Çevrimdışı

omurgalı canlılarda sindirim - kuşlarda sindirim - memelilerde sindirim

…Omurgalı canlıların sindirim kanalı ağız,yutak,yemek borusu,ince bağırsak ve kalın bağırsaktan oluşur.
…Memelilerin dışındaki omurgalılarda sindirim artıkları boşaltım maddeleri ve üreme hücreleri ortak bir kanaldan vücut dışına atılır.(kloak)
…Memelilerde ise sindirim artıkları anüsten dışarı atılır.
…Bu yapılara ek olarak karaciğer ve pankreas gibi organlar da çeşitli salgıları üreterek sindirime yardımcı olurlar.

Kuşlarda Sindirim:

…Kuşların ağız bölgesinde besin kaynağına ve beslenme tipine göre farklı gaga yapıları bulunmaktadır.
…Sindirim kanalları ağız,yutak,yemek borusu,kursak,mide,taşlık,bağırsak ve kloaktan oluşur.
…Gagalarıyla aldıkları besinleri yutak ve yemek borusunu kullanarak kursağa iletirler.
…Kursakta besinlerin depolanması ve bir miktar yumuşatılması sağlanır.
…Bu besinler daha sonra ön mideye(bezli mide) iletilip bazı salgılarla karıştırıldıktan sonra kaslı mideye(taşlık) aktarılır.
…Besinlerle birlikte alınan taşlar yardımıyla taşlıkta besinlerin mekanik sindirimi yapılır.
…Bu besinler daha sonra ince bağırsağa aktarılıp,pankreastan gelen sişndirim enzimleriyle kimyasal olarak parçalanır ve sindirim ürünleri kan damarlarına emilir.
…Sindirim sonucu kalan artıklar ise idrarla birlikte kloaktan vücut dışına atılır.

…Tohumla beslenen kuşlarda bitki hücrelerinde çeperin yapısını oluşturan selülozun sindirimi ince bağırsakta bulunan bakterilerin salgıladığı enzimlerle yapılır.

Memelilerde Sindirim:

…Sindirim sisteminde ağız aktif bir rol oynar.
…Tüm omurgalılar içinde yalnız memeliler besini ağız içinde çiğnerler.
…Bu nedenle farklı şekil ve görevleri olan diş yapılarına sahiptirler.

Memelilerden geviş getiren otçul memelilerde Sindirim:


… Mide; işkembe,börkenek,kırkbayır ve şirden olmak üzere 4 kısımdan oluşur.
…Otçul olan bu canlılarda besin, öğütücü ve kesici dişler tarafından alınır, işkembeye gönderilir.
…Burada belli bir süre depo edilir.Bu sırada börkenekteki bazı bakteriler besinin bir bölümünü parçalar.
…Depolanan besin daha sonra ağza parça parça gönderilip çiğnenir.Bu olaya geviş getirme denir.
…Ağızda çiğnenen besinler ikinci kez yutulunca önce mideden kırkbayır sonra şirden bölümlerine geçer.
…Bu sırada besin sindirim sıvılarıyla parçalanır.Bu canlıların ince bağırsağı oldukça uzundur.
…Geviş getirme olayı selülozlu besinlerin sindirilmesini sağlar.
…Selülozun sindirimi de canlıdan salınan enzimlerle değil sindirim sisteminde kör bağırsakta bulunan tek hücreli flagellat(kamçılılar) tarafından salgılanan enzimlerle uzun zamanda gerçekleştirilir.
…Bağırsaklarının uzun olması selülozun sindirimi açısından geviş getirenlere büyük avantaj sağlamaktadır.İnek,keçi,koyun,manda,geyik,zürafa,d eve geviş getiren memelilerin en tanınmış örnekleridir.
İnce bağırsak uzunluğu bakımından;Geviş getirmeyen otçul memeli>Geviş getiren otçul memeli>Hem etçil hem otçul memeli
…Selülozun sindirimi zor olduğu için, otçul memelilerin bağırsakları ,etçil memelilerin bağırsaklarından daha uzundur.

…Böcekçil bitkiler çeşitli yöntemlerle yakaladıkları böcekleri dış ortama salgıladıkları enzimlerle sindirim yaparlar.(Hücre dışı sindirim)
…Azot ihtiyaçlarını karşılamak için öncelikle bu böcekçil bitkiler hücre içinde sindirim enzimlerini sentezlerler.Daha sonra enzimlerini hücre dışına salgılarlar.Enzimler dış ortamda besinleri sindirirler.En sonunda ise oluşan monomerler difüzyonla hücre içine alınırlar.