Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Mantık Biliminde Analoji (Benzeşim) Genel Özellikleri Nedir?

Analojinin tek başına yeterli bir akıl yürütme yolu olup olmadığı tartışmaya açık bir konudur. Analoji ile yapılan bir akıl yürütmede hem tümdengelimin hem de tümevarımın bulunduğu iddia edilmektedir. Yani bu iddiaya göre akıl, iki türlü hareket etmektedir. Birincisi, birbirine benzeyen iki şeyin aynı yapıda olduğudur. Bu tümevarıma örnektir. Örneğimizde, Dünya’nın ve Mars’ın kendi ekseni etrafındaki hareketi bizi tümevarımsal bir akıl yürütme ile sonuca götürmektedir.

İkincisi ise farz edilen durumdan zorunlu bir sonuç çıkarmaktır. Bu da dedüktif, yani tümdengelimsel bir akıl yürütme ile gerçekleşir. Mars’ta da gece ve gündüz oluştuğu hükmü, Mars’ın kendi ekseni etrafındaki dönüşüne bağlıdır. O hâlde, Mars’ta da gece ve gündüz vardır hükmü, zihinde yapılan şöyle bir gizli kıyasla elde edilir:

• Kendi ekseni etrafında dönen gezegende gece ve gündüz oluşur.
• Mars kendi ekseni etrafında dönen bir gezegendir.
• O hâlde Mars’ta gece gündüz oluşur.
  
  Bu da demektir ki analoji, tümevarıma dayanan bir tümdengelimdir. Fakat bu varsayımsal bir tümgengelimdir. Çünkü burada dayanılan genel fikir bir varsayımdır. Bu sebeple, analoji ile verilen hüküm daima olumsal olarak kalır ve zorunluluğu gerektirmez.
  
  [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]