| |
|
| |
04 Ekim 2006, 02:08
| #1 | |
| Çevrimdışı  IF Ticaret Sayısı: (0) | Yanıt: Hitit Mitolojisi. İlluyanka Efsanesi Hatti kökenli en önemli mitoslardan biri de Fırtına tanrısı ile yılan arasındaki savaştır. Bu mitosun izleri daha sonra kendini Apollon ya da Saint George mitoslarında da gösterir. Belki de izleri daha da derindir . Bu konuda İsmet Zeki Eyüboğlu şöyle yazmaktadır (bkz Kaynakça) : " Bugün Anadolu halk masalları içinde, İlluyanka ile devlerin savaşını işleyen bir çok öyküler, gerçeküstü olaylar vardır. Yılanlarla kartalların savaşını içeren bütün masalların kaynağı budur. Kimine göre çok büyük bir devdir İlluyanka. Yalnız adı değişmiş, Anadolu türkçesinde ejder olmuştur. Halk ona ejderha diyor. […] İlluyanka başka başka ülkelerin halk anlayışlarına, dini inanışlarına göre nitelikler kazanmış. Anadolu'da büyük bir yılan olarak nitelendirilen Şahmeran, onunla ilgili olalar, boğuşmalar bu eskiçağ Anadolu masalının değişikliğe uğramış kalıntılarıdır. " Bazı yorumcular bu efsanede sözü geçen yılanın öldürülmesi motifinin baharın, kışı yenmesi şeklinde yorumlanması gerektiğini belirtmişlerdir. Bütün kültürlerde hemen hemen tanrının yılanı öldürmesi motifi olması bize bu sembolün ezoterik bir açıklaması da olabileceğini düşündürtmektedir. Bu efsane, bahar bayramı olan Purulliyaş törenleri sırasında da anlatılıyordu. Ele geçen tabletlerde efsane şöyle başlar : " Nerik şehri Fırtına Tanrısı [Merhemli rahibi] Kella'ya göre (bu) göğün Fırtına Tanrısı'nın […] için Purulli (festivali) metnidir (sözleridir). Onlar şöyle konuştuklarında : "Ülkede büyüme (bolluk) ve gelişme (bereket) olsun. Ve eğer (gerçekten ülkede) büyüme ve gelişme olursa, onlar Purulli festivalini kutlar. " Efsane bu sözlerden sonra dev yılan İlluianka/İlluyanka ile Fırtına tanrısının savaşı ile başlar ve Fırtına tanrısı yenilir. Bunun üzerine Fırtına tanrısı bütün tanrıları toplar ve yardım ister. Tanrıça İnara buna bir çözüm düşünür ve bir festival düzenler. Daha sonra tanrıça Ziggarata şehrine giderek burada Hupašiia adında bir ölümlü ile anlaşır ve planın anlatır. Hupašiia, karşılığında tanrıça ile yatmak koşulu ile bunu kabul eder. İnara daha sonra süslenerek yılan İlluianka'nın deliğine gider ve onu festivale çağırır. Deliğinden çocukları ile çıkan İlluianka oradaki içkilerin çoğunu içer ve sarhoş olur, hatta deliğine de geri dönmek istemez. Hupašiia yılanı bir ip ile bağlar. Fırtına tanrısı da İlluianka'yı öldürür. Böylece Fırtına tanrısının sorunu çözüme bağlanır. İnara ise Hupašiia için Tarukka şehrinde kaya üzerine bir ev inşa eder ve onu oraya yerleştirir. Ancak karısını ve çocuklarını görmemesi için Hupašiia'nın pencereden bakmasını yasaklar. Ancak yirmi gün geçince Hupašiia pencereden bakarak karısını ve çocuklarını görür ve İnara'ya eve dönmek istediğini söyler. İnara da Hupašiia'ı öldürür. Bu efsanenin ele geçen bir versiyonu daha vardır. | |
| |  |
|
04 Ekim 2006, 02:09
| #2 |
| Çevrimdışı IF Ticaret Sayısı: (0) | Yanıt: Hitit Mitolojisi. Ullikummi Şarkısı Ullikummi Şarkısı , konu olarak Kumarbi efsanesinin devamında Teşup'un krallığında geçmektedir. Burada bir parantez açıp, "şarkı" sözcüğü üzerinde durmak gerekmektedir. Dinçol (bkz. Kaynakça) bunu şöyle açıklamaktadır : " Yabancı kökenli metinlerin bir özelliği, onların Anadolu kökenliler gibi ayinler içinde yer almaması, baş bölümlerinde belirtildiği gibi birer bağımsız şarkı sayılmasıdır. Şarkı terimi bu tür edebiyat ürünleri için Ortaçağ'a kadar kullanılmış bir sözcüktür. Germen efsanelerinden en ünlüsüne Neibelungen Şarkısı denildiği akıldan çıkarılmamalıdır. Bu bakımdan, şarkı sözcüğünün destan anlamında kullanılmış olduğunu söylemekte bir sakınca yoktur. " Şarkı sözcüğünü de açıkladıktan sonra