Yaz mevsimlerin en dişisidir yaz. Kadınlar hiçbir mevsimi onu karşıladıkları kadar coşkuyla karşılamazlar. Bir önceki mevsimden başlar onların yaz telaşı. "Güneşin kızları" için yaz demek bakım demek, diyet demek, açık ayakkabı demek, spagetti askılı, tiril tiril elbiseler demek, ama en önemlisi bronz bir ten demek.

BEYAZ TEN KABUSU
Türkiye'de kadın olmak zor ama beyaz tenli kadın olmak çok daha zor! Birçok beyaz tenli kadın için (kendine güveni tavan yapmışlar hariç! Örneğin, Candan Erçetin) tam bir kâbustur yaz mevsimi. Çünkü beyaz tenli kadınlar için yaz, güneş alerjisi, güneş lekesi, çil, işe giderken maksimum oranda beyazlığımı nasıl kapatırım derdi, düğün ve benzeri gecelere giderken teleme peyniri tenime uygun renkte ve modelde nereden elbise bulacağım şimdi stresi anlamına gelmektedir.

Yıllardır sıfır beden tutkusunun genç kızlar ve kadınlar üzerindeki olumsuz etkilerinden bahsedildi duruldu. Aşırı zayıflama tutkusu olan kişilerde görülen anoreksiya nervoza çağın hastalığı ilan edildi. Ama kimse terminolojisinde bronz teni barındıramayan beyaz tenli kadının içinde yaşadığı bronz ten sevdalısı toplumdan nasıl dışlandığı ve bunun o kadın üzerinde yarattığı ruhsal tahribattan bahsetmedi. Hâlbuki, bronzlaşamayan beyaz tenli kadınlar kendilerini, ABD'de derilerinin rengi yüzünden toplumdan dışlanmış zencilerden farklı hissetmezler. Aynen bir zamanlar Amerikalı zencilerin olduğu gibi, bronzlaşamayan beyaz tenli Türk kadınının da bir hayali var. Gün gelecek bu ülkede beyaz tenli kadınların beyaz tenli kızları tenlerinin rengine göre değil, karakterlerinin yapısına göre değerlendirilecekleri bir ülkede yaşayacaklar!

Alanda çalışan sevgili büyüklerimden beyaz tenli kadına destek çıkmayınca iş başa düştü sevgili okur. Ama sizi baştan uyarıyorum, bu yazı herhangi bir bilimsel araştırmaya dayalı yazılmış bir yazı değildir. Sadece beyaz tenli olan bir danışmanın, kendisinin ve kader arkadaşlarının hayat tecrübelerine dayanarak yazmış olduğu bir yazıdır. Ama belli olmaz, belki terapist Collette Dowling'in kendi deneyimlerinden yola çıkarak tanımladığı Sinderalla Kompleksi'nin bizim alanda tutulmasından sonra Pamuk Prenses Kompleksi de alanda hak ettiği(!) yerini alır. (Masalcı Grimm Kardeşler olmasaydı Collette ve ben ne yapacaktık bilemiyorum?)

GENELLİKLE ERGENLİK DÖNEMİNDE ORTAYA ÇIKAR!
Pamuk Prenses Kompleksi (PPK) bronzlaşamayan beyaz tenli kadının sadece yaz mevsiminde yaşadığı psikolojik bir sorundur. Bir kişinin PPK tanısı alabilmesi için kişinin belirtileri en az bir yaz yaşamış olması gerekir. PPK genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan erişkinlik döneminde de devam eden, doğuştan değil toplumdan dışlanma sonucu ortaya çıkan bir sorundur. Bronz tenin, güzelliğin simgesi olarak kabul edildiği toplumlarda Pamuk Prenses Kompleksi'ne sıkça rastlanır.

Bu komplekse sahip olan kişiler küçüklüklerinden itibaren "Annen seni kışın çamaşır suyuna mı yatırdı?" gibi kötü şakalara maruz kalırlar. Pamuk Prenses Kompleksi olan kişinin yaşadığı aslında o gün kendini turp gibi hisseden bir kişinin gün içerisinde birçok kez, "Hasta mısın? İyi gözükmüyorsun" denildiğinde gün sonunda kendini hasta hissetmesinden farklı değildir. Kişi kendinle ne kadar barışık olursa olsun, her gün onlarca kez beyazlıklarıyla yarı şaka yarı ciddi şekilde yüzleştirildikleri için kendilerini kötü hissetmeye başlarlar. Ve bu da kişide kendini beğenmeme ve güven eksikliğine yol açar.

DENİZ TATİLİ SONRASI
Özellikle deniz tatilinden dönen beyaz tenli kadınların etraftan duydukları "Aaa tatile gittiğine değmemiş ayol, hiç yanmamışsın ki!" gibi yorumlar kişileri depresyona bile sokabilecek güçtedir. Pamuk Prenses Kompleksi'ne eşlik eden diğer psikolojik sorunlar da dönemsel çekingenlik ve sosyal fobidir. Beyaz tenli kadınlar da kendi içlerinde üçe ayrılır: Sarışın beyaz tenliler, siyah saçlı beyaz tenliler ve kızıl saçlı beyaz tenliler. PPK ağırlıklı olarak kızıl saçlı beyaz tenlilerde görülür. Çünkü ilk iki gruba dâhil olan kadınlar biraz çabayla toplumdan onay alan bir yanık tene sahip olurlar. Ama kızıl beyazların böyle bir şansı yoktur. Onlar ancak ıstakoz gibi kızarırlar. Kış mevsimi gelip, daha kapalı kıyafetlerin giyilmesi ile birlikte Pamuk Prenses Kompleksi bir sonraki yaza kadar ortadan kalkar.

TEDAVİSİ ÇOK YÖNLÜ...
Pamuk Prenses Kompleksi'nin tedavisinde sadece bireysel terapi yeterli değildir. En etkili yöntem multidisipliner tedavi yaklaşımıdır. Yani, bu kişilerin tedavisini destekleyici olarak toplumun da bu konuda daha fazla bilinçlenmesi, empati becerisini geliştirmesi ve sadece dil, din, ırk, cinsel tercihler konusunda değil ten rengine göre de toplum içinde ayrımcılık yapmaması gerekmektedir. Türkiye'deki beyaz tenli kadın bilir ve kabul eder ki, beyaz tenin asilliği ve zenginliği temsil ettiği, Romalılar'ın ve Grekler'in beyazlaşmak için arsenik içtiği, akça pakça kadınların makbul olduğu günler artık geride kaldı. Sanayi Devrimi ve ardından Coco Chanel'in 1923'te Cannes'da Wellington Dükü'nün yatından yanık bir tenle inmesinden sonra bir devir kapandı.

Gerçi günümüzde hala beyaz tene değer veren toplumlar yok değil. Hindistan, Pakistan ve Japonya'da kadınlar tenlerini beyazlaştırmak için pudra kullanma geleneğini asırlardır devam ettiriyorlar. Bunun yanı sıra, dünya modasını belirleyen kadınlar artık bronz ten sevdasından vazgeçip beyaz tene geri dönüş yapmaya başladılar. Ama maalesef yurdumun ikoncanları hala bronz tende ısrar etmekte! Gerçi son birkaç senedir bizde de bu konuyla ilgili kaplumbağa adımlarıyla da olsa küçük adımlar atılmakta. Medyada "beyaz ten in, bronz ten out" gibi yazılar yazılmaya başlandı. Türk halkının bunu içselleştirmesi için henüz zamana ihtiyacı olsa da atılan güzel adımlar bunlar. Belki birgün bizde de aynı Avrupa ve Amerika'da olduğu gibi pamuk prenses gibi beyaz tene sahip olmak için neler yapılması gerektiğini anlatan yazılar yazılır gazete ve dergilerde. İlgilenenlere yurt dışı kaynaklı birkaç hap öneri:

BEYAZ TENE SAHİP OLMAK İÇİN ÖNERİLER:
- A Vitamini kullanın. (A Vitamini sütte ve et gibi hayvansal kaynaklarda bulunur. Aşırı dozdan kaçının!)
- Cildinize papaya sabunu kullanın.
- Güneş kreminizin UVA ve UVB ışınlarına karşı etkili olmasına dikkat edin.
Tüm beyaz tenlilerin kompleksiz bir yaz geçirmesi dileği ile...

PINAR KOBAŞ
Anne Olunca Anladım