Çevrimdışı

Ona göre önce toplum oluşur, sonra insanlar kendilerini yönetecek kişiyi seçer. Bu, öncelikle
birlikte yaşamı düzenleyecek kurallara herkesin ortak onay vermesiyle olur. Önce birlikte
yaşama kuralları konur, sonra bunu uygulayacak yönetici belirlenir.
Rousseau düşüncelerini daha açık hale getirmek için “iktidar” ve “irade” kavramları arasında
bir ayrım olduğunu göstermeye girişir. Ona göre, bireyler devlete iradelerini değil, iktidarı
devreder. Yasa yapma, doğruyu yanlışı belirlemede irade devlette değildir. Devlet iktidara
sahiptir, yasayı bireyler yapacaktır. İradenin teslim edilmemesi, özgürlük bakımından
önemlidir. Kimse özgürlüğünü başkasına devredemez. Yöneticinin olması için önce yöneticiyi
isteyen bir iredenin olması gerekir. Politikalar halk belirler, devlet uygular, Rousseau’ya göre.
En temel hak özgürlüktür. Kişi özgür değilse, varlığı bile tehlikededir. Özgür olmak ve
varlığımızı sürdürmek arasında bir ilişki vardır. Toplumsal yaşam özgürlüğü kormak için
kurulur. Bireyin varlığını korumak için kurulur. Eğer özgürlük yoksa ahlaktan da
bahsedemeyiz. İnsanları eylemlerinden sorumlu tutabilmek için özgür olduğunu kabul
etmeliyiz. Ona göre toplumsal yaşamı insanın özgürlüğünden vazgeçtiği birşey gibi görmek
yanlıştır. Doğa durumundaki özgürlük toplumsal yaşamda da devam eder.
Toplumsal yaşamdaki fark şudur: Doğa durumunda doğal bir özgürlüğe sahibizdir, toplumsal
yaşamda ise politik ve manevi bir özgürlüğe. Doğa durumunda özgürlük daha bencilce,
toplumsal durumda daha insanicedir. Doğa durumunda başkaları bizim efendimiz değildir,
ama biz de kendimizin efendisi değilizdir. Oysa toplum durumunda herkes kendi kendisinin
efendisidir.
Doga durumu eşitsizliklerin olduğu yerdir, ama toplum durumunda hukuk karşısında herkes
eşittir. Toplumsal durumda kimse köle kimse efendi değildir.
Rousseau’ya göre doğa durumunun koşulları bir insanı tek başına yaşayamayacak bir duruma
getirdiğinde, insanlar toplumsal yaşama geçerler. Örneğin bir doğal afet ya da kıtlık
durumunda. Tek başına olan insanlar, kendi kendilerine yetemez hale gelip başkalarıyla
yaşamaya karar verdiklerinde toplumsal yaşam oluşur. Toplum, tek tek bireylerin istemesinin
görünümü olarak ortaya çıkar.
İlk toplum herkesin rızasıyla oluşur. Bu toplumun amacı herkesin çıkarını, varlığını
korumaktır. Bu, toplumun görevi olduğu kadar bireylerin de görevidir. Birey herkesi
gözeterek karar almak zorundadır. Kendi bireysel çıkarları doğrultusunda eylemde bulunmak
toplumsal düzeni bozacak şeydir.
Doğa durumunda birey benmerkezlidir. Haklar, ödevler yoktur. Bu doğal yaşamın özelliğidir.
İstedikleri herşeye hakları olduğunu düşünürler. Daha övülmeye layık olan toplumsal
yaşamdır. Çünkü birey burada başkalarını da gözetir. Sorumluluk ve haklar vardır. İnsanın bu
yaşamı samimi bir şekilde içselleştirmesi gerekir.
Doğa durumunda mülkiyet yoktur. Mülkiyet ve toplumsal durumun ortaya çıkışı ile eş
zamanlıdır.

__________________