efsanenin konusuna bakabiliriz : Anlaşıldığına göre Kumarbi yenilmiş ve tahtta Teşup oturmaktadır. Ancak Kumarbi bunu hazmedemez : " Kumarbi aklını toparlar (düşünür). Uğursuz bir günde kötü bir insan yetiştirir. O Teşup'a karşı kötülük planlar. O Teşup' a karşı bir asi çıkarır. […] (Kumarbi) eline bir asa aldı. [Ayaklarına ayakkabı olarak] hızlı rüzgarları koydu. O Urkiš şehrine yola çıktı ve Soğuk Pınar'a vardı. Şimdi Soğuk Pınar'da bir kaya bulunur : onun boyu üç fersah ve genişliği […] ve yarın fersahtır. Onun vajinası ise […fersahtır. Onu görünce] aklı başından fırladı ve o kaya ile sevişti. Erkeklik organını onun içine batırdı. O beş kez oldu. O on kez oldu. " Tabletteki kırıklardan metnin devamı tam anlaşılamamaktadır ancak, Deniz tanrısının yardım ettiğini ve çocuğun doğduğunu öğrenebiliyoruz. Kumarbi bu çocuğa Ullikummi adını verir : " Kumarbi kendi kendine söylenmeye başladı : Kader tanrıçaları ve ana tanrıçaların bana verdiği çocuğa ne isim koyacağım. […] Varsın onun ismi Ullikummi olsun. O krallığa gökyüzüne gitsin. Güzel Kummiia şehrini sıkıştırsın. Teşup'a vursun. Onu saman gibi doğrasın. Onu bir karınca [gibi] ayakları ile ezsin. " Ullikummi sözcük olarak Kummiia'nın yıkıcısı anlamına gelmektedir. Kummiia ise Fırtına Tanrısının kentidir. Metinden de anlaşılacağı gibi Kumarbi bu doğan çocuğun Teşup'tan kendi intikamını almasını beklemektedir. Kumarbi, bu çocuğun Teşup'un haberi olmadan yetişmesi için gizler, ancak güneş tanrı bu süratle büyüyen ve canavarlaşan çocuğu görür ve Teşup'a haber verir. Teşup erkek kardeşi Tašmišu ve kız kardeşi Ūaušga ile Hazzi dağına gider ve canavarı bulur. Ancak Ullikummi alt edilebilecek gibi değildir. Kırık tabletlerden anlaşılabildiği kadarı ile Teşup savaş hazırlıkların başlamıştır. Savaşa tutuşur, ancak başarılı olamaz. Taş canavar Ullikummi Teşup'u ve yanındaki yetmiş tanrıyı yener. Teşup'un kardeşi Tašmišu yenilginin haberini Teşup'un karısı Hepat'a bildirir ve yeniden Teşup'un yanına döner. Tašmišu, Teşup'a tanrı Ea'dan yardım istemesini söyler. İki kardeş Ea'ya giderler. Tablet buralarda kırıktır. Ancak onları Ubelluri ile konuşurken buluruz. Ubelluri Atlas gibi dünyayı sırtında taşıyan bir devdir. Ullikummi de onun omzunda büyümüştür. Ubelluri sağ omzunda bir şey olduğunu söyleyince Ullikummi'nin orada büyüdüğü anlaşılır ve Ea eski tanrılara seslenir : " Eski sözleri bilen ilk tanrılar sözümü duyun. Eskiden, babadan, büyükbabadan olan mühür evlerini tekrar açın. Ecdadımın mühürlerini getirsinler. Onu orada mühürlesinler. Yeryüzü ve gökyüzünü ayırdıkları(kestikleri) bakırdan eski kesici aleti getirsinler. Biz, Kumarbi'nin bir asi olarak tanrılara karşı yücelttiği (büyüttüğü) bazalt Ullikummi'nin ayaklarını keseceğiz. " Ullikummi'nin ayakları kesilince güçsüz kalır. Teşup ve tanrılar Ullikummi ile savaşmaya başlar. Metnin sonu kırıktır, ama burada Teşup'un zaferinin anlatıldığı düşünülmektedir. Bu efsane de Yunan mitolojisindeki bazı motifleri anımsatmaktadır. Hitit mitolojisini de kırık tabletlerle günümüze ulaşan başka efsaneler de vardır. Biz burada en önemlilerini aldık. İleride bunlara da yer verebileceğimizi ummaktayız. |
| | |
 |
| Etiketler |
| mitolojisi, hitit |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Benzer Konular | ||||
| Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
| İnka Mitolojisi Nedir?, İnka Mitolojisi Tanımı, İnka Mitolojisi Hakkında | Violent | Felsefe | 0 | 14 Şubat 2014 20:53 |
| Bir Hitit Dua'sı | tiNa | Serbest Kürsü | 0 | 30 Ağustos 2013 23:06 |
| Hitit kraliçeleri ve Hitit Kralları | Zen | Tarih | 0 | 26 Kasım 2012 18:45 |
| Nors mitolojisi - İskandinav Nors mitolojisi (Din ve felsefe) | Sevda | Felsefe | 0 | 29 Aralık 2011 04:06 |
Hybrid-Şeklinde
