Çevrimdışı

HEMOSTAZIN LABORATUAR DEĞERLENDİRİLMESİ

Hemostaza ait patolojilerin değerlendirilmesinde laboratuar tetkikleri ön plandadır. Bunlar: :
a.Trombositler ve fonksiyonlarına ait
b.Koagülasyona ait, olmak üzere iki grupta ele alınmaktadır.
a.Trombositlere ait testler kalitatif ve kantitatif değerlendirmeye yöneliktir.
-Trombosit sayısı: Kalitatif bir değerlendirmedir. Bu amaçla periferik kan yaymasında mikroskop altında trombosit sayısı belirlenir. Trombosit sayısı normalde>100.bin/mm3’tür. Kemik iliği preparatları da trombosit yapım ve yıkım anomalilerinin ayırıcı tanısında yardımcı olur. Örneğin artan megakaryosit sayısı trombosit yıkımı lehinedir. Periferik kan yaymasında trombositin büyüklüğü de önemlidir. Örneğin büyük trombositlerin fazlalığı hızlı döngü ve kısa ömürlü olmaları lehinedir. Kantitatif değerlendirmede;
-Kanama zamanı: Uygulanan yönteme bağlı olarak normal değeri 2-6 dakika arasında değişir.Trombositopeni durumlarında ve Von Willebrand hastalığında kanama zamanı uzar.
-Trombosit agregasyonu: Spektrofotometrik bir değerlendirmedir. Plazma örneklerinde tek başına ve çeşitli agreve edici faktörlerle (epinefrin,ADP;kollagen) trombositlere ait primer ve sekonder agregasyon dalgaları değerlendirilir. Çeşitli hastalık durumlarına ait farklı spektrometrik paternler karşımıza çıkmaktadır.
-Trombosit fonksiyonları ile ilgili olarak ayrıca ADP nükleotidleri, serotonin salınımı ,PF3 ve prostaglandin kaskadının değerlendirilmesine ait ayrıntılı testler de mevcuttur.
b.Koagülasyon testleri:
Koagülasyon Zamanı: Koagülasyon hakkında genel bir bilgi verir.Normal değeri 6-17 saniyedir. Koagülasyon mekanizmasını değerlendirmek amacıyla başlıca protrombin zamanı(PT) ve parsiyel tromboplastin zamanı(PTT) kullanılmaktadır.
PT(Quick) ekstrinsik yolun denetleyicisidir. Bu amaçla plazma örneğine doku faktörü (tromboplastin) ve CaCl2 eklenir ve kontrol çalışması ile hasta örneği kıyaslanır. PT değerinin normalde kontrol değerine göre <2saniye olması yeterlidir. Özellikle karaciğer hastalıkları ve DIC da PT uzar. PTT(aktive); intrinsik yolun denetleyicisidir. Plazma örneğine FXII’yi aktive eden bir kontakt faktör, fosfolipid ve CaCl2 eklenir. Burada da kontrol örnek de kullanılır. PTT’nin normal değeri 27-32 saniye dir. Ancak PT ve PTT değerlerindeki uzama koagülasyon faktörlerinin eksikliğine bağlı olabileceği gibi ayni zamanda inhibitör faktörlerin aktivasyonunada bağlı olabilir. Bu nedenle ayırıcı tanıda "inhibitör screen " uygulanabilir.
-Trombin zamanı(TT): fibrinojenin fibrine çevrilme zamanını denetler.Bu amaçla plazma örneğine pürifiye trombin eklenir.TT’nin kontrol değerine <5 saniye olması normaldirr.Bu değerdeki uzama:
-Fibrinojen yokluğu veya anormalliğine
-Heparin tedavisine
-Dolaşımda FDP ürünlerinin aşırı titrasyonda bulunmasına bağlı olarak gelişebilir.
-FDP fibrinojenin proteolitik fragmanlarıdır. Serumda Fibrin/FDP (fdp/FDP) oranı genelde çok düşüktür. "Hemaglütinasyon inhibisyon testi" veya "radyoimmün assay yöntemler"le araştırılır. Normalde fdp/FDP<2 mic/mldir. Yine D-dimer spesifik fibrin fragman değerlendirmeside mümkündür. FDP artışı özellikle DIC ve primer fibrinogenelizisde izlenir.
-Bugün koagülasyon faktörlerinin (FI,II,V,VII-X,X,VIII,IX,XI,XII) ve plazmin düzeyinin immunassay yöntemlerle tayinide laboratuar şartlarında mümkün olmaktadır..