Çevrimdışı

SAGALASSOS Antik Kenti

Pisidia bölgesinin Roma İmparatorluk döneminde kuşkusuz en önemli şehri olan Sagalassos, Burdur ili Ağlasun ilçesinin 7 km. kuzeyinde bulunmaktadır. Sagalassos doğu - batı yönünde 5.5 km, kuzey - güney yönünde 1.5 km'lik bir alanı kaplar. Sagalassos'un hemen güneyinde bulunan verimli ovalardan biri olan Çanaklı Ovası, Sagalassos'a seramiği içintoprak sağlamıştır. M.Ö. 1. yy'dan M.S. 6. yy'a kadar olan zaman içinde bu seramik yapımının Sagalassos ekonomisinde önemli bir yeri olduğu anlaşılmıştır.

Sagalassos'un ilk tespiti 1706 yılında Fransız gezgin Paul Lucas tarafından yapılmıştır. 1989'dan itibaren Marc Waelkens başkanlığında ilk modern ve bilimsel kazı çalışmaları başlamıştır. M.Ö. 1.yy'da tiyatro ile yukarı agora arasında yer alan bölgede "U" şeklinde bir çeşme binası yapılmıştır. M.Ö. 39. yılında Sagalassos'un Galadya Kralı Amyntas'ın yönetimine geçtiği bilinmektedir. Amnyntas'ın ölümünden sonra Galad bölgesinin kurulması üzerine Sagalassos M.Ö. 25 yılında Roma egemenliği altına girmiştir.

Roma yönetimi sonuç olarak, Sagalassos'a ekonomik açıdan büyük yararlar sağlamıştır. Belki M.Ö. 1. yy sonunda güney Anadolu tanrısı olan Kakasbos'a ait dorik bir tapınak inşa edilmiştir. Bu tapınağın kuzeydoğu tarafında yaklaşık aynı zamanda inşa edilmiş büyük bir anıt ortaya çıkarılmıştır. Bu anıtın üç tarafının dans eden kızlar kabartmalı bir friz tarafında süslendiği, bulunan friz bloklarından anlaşılmıştır. Anıtın yazıtı bulunamamış olmasına rağmen ele geçirilen bir mermer heykelin başına göre belkide Büyük İskender'e ait olduğu sanılmaktadır.
Yine erken inparatorluk döneminde, aşağı agoranın batısında İyonik Peridteros planlı Apollo Klarios Tapınağı inşa edilmiştir. Aynı zamanda yapılmış olan, aşağı agoradan ana caddeye inen 30 basamaklı bir merdivenli giriş kapısı kazılarda gün ışığına çıkarılmıştır. M.S. 2. yy'da Sagalassos, kuşkusuz en büyük canlılığını kazanmıştır. M.S. 120-125 yılları arasında Sagalassos'un en önemli ailelerinden Neonlar tarafından bir kütüphane binası yapılmıştır. Yine şehrin en hakim yerinde Sagalassos'un önemli yapısı, İmparator Hadrianus tapınağı, inşaatı başlamış olup, ölümü sebebiyle tamamlanamamış olduğundan, imparator Antonius Pius'a ithaf edildiği yazıtlardan öğrenilmiştir.

Aynı zamanda şehrin batı tarafında Dionysos'a ithafen bir tapınak ve aşağı agoranın kuzeyinde de iki katlı bir çeşme inşa edilmiştir. M.S. 160-180 yılları arasında yukarı agoranın kuzey tarafında, M.Ö. 1.yy'ın sonlarında yapılmış olan çarşı binasının güney cephesi, 28 metre uzunluğunda tek katlı bir çeşme ile süslenmiştir. Çeşme yapısı bir tiyatro fasadına benzer tarzda yapılmış olup, altı podyumlu ve beş nişlidir.
Bütün podyum ve nişlerin heykellerle süslendiği, burada bulunan heykellerden anlaşılmıştır. M.S. 2. yy' da büyük bir hamam binası, aşağı agoranın doğusunda inşa edilmiştir. Bu hamamdan sonra, en iyi korunmuş olan yapı, kesinlikle tiyatrodur. 1574 m. yükseklige yerleştirilmiş olan tiyatronun sahne binası seyircilere manzara saglamak açısından M.S. 180-200 yılları arasında tek katlı olarak yapılmıştır.
Sonuç olarak Sagalassos, küçük Asya'da belki de günümüze en iyi koruna gelmiş antik yerleşimlerden biridir