20-40 yaş arası bayanların %25-30'unda idrar yolu enfeksiyonuna rastlanmaktadır. Cinsel ilişki, kondom kullanımı ve özellikle ülkemizde kontrolsüz kanalizasyon atıkları nedeniyle kirlenen denizlerimiz ve son 10 yıldır artan yeterli kimyasallarla temizlenmemiş havuzların kullanımı risk faktörleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
%80 etkeni e.coli denen bir bakteridir, halk arasında koli basili olarak bilinmektedir, idrar kesesinde ve idrar yolunda ödeme yol açar ve buna bağlı olarak sık idrara çıkma, acil idrar hissi, az miktarda idrar yapma ve alt karın ağrısı gibi yakınmalara neden olur bazen idrarda kanama ve kötü koku nedeni olabilir.
Tanıda idrar tahlili ve idrar kültürü önem taşır. Vaginitten ve diğer cinsel bulaş hastalıklarından ayırt edilmelidir. Bu tür hastalıklarda genellikle vaginal akıntıya rastlanır ve yeni cinsel partner öyküsü sıklıkla bulunur ama sık idrara çıkma ve acil idrar hissine genelde rastlanmaz.
Tedavide ülkemizde en sık florokinolon grubu(Ciproxin
vb.) antibiotikler kullanılmaktadır. Tekrarlama riskini minimale indirebilmek için 7 gün kullanılmalıdır. Tek kullanımlık antibiotikler önerilmemektedir.
Tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonları
Kadınlarda tekrarlayan üriner enfeksiyonlar genellikle vaginal mukozal uygunluk ve fekal floradan vaginaya doğru kolonizasyonun artmasıyla birliktelik arz eder. Diafram-spermisid ve tampon kullanımının idrar yolu enfeksiyonu ve vaginal e.coli kolonizasyonunu arttırdığı gösterilmiştir.Bu şekilde tekrarlayan üriner enfeksiyonu yakınması olan kadınlara doğum kontrolü için başka yöntemler önerilmeli spermisid ajanlar kullanılmamalıdır.
Menopoz sonrası kadınlarda tekrarlayan üriner enfeksiyonlar daha sık görülür. Bunun altında yatan en büyük neden olarak östrogen hormonu yokluğu gösterilmektedir.Bu tür tekrarlayan üriner enfeksiyonu olan kadınlara proflaksi mutlaka önerilmelidir.
Proflakside genelde düşük doz florokinolonlar ya da oral sefalosporinler tercih edilmekte ve 6-12 ay kullanılmaktadır.
Cinsel ilişki kadınlarda sistit gelişimi için önemli bir risk faktörü olarak ortaya konulmuştur. İlişki sonrası alınan tek doz florokinolon grubu gibi antibiotikler tekrar enfeksiyon oranını önemli ölçüde düşürmektedir.
Kendiliğinden başlama tedavisinin de yeri tartışılmaz, yakınmalarını temel alan kadınlar enfeksiyon ataklarını tanımlarlar ve yakınmaları başladığı anda kendiliğinden tekrar tedaviye başlarlar ve bu sayede tekrarlayan üriner enfeksiyon riskini düşürürler.
Uluç Serim