bezi (guatr ve tiroid bezi kanserlerinin) hastalıklarının tedavisinde 1940’lı yıllardan beri başarıyla uygulanmaktadır.
Tedavi sırasında önemli yan etkiler görülmeyecek, saçlarınız dökülmeyecek, kısırlık oluşmayacaktır.
Bazı hastalarda geçici bulantı, nadiren kusma ile tükürük bezlerinde hassasiyet, şişme ve ileride tükürük azalması görülebilir. İki gün süre ile bol su içilmesi, sakız çiğnenmesi ve limon-portakal yenmesi ile bu yan etki görülme sıklığı azalır.

Verilen radyoiyot miktarı ne kadardır ve hastanede yatmak gerekir mi?
Radyoiyot dozu, tiroid hastalığının özelliğine göre değişir. Bazı hastalarda düşük doz, bazı hastalarda yüksek doz verilebilir. Düşük doz verilecekse hastanın hastanede yatması gerekmez, tedaviden sonra evine gidebilir. Eğer doz yüksek olursa, çevresine radyasyon yaymaması için hastanede radyoiyot tedavisi için hazırlanmış özel odada yatması gerekir. Bu dozun miktarı kanunen belirlenmiştir. Hastanede kalış süresi; uygulanan doza ve günlük ölçümlerle vücutta saptanan radyasyona göre 3 gün ile 1 hafta arasında değişebilir. Tiroid hastalığının özelliğine göre hastaya bir defadan fazla I-131 tedavisi uygulanması gerekebilir.

Radyoiyot vücuttan nasıl ve ne kadar sürede atılır?
Ağız yoluyla alınan iyodun önemli bir kısmı tiroid bezi tarafından tutulur. Vücudun diğer kısımlarında tutulan iyod az miktardadır ve dokulara herhangi bir zararı yoktur. Radyoiyot; vücuttan çoğunlukla idrar yolu ile, bir kısmı ise tükürük, ter ve dışkı ile atılır. Aldığınız doza göre 10 gün ila 1 ay arasında vücudunuzda radyasyon kalmaz. Vücutta kalış süresi; düşük dozlarda daha kısa, yüksek dozlarda daha uzundur.

Radyoiyot tedavisinden önce hangi yiyecek ve içeceğe dikkat edilmelidir?
İçerisinde iyot bulunan tüm yiyecek-içecek ve ilaçlar radyoiyot tedavisinden önce kesilmelidir.
Tedaviden önce kullanılması yasak olan ilaçlar ve tedaviden önce kesilmesi gereken süreleri:
Tiroid hormon ilaçları (Levotiron veya Tefor = 4-6 hafta önce, Tiromel = 2 hafta önce),
Guatr tedavisinde kullanılan ilaçlar (Propycil veya Thyromazol = 3 gün önce),
İyot içeren öksürük şurupları – ekspektoranlar = 2 - 3 hafta önce,
İyot içeren multivitamin haplar = 1 hafta önce,
Tentürdiyod gibi cilt preparatları = 2 - 3 hafta önce,
Lugol solüsyonu, potasyum iyodid solüsyonu (SSKI), saç boyaları = 2 - 3 hafta önce,
Röntgen filmi çekiminde kullanılan iyotlu radyografik kontrast maddeler = 1 ay önce
Amidarone = 3 - 6 ay veya daha fazla

Tedaviden 7-10 gün önce yenmesi sakıncalı yiyecekler: İyotlu tuz, kaya tuzu, deniz ürünleri, içinde iyot olan veya iyotlu tuz kullanılarak hazırlanmış konserveler, hazır yiyecekler, çay, hazır kahve, süt-süt ürünleri, yoğurt, peynir, yumurta, dondurma, çikolata.