Toksik ilişkiler sadece kalbi değil, beynin ödül ve stres sistemlerini de derinden etkileyerek bizi aynı döngüye hapsediyor.
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
toksik ilişkilerin nörolojik temeli, beynin ödül, bağlanma ve stres sistemlerinin birbirine bağlı dinamikleri üzerinden açıklanabilir. limbik sistem, özellikle amigdala ve hipokampus, duygusal deneyimlerin yoğun olarak işlendiği merkezlerdir. toksik ilişkilerde yaşanan ani öfke, manipülasyon, kıskançlık veya duygusal dalgalanmalar amigdala aktivasyonunu artırır ve bu durum “savaş-kaç” tepkisini tetikleyerek kortizol ve adrenalin salgısını yükseltir. bu kimyasallar uzun süre yüksek kalırsa, kronik stres durumu oluşur ve kişinin hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı olumsuz etkilenir.
öte yandan, dopamin ve oksitosin gibi nörotransmitterler, ilişkinin kısa süreli olumlu anlarında (örneğin partnerin özür dilemesi, beklenmedik şefkat göstermesi veya küçük ödüllendirici davranışlar) salgılanır. beyin, hem yüksek stres hem de ödül sinyallerini aynı anda deneyimlediğinde, tıpkı bağımlılık yapan maddelerde olduğu gibi paradoksal bir bağımlılık döngüsü oluşur. bu döngüde kişi, ilişkiyi hem acı hem de haz için sürdürür; bu da toksik bağın kalıcılaşmasını sağlar.
prefrontal korteks, mantık, muhakeme ve karar verme işlevlerinden sorumludur, ancak kronik stres altındaki amigdala aktivasyonu, prefrontal korteksin inhibisyonuna yol açar. bu durum, kişinin ilişkiyi objektif ve mantıklı bir şekilde değerlendirme kapasitesini düşürür. ayrıca, dopamin-düşük dönemleri ve oksitosin ile tetiklenen kısa süreli olumlu deneyimler, beyinde “yakınlık öğrenmesi” olarak adlandırılabilecek bir mekanizma ile pekişir. sonuç olarak, birey hem geçmiş deneyimlerden hem de beyin kimyasının tetiklediği nörolojik döngülerden dolayı benzer toksik ilişki kalıplarına tekrar tekrar yönelir.
bu bağlamda toksik ilişki, sadece psikolojik bir problem değil, aynı zamanda beyindeki nörolojik ödül ve stres sistemlerinin karmaşık etkileşimlerinin bir sonucu olarak görülebilir.
Alıntıdır..