Alman İdeolojisi'nden Kapital'e Maddeci Tarih Anlayışı - IRCForumları - IRC ve mIRC Kullanıcılarının Buluşma Noktası

Kalemzede · 12 Ağustos 2011, 02:17

Tarihsel Materyalizm özetle tarihin maddi temelindeki gelişimiyle birlikte diyalektik olarak açıklanması ve bu açıklamanın teorize edilmesidir diyebiliriz. Ayrıca, Tarihsel Materyalizmin diyalektiğin tarihe uygulanması ile bir tarihsel inceleme yöntemi olduğu kadar, bu inceleme yönteminin belirli yasalarla formüle edilmesi dolayısıyla bir yöntem teorisi ve hatta bu yöntem ve incelemenin değiştirilemez belirli ilkelere dayanması nedeniyle bir tarih felsefesi içerdiğini de belirtebiliriz ilk olarak.
Tarihsel Materyalizm, hem marksizm-içinde hem de marksizm-dışı kuramsal alanda her zaman etkili olmuş ve etkili oldugu kadar da kuramsal/felsefi sorunların taşıyıcısı durumunda kalmış bir teorik ögretidir. Bu tartışmaları bir sonuca bağlamanın ya da bitirmenin bazı temel güçlükleri vardır ve hatta olanaksızdır. Bununla birlikte teorinin ya da yöntemin genel bir şemasini çıkarmak mümkündür:
Tarihsel materyalizm, toplumun maddi temelinin üretimi ve yeniden üretiminin tarihsel gelişmede öncel ve belirleyici oldugu savina dayanır en genel anlamda. Buna göre ideolojiler, fikirler ve kültür gibi ögeler ikincil bir düzey olan üstyapıya aittirler ve birincil düzey olan altyapı tarafından belirlenirler. Buradaki ana fikrin," maddeyi belirleyen düşünce değil düşünceyi belirleyen maddedir " dustürundan geldigi acik olsa gerektir.
Alman İdeolojisi 'den Kapital'e uzanan çizgide, bu fikrin, çesitli aşamalardan geçerek ve zaman zaman birbirinde ayrı doğrultulara gidebilecek şekilde eğilimler göstererek oluşturuldugunu söyleyebiliriz. Başlangıçta vurgulanan " tarihsel insan etkinligi " argümanı zamanla yerini kendiliginden işleyen " tarih yasalarına " bırakma eğilimi gösterse de, bunların aynı tarihsel perspektifin hayata geçirilmesinin ögeleri oldugu belirtilebilir. Alman İdeolojisin'de tarih biliminin yegane bilim olarak vurgulanması, Marks'ın konuya yaklaşımı açısından bir ipucu oluşturur.
Alman İdeolijisi ve Feuerbach Üzerine Tezler’de açık bir şekilde Hegelci idealizm'in yanı sıra Ludwing Feuerbach 'ta ifadesi buldugu varsayılan eski-yeni materyalizm 'le de hesaplaşmaya gider Marx ve Engels. Bu hesaplaşmanın sonuçlarından birisi diyalektik anlayışın idealist öznelcilikten arındırılarak maddeci bir konumda yeniden degerlendirilmesi ise digeri de materyalizm olarak bilinen eğilimin mekanik - nesnelci yanından sıyrılmaya çalışmaktır Tarihsel Materyalizm olarak ifade edilen düşünce dizgesine, bu çabanın sonucunda varılacaktır ve burada maddeci tarih anlayışı yanından sıyrılmaya çalışmaktır maddi olana vurgu yapılmakta ancak bu pratik kavramıyla birlikte kullanıma sokulmaktadır, yani maddi pratik anlamında. yanından sıyrılmaya çalışmaktır

Maddi pratik,hem düşüncenin hem de toplumsal gelişmenin kaynağı olarak ortaya konulduğunda, tarihsel-toplumsal gelişmenin maddeci bir açıklanışına da teorik bir imkan doğmuş olmaktadır. Marks, Feuerbach Üzerine Tezler'de açık bir şekilde mekanik materyalizme karşı tarihsel-toplumsal insan fikrini vurgular ve praxis kavramını öne çıkarır. Elbette daha sonra teorisinin birkaç bağlamda yön değiştirdiği söylenebir ve Marks-sonrasi Marksizm tartmalarının ana konularının buradan kaynaklandığı da belirtilebilir, ancak Marks'ın burada hazırladığı Tez'lerden vazgectigini beyan etmesi sözkonus degildir -sonraki yapıtlarında buradaki nosyonlar, örnegin praxis nosyonu çok görünmemekle birlikte.Bu aşamada Marks, geleneksel materyalizme itirazını, teorik karşıtlıkların çözümünün salt teorik bir mesele olmadığının aksine bunun pratik bir mesele olduğunun vurgulanmasıyla dile getirir. Bu görüş bütün tarihsel Materylizm anlayışının genel bir ifadesinden başka bir şey değildir.
Maddi pratikten kastedilen, daha sonraki çalışmalarda belirginleşeceği gibi üretim yapısı ya da üretim tarzı denilen nosyonların içerimlerinde gizlidir.Engels'in kismen Diyalektik materyalizmi ve tarihsel materyalizmi sistematize etme yönünde zorlayici cabalara girdigini söyleyebiliriz, ancak mark'in bu girisimlere müdahele etmedigi bilnidigine göre aralarinda bir celiski görmek gerekli degildir.Engels Doga'nin Diyalektigi 'nde, Anti-Dühring 'de, Ludwing Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu’nda Marks ile olusturduklari kavramları ve diyalektik ve materyalist perspektifleri önce dogaya sonra da topluma tarihe uyarlar, bunların savunusunu ortaya koymaya çalışır.Marks ve Engels icin maddi pratik önsel ve belirleyicidir. Tarih üzerine bir düşünce de dogal olarak maddi temele işaret eden bir kuram olmalıdır. Buna göre toplumsal biçimler ve onların içeriksel gelişimi altyapının bir ürünüdür.
Bu noktadan itibaren devreye altyapı - üstyapı, üretim tarzı, üretim araçları - üretim ilişkileri, maddi üretim biçimleri - toplumsal biçimler gibi bir düzine ekonomi tınılı kavram ve kategori girer. Marks'ın tarihsel kuramı, kendi çalışmalarının seyrini izleyerek bu şekilde soyut formülasyonlardan somut inceleme alanına dönüşür, ki bunun anlamı Kapital adlı ünlü çalışmasında ve onu önceleyen Grundrisse'de ortaya konulur. Tüm bu ekonomik içerimli terimler soyut Tarihsel Materyalizm anlayışının somut uygulanma ve analiz etme araclarıdır. Üretimin maddi yapısı toplumsal-tarihsel alanın maddi temelini oluşturur bu anlayışa göre ve elbette Tarihsel Materyalizm tarihin bilimsel olarak açıklanmasına buradan başlanacağını söyler.

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	Son Mesaj
İbn-i Haldun'un tarih felsefesi maddeci bir tarih görüşü müdür?	Kalemzede	Felsefe	0	04 Ekim 2011 22:54
Maddeci Bir Tarih Anlayışı Mümkün mü?	Kalemzede	Felsefe	0	25 Eylül 2011 01:03
Maddeci Bir Tarih Anlayışı Mümkün mü?	Kalemzede	Felsefe	0	12 Ağustos 2011 02:19

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.