Çevrimdışı

İdrar torbasının kontrolünün olmamasına bağlı gece veya gece gündüz farkında olmadan çocukların çişini kaçırmasına enürezis denir. Genellikle 5 yaş üstü çocuklar için kullanılan bir terimdir. Çocuklarda idrar torbası kontrolü gündüzleri 2 yaşında geceleri 2,5 yaşında kazanılır. Bazı çocuklarda bu süre bir miktar daha uzayabilir. Genel hatları ile çiş kaçırmadan bahsedip sıklıkla geceleri idrar kaçırmadan bahsedeceğiz.

Tanımlar

Primer enürezis: Çocuğun idrar torbası kontrolünü o zamana kadar sağlayamamış olması
Sekonder enürezis: Çocuğun yaşına kadar en az 6 ay çiş kaçırmadığı dönemin bulunması
Noktürnal enürezis: Çocuğun sadece geceleri çiş kaçırması
Diürinal enürezis : Çocuğun gece gündüz çiş kaçırması

Çocuklarda sıklıkla gördüğümüz tipi primer noktürnal enürezistir. Yani, bulunduğu yaşa kadar sürekli sadece geceleri çiş kaçırma tipidir.

Sebepleri

Primer noktürnal enürezisin ( gece çiş kaçırma ) sebebi tam olarak bilinmemektedir. Farklı varsayımlar öne sürülmüştür. Genel olarak bu prensipler idrar torbasının fazla dolmasına sebep olacak durumlar ve uykuya dayandırılmıştır. Birçok çalışmada gece idrar kaçırmanın derin uyku ile bağlantısı gösterilirken farklı çalışmalarda idrar torbası kapasitesinin azlığı veya gece idrar tutmayı sağlayan vücutta arka hipofizden salgılanan ADH ismi verilen hormon eksikliğine bağlı olduğu gösterilmiştir.
Gündüz idrar kaçırmanın sebebi idrar torbası kaslarının düzensiz çalışmasına bağlıdır. Genellikle çocuklarda oyuna dalma veya herhangi bir şeye çok fazla konsantre olması sonrası tuvalet ihtiyacını önemsememesi sonrası olur.
Sekonder enürezis ( sonradan çiş kaçırma ) diğer tip idrar kaçırmalara göre sebebi belli ve tedavisi daha kolay bir hastalıktır. Nadir görülür ve genellikle psikolojik sebeplere bağlıdır.
Anne babasında çiş kaçırma hikayesi olan ailelerin çocuklarında enürezis sıklıkla gözüken bir durumdur dolayısı ile ailesel geçişli bir durum olduğu anlaşılır. Beş yaşındaki çocukların % 20, 7 yaşındaki çocukların %10, 10 yaşındaki çocukların %5’inde primer gece enürezisi mevcut olup erişkinlerin %1’inde devam eder. Primer noktürnal enürezis erkeklerde bayanlara göre iki kat daha sık görülür gündüz idrar kaçırmaları ise bayanlarda daha sıktır. Düşük sosyoekonomik durum eğitim düşüklüğü yakınmaların sıklığını arttıran faktörlerdendir.


Ayırıcı tanı

Bazı hastalıklar ve durumlar idrar kaçırma şikayeti ile karşımıza çıkabilir. Bunlar:

• İdrar yolu enfeksiyonu
• Şeker hastalığı
• Diabetes insipidus ( ADH hormon eksikliğine bağlı böbreklerin sıvı tutamaması )
• Yapısal böbrek ve idrar torbası hastalığı
• Vücut orta hat hastalıkları
• Fazla kafein, çay, kahve alımı
• Kabızlık
• Hiperpotasemi, hiperkalsemi ve hiperglisemiye neden olan durumlar

karşımıza idrar kaçırma şikayeti ile çıkabilir.

Dikkat edilecek noktalar

Çocuğunuzda
İdrar kaçırma ne zamandan beri olduğu
İdrar kontrolü oldumu, olduysa çocuğunuz ne kadar zaman çişini kaçırmadan kuru kaldı
İşeme şekli ( kendini sıkma, damlatma, ağrılı işeme gibi )
Kaka kaçırma var mı ? ( kaka kaçırma şikayeti eşlik ediyor ise orta hat hastalıkları olabilir )
Daha önce geçirilmiş idrar yolu enfeksiyonu hikayesi var mı?
Davranış ve gelişim problemi varlığı
İlaç kullanımı varlığı ( bazı ilaçlar fazla idrar çıkışına neden olur )
Akşamları fazla sıvı alım varlığı
Stres faktörleri varlığı ( en sık sebep yeni doğan kardeş ve okula gitmedir )
Ailede enürezis varlığı
Uyku problemi varlığı önemli faktörlerdir.
Tetkikler

Tam idrar tahlili
Üriner usg ( pre-post miksiyonel, idrar torbası kapasitesi, anatomik problemler ve
rezidü varlığı için )
Kan şekeri
Kalsiyum düzeyi
Potasyum düzeyi
Spinal MRI ( orta hat defekti düşünülüyor ise )
Ürodinami ( mesane kasılmasını değerlendirme için )

Tedavi

Primer noktürnal enürezis için çocuğunuza güven verin ve destekleyin. Asla cezalandırma yöntemine gitmeyin. Almanız gereken bir takım önlemler ve tedbirler var onları uygulayın. Bunlar: akşamları sıvı alımını azaltmak, gece iki kez tuvalete kaldırmak ve kuru kalktığı sabahlarda onu onurlandıracak kendisine güvenini arttıracak bir jestte bulunmak.
Altta yatan idrar kaçırmasına neden olan bir sebep var ise öncelikle bu durumun düzeltilmesi gerekir.
Belli bir süre aldığınız önlemlere rağmen, çocuğun kendi tuttuğu skalalarda idrar kaçırma şikâyeti aynı sıklıkta devam ediyor ise medikal tedaviler verilir.

__________________
Lucifer dediler bana, kötülüğü anlatmak için. Halbuki, ışık ve güzelliği anlatırdı Lucifer. Ben kötüyüm bu düzen için; ama değilim asla kötülük.