İslam’a bağlı olmakla beraber, çok farklı yönleri bulunan kesimler açısından bakıldığında, genel olarak farklı iki ayrı zihniyet söz konusudur. Bunlardan birincisi, Ehl-i sünnet ve cemaat, ikincisi, Ehl-i bid’a olanlardır.
Ehl-i sünnet ve cemaat, hadis-i şerifte “Ben ve Ashabımın üzerinde bulunduğu itikada bağlı olanlar” olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla bu itikada bağlı olmayanlar bidat ehli sayılır. Bunlar, Mutezile, Cehmiye, Kaderiye ve benzerleridir.
Ehl-i sünnet ve cemaatin kendi arasında iki ayrı itikadî mezhepleri vardır: Eşarî ve Maturidî. Bunların temel esaslara ait hususlarda farkları yoktur. Detaylarda bazı nüansları vardır. Bu sebeple ikisi de aynı kesimi temsil etmektedir.