[Seyra]

TAVAF NEDİR?

Sözlükte "bir şeyin çevresini dolaşmak, dönmek" gibi anlamlara gelen tavaf, dinî bir kavram olarak, Hacer-i Esved'in hizasından başlayarak Kâbe'yi sola almak suretiyle, yedi defa Kâbe etrafında dönmek demektir. Her dönüşe "şavt" denir. Tavaf, yedi şavttan oluşur. Tavafın Hatîm'in dışından dolaşılarak yapılması gerekir. Hatîm'in içinden yapılması halinde iadesi gerekir. Hacer-i Esved'in hizasına her gelişte, istilam edilir.
Hacla ilgili olarak "kudüm tavafı", "ziyaret tavafı" ve "veda tavafı" olmak üzere 3 tavaf vardır: Kudüm Tavafı, Mekke'nin dışından gelenlerin yaptığı ilk tavaf olup, yapılması sünnettir. Ziyaret Tavafı, haccın iki rüknünden biri olup, yapılması farzdır. Arafat vakfesinden sonra yapılan bu tavafa, ifada tavafı da denir. Zamanı Kurban Bayramının ilk günü başlar. Bayramın ilk üç günü içerisinde yapılması daha iyidir. Veda Tavafı, Mekkeli olmayan ve Mekkeli hükmünde sayılmayan, uzak bölgelerden gelmiş hacıların, Mekke'den ayrılmadan önce yapmaları gereken en son tavaftır. Yapılması vaciptir. Umrede yapılan tavafa, umre tavafı denir. Hac ve umre ile ilgili olmayan diğer tavaflar ise; nezir tavafı, tavaf etmeyi adayan kişinin, nezrini yerine getirmesi vaciptir. Tavaf için, zaman belirlenmişse, bu zamanda, belirlenmemişse, uygun bir zamanda adanan tavaf yerine getirilir. Nafile olarak yapılan tavafa tatavvu tavafı denir. Mekke dışından gelenlerin, nafile namaz kılmak yerine tavaf yapması daha iyidir. Mescide girildiğinde kılınması sünnet olan tahiyyetü'l-mescid yerine Mescid-i Haram'a girince yapılan nafile tavafa da tahiyyetü'l-mescid tavafı, denir. (İ.P.)