Çevrimdışı

Atatürk, Büyük Taarruz için "Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri" emrini verirken sadece Akdeniz'i değil, Ege'yi de kastediyordu. Peki neden?


Atatürk, Büyük Taarruz için "Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri" emrini verirken sadece Akdeniz'i değil, Ege'yi de kastediyordu. Çükü o yıllarda Ege Denizi yoktu, adı Adalar Denizi'ydi. Bu tarihi bilgiyi aktaran Türkiye gazetesi yazarı Yılmaz Öztuna, hedef İzmir olduğu halde Atatürk'ün neden Akdeniz'i işaret ettiğini şöyle anlatıyor.

Ege Denizi yoktu

“Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!“ Bu ünlü cümle, Büyük Taarruz için 26 Ağustos 1922’de Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, 1. ve 2. Ordularımız’a verdiği emirdir. Atatürk’ün Akdeniz’den kasdettiği hiç bir yerde açıkça izah edilmemiştir. Zira bugünkü nesil için Akdeniz, Muğla ilimizin güney kıyıları ile Hatay ilimizin Suriye’ye kadar uzanan kıyıları arasındaki uzun sahili oluşturan büyük denizdir. Atatürk’ün ise, bu denizi değil, hedef İzmir olduğuna göre Ege Denizi’ni işaret etmesi gerekiyordu.

Efendim, o tarihte Ege Denizi yoktu ki, M.Kemal Paşa böyle desin! Ege Denizi’nin Osmanlı coğrafyasındaki adı öz Türkçe Adalet Denizi idi. Sonradan bir takım Atatürk’ün çevresine yapışmış cahiller, Egeliler denen kavmin Türk asıllı olduğunu söyleyerek, canım Adalar Denizi’ni Ege Denizi yaptırdılar (halbuki Ege, Yunanca bir kelimedir). Osmanlı ve Cumhuriyet’in 1930’lara kadar olan bütün haritalarında ve coğrafya kitaplarında Adalar Denizi görülür.
Osmanlı coğrafya bilgisine göre İstanbul Boğazı’na kadar denizler Akdeniz, İstanbul Boğazı’ndan çıkınca Karadeniz‘dir. Zira Adalar (Ege) Denizi Akdeniz’in, Marmara Denizi ise Ege Denizi’nin körfezi durumundadır. Atatürk, genel taarruz emrini, çok iyi okuduğu askerî okullarda öğrendiği gibi Akdeniz kavramını kullanarak vermiştir. Türkiye’nin Akdeniz sahillerini kasdetmemiştir.

__________________