![]() |
![]() |
![]() | #1 | |
Çevrimdışı ![]() IF Ticaret Sayısı: (0) | Locke'a Göre Toplum ve Devlet Anlayışı J. Locke – Hükümet Üzerine İkinci İnceleme - I Locke da Hobbes’un uğraştığı problemlerle uğraşmıştır. İncelemelerinde benzer kavramları merkeze almıştır. Ancak Hobbes’tan farklı çözüm önerileri getirmiştir. Uzlaştıkları nokta, toplumsal sözleşme fikridir. Toplumsal yaşamı anlamak için toplum öncesi dönemi iyi bilmek, doğruya yakın bir tasarım oluşturmak gerektiğini belirtir. Ona göre, Hobbes doğa durumunu yanlış tasarlamıştır. İnsanların doğa durumunda özgür ve eşit olduğu konusunda ise anlaşırlar. Hobbes insan konusunda karamsardır. Kötüye eğilimli olduğuna inanır. Bu, insanın doğal yapısından kaynaklanır. Locke ise insan konusunda karamsar değildir. Kötülük istisnai olarak ortaya çıkan bir durumdur, ona göre. İnsan doğa durumunda özgürdür, çünkü onu engelleyecek olan hiçbir otorite yoktur. Örneğin toplum, devlet, din, hukuk gibi. Otoritenin olmaması bizi hem özgür hem de eşit kılar. Hiçbir insanın diğer insanlar üzerinde yaptırım gücü olmadