Retiküler aktivasyon sistemi memelilerin beyninde bulunan bir sistemdir. Bu sistem beyin sapı ve talamus arasında bulunur. Bu sistem vücuttan kortekse gelen ve korteksten vücuda giden nöronlardan oluşur. Bu yüzden çıkan RAS ve inen RAS olarak da bölümlere ayrılabilir. Uyku ve uyanıklığı burası sağlar, motivasyon buradan sağlanır, kalp atışları ve nefes alıp vermeyi idare eden merkezler bu bölümde bulunurlar. RAS’ın bulunduğu bölgede bir travma olursa kişi komaya girer. Bu bölgedeki nöronların aktivitesi azaldığı zaman uyuşukluk ve uyku durumu görülür. Çıkan RAS korteks, talamus ve hipotalamusu birbirine bağlar. İnen RAS ise serebellum ve diğer duyulardan sorumlu sinirleri birbirine bağlar.
Retiküler aktivasyon sisteminin çok çeşitli görevleri vardır. Uyku, yürüme, eşeysel özellikler, yeme, içme, boşaltım
vb. RAS’ın belkide en önemli fonksiyonu şuurlu ve bilinçli olmayı sağlamaktır. Uyku ve uyanıklık buradan kontrol edilir. Bir mesele üzerine yoğunlaşma yani motivasyon buradan kontrol edilir. Ayrıca RAS bir filtre gibi görev görerek kortekse iletilecek bilgilerin süzülmesini sağlar. Mesela kuvvetli bir gürültüde oluşan sesin şiddetini azaltarak duyuların kortekse aşırı yüklenmesini engeller.
Bu bölgenin hasar görmesi çeşitli problemlere neden olur. Bu bölge hasar gördüğü zaman kişi komaya girer. Bu bölge (RAS) başın arka kısmında bulunduğu için trafik kazası sırasında hasar görmeye yatkındır. Buradaki nöronların aktivitesinin bozulması ile uyku meydana gelir. Kronik yorgunluk sendromu, alzaymır hastalığı ve dikkat bozukluğu gibi durumlar da ortaya çıkabilir.
Çeşitli ilaçların da bu bölgeye etkisi vardır. Birçok psikiyatri ile ilgili ilacın bu bölgeyi etkilediği düşünülmektedir. Genel anestezik ilaçlar bu bölgenin aktivitesini düşürerek kişinin RAS aracılığıyla anestezik uyuması sağlanır. Bu bölgenin rüya görmede de etkili olduğu tespit edilmiştir. REM uyku sırasında bu RAS bölgesinin aktivitesinin, uyanık ve şuurlu iken gösterdiği aktiviteye yakın bir aktivite gösterdiği belirlenmiştir. RAS kendisine gelen milyonlarca bilgiden hangisinin önemli hangisinin önemsiz olduğunu ayıklar.bir konuyu öğrenmede ve bir olaya motive olmada önemli rol oynar.