Çevrimdışı

İkinci olarak da, Sokrates, bütün rollerin “başkası için” içeriklendirildiğini öne sürer. Yani,
roller, bu rollerle gerçekleştirileceklere muhtaç kişiler, onların yararı için oluşturulur. Rollerin
sahipleri için değil. Rollerin içeriğinde, rolün sahibinin yararı ikincil olarak, dolaylı olarak
dikkate alınır. Hiç alınmasa bile, rolden bir şey eksilmez.
Örneğin “hekimlik” hastalar için var olan, onların bir eksiğini tamamlamaya çalışan bir
roldür. Aynı özellik ayakkabıcılık, çiftçilik, öğretmenlik, hastabakıcılık, terzilik için de
geçerlidir. Hepsi muhatabını tamamlamayı hedefler.
“O halde her bilgi [meslek, rol], kendinden üstün olanın işine geleni değil, kendi yönetimi
altında olanın, yani güçsüzün işine geleni gözetir ve buyurur.” (342 d)
Bunun karşılığında bir ücret alıyor olmak, mesleğin, rolün zorunlu, olmazsa olmaz bir içeriği
değildir. Hiçbir karşılık almasalar ve bu işi gönüllü yapsalar da bu içeriğe uygun eyleyenler o
rolü gerçekleştirmiş olurlar. Aynı şey “yöneticilik” için de geçerlidir. O da toplumsal bir
roldür. Bu nedenle, yönetici de yönetilenin yararını gözetmek zorunda olan biridir. Böyle
yapmayanlar önünde sonunda cezalandırılırlar. Dolayısıyla Sokrates için yöneticilik, her ne
kadar bütün rollerin üstünde ve özel bir yere sahip görünse de, niteliksel olarak ve amacı
bakımından diğer rollerden farklı değildir.
“Hiçbir sanat, hiçbir yönetim kendisine yarayanı sağlamaz. Deminden beri söylediğimiz gibi,
güçlü kendi yararını değil güçsüzün yararını gözetir. Yönetilenin işine geleni sağlar ve
buyurur.” (342 e)
Bu noktada Thrasymakhos “adaletsizlik/eğrilik” ile “akıllılık” arasında bir bağ olduğunu öne
sürer. Ona göre akıl, kişilerin kendi yararını bulmasına, artırmasına hizmet eden bir yetidir.
Bu biçimde işlediği için de, daha akıllı olan her zaman daha karlı tercihlerde, eylemlerde
bulunur. Buradan hareketle de, “doğruluğun” [adil, erdemli, dürüst olmanın] eksiltici yanını
ima ederek, bu özelliğin sahip olan kişiye zarar verdiğini; bu nedenle de ancak aklı kıt kişilere
ait bir özellik olduğunu öne sürer. Dolayısıyla, akıllı bir kişinin elinde her rol kendisine yarar
sağlayan, karlar getiren bir niteliğe sahip olur. Aynı durum yöneticilik rolü için de geçerlidir,
ona göre.

__________________