Çevrimdışı

Kavram Çeşitleri: Tekil Kavram ve Genel Kavram

Eğer bir kavram aynı türe ait nesnelerin ortak özelliklerini ifade ediyorsa bu kavrama genel kavram adı verilir. Tek tek nesneleri ifade eden kavramlara ise tekil kavram adı verilir. Tekil kavramlar arasında birtakım ilişkiler kurarak genel kavramlara ulaşılır.

Örneğin Ömer, Esra ve Doğa birer insan ismi olarak tekil kavramlardır. Fakat "insan" yeryüzündeki bütün herkesi kapsadığından genel kavramdır. Aynı biçimde Dünya, Mars, Neptün birer gezegen adıdır ve bunlar tekil kavramlardır. Fakat "gezegen" kavramı, genel bir kavramdır; çünkü bütün gezegenleri içine alır.

Genel kavramlar; "tümel kavramlar" ve "tikel kavramlar" olarak ikiye ayrılır. Bir kavram, içine aldığı bireylerin tümünü ifade ediyorsa tümel, bir kısmını ifade ediyorsa tikel kavramdır.

Tümel kavramlar kullanılırken genellikle "tüm, bütün, her, hiçbir, hepsi" gibi ifadeler; tikel kavramlar kullanılırken de genellikle "bazı, bir kısım, kimi" gibi ifadeler kullanılır.

Aşağıdaki tabloda bu dört kavram türüne uygun örnekler verilmiştir. Lütfen inceleyiniz:

Genel Tümel Tikel Tekil
insan tüm insanlar bazı insanlar Esra
kedi bütün kediler bazı kediler Minnoş
çiçek her çiçek kimi çiçekler papatya

Hazırlayan: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Ömer YILDIRIM'ın Kişisel Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 3. Sınıf "Klasik Mantık" ve "Modern Mantık" Dersleri Ders Notları (Ömer YILDIRIM)