Çevrimdışı

Bilimsel Gelişimler;

- Egon Brunswik (1903-1955) ve Kurt Lewin (1890-1947) Çevre Psikolojisi Alanında iki önemli önder isim!
- Egon Brunswik, Viyana’da eğitim gören bir Budapeşte’li, 1930’larda Amerika’ya göç etmiş.
- Brunswik özellikle algı süreci üzerinde yoğunlaşmıştır.
- Ancak bundan çok daha öte, davranışı etkileyen fiziksel çevre faktörlerinin ayrıntılı analizlerini yapmıştır.
- Brunswik’in Çevre Psikoloji terimini ilk kullanan kişi olduğu ileri sürülmektedir.(Geller,1987).
- William Ittelson ise Newyork’ta düzenlene bir konferansta ilk kez Çevre Psikolojisi teriminin kullanılmıştır (Göregenli, 2005).
- Araştırma planlarında, psikologların kullandığından çok daha geniş bir alana yayılan çevresel uyaranların kullanılmasını içeren araştırmaların yapılmasını önermiştir. Temsili Plan (Representative Design) denilen bu tür araştırma desenlerinin incelemeye çalıştığımız insanın gerçek dünyasını daha iyi temsil edeceği belirtmiştir.
- Kurt Lewin, ise alanın diğer öncüsü olarak bilinmektedir. Prusya’da doğmuş, Almanya’da eğitim görmüş, 1930’dan sonra Amerika’ya göç etmiştir.
- Lewin’in Alan Teorisi (Field Theory); bütünsel fiziksel çevreye aktif bir yoğunlaşmaya yol açan ilk çalışmalardan sayılabilir.
- Lewin’in Yön Eylem Araştırmaları (Action Research); Psikoloji’de bilimsel araştırmayı gerçek sosyal değişimlere bağlayan ilk etkilerdendir.
- Lewin Fiziksel alanı önce insanın farkındalığı dışındaki kuvvetler olarak tanımlar. Ancak fiziksel çevredeki kuvvetlerin farkındalık alanına ulaşıp psikolojik süreçleri etkileyeceğini ileri sürmüştür. Bu inceleme alanını Psikolojik Ekoloji (Psychological Ecology) olarak adlandırmıştır.
- Brunswik ve diğerleri, fiziksel çevrenin insanları onların farkındalığı olmadan etkileyeceğine inanmışlardır.
- Örneğin iş yerindeki ışıklandırma veya uğultular, çalışanlar farkında olmasa bile iş doyumlarını, üretkenliklerini etkileyebilir.
- Bizi psikolojik olarak etkileyen bu faktörlerin özel olarak incelenmeleri gerekir.
- Lewin’nin öğrencilerinin çoğu onun görüşlerini sosyal çevre ve algılanan çevre olarak yorumlayıp gerçek, nesnel fiziksel çevreyi yeterince vurgulamadılar.
- İki öğrencisi Roger Parker ve Herbert Wright fiziksel çevreyi önemsediler ve çalışmalarında Psikoloji Ekoloji yerine Ekolojik Psikoloji terimini kullandılar.
- 1947 yılında bu araştırmacılar davranış ortamları (Behavior Settings) adıyla gündelik insan davranışlarını içeren ekolojik birimlerde geniş çapta araştırmalar başlattılar.
- Lewin’nin öğrencilerinin çoğu onun görüşlerini sosyal çevre ve algılanan çevre olarak yorumlayıp gerçek, nesnel fiziksel çevreyi yeterince vurgulamadılar.
- İki öğrencisi Roger Parker ve Herbert Wright fiziksel çevreyi önemsediler ve çalışmalarında Psikoloji Ekoloji yerine Ekolojik Psikoloji terimini kullandılar.
- 1947 yılında bu araştırmacılar Davranış Ortamları (Behavior settings) adıyla gündelik insan davranışlarını içeren ekolojik birimlerde geniş çapta araştırmalar başlattılar.
- 1920’lerden önce, psikologlar gürültünün ve sıcaklığın insan performansı üzerine etkisini incelemişlerdi.
- 1921 yılında bir araştırma, öğrencilerin sınıfta oturdukları yerlerle aldıkları notların ilişkisini incelemiştir.
- 1924 yılında ise meşhur Hawthorne araştırmaları, ışığın iş performansı üzerindeki etkisini incelemiştir.
- Ancak bu araştırmalar teorik yapısı olmayan, çevrenin iş performansı üzerinde basit deterministik etkilerini araştırmıştır.
- 1950’lerde Çevre Psikolojisi’nin öncüleri daha alanın adı ortaya çıkmadan çalışmadaydılar.
- 1954’te Abraham Maslow ve arkadaşları, insanların aynı fotoğraflarının güzel bir odada, çirkin veya ortalama bir odaya göre daha olumlu derecelendirildiğini buldular.
- 1950’lerdeRobert Sommer ve Humphery Osmond Kanada’da sistematik olarak binanın fiziksel unsurlarını değiştirerek bunların davranış üzerindeki etkilerini kaydetti. Bir geriatri hastanesinde mobilyaları ve koğuşları yeniden düzenleyerek hastalar arasındaki iletişimin artmasını sağlamışlardır.
- Bu çalışmayı okuyan William Ittelson ve Harold Prohansky bir akıl hastanesinde koğuştaki hastaların davranışlarının haritasını oluşturmuşlardır.
- 1961 ve 1966 yıllarında Utah Universitesinde ilk olarak sonradan Mimari Psikoloji olarak adlandırılan konuları kapsayan konferanslar düzenlenmiştir.
- 1968 yılında Ittelson ve Prohansky Newyork Şehir Üniversitesinde (City University of New York) ilk Çevre Psikolojisi doktora programını başlattı.
- 1975’ te ilk doktora derecesi verildi.
- 1868’de Psikoloji’de ise ilk doktora derecesi verilmiştir. 1921 de ise ilk Endüstri-Örgüt Psikolojisi doktorası verilmiştir.
- I. Dünya savaşından hemen sonra ise ilk Klinik Psikoloji doktorası verilmiştir.
- 1960’larda alanda ilk dergi yayınlanmıştır. Bunlar içinde günümüze kadar devam gösteren Çevre Psikolojisi Dergisi (Journal of Environmental Psychology) ve Çevre ve Davranış (Environment and Behavior) dır.
- 1968’de Çevre Planlama Araştırma Kurumu (Environmental Design Research Association, EDRA) kurulmuştur.
- 1969’dan günümüze toplantılar ve etkinlikler düzenlemektedir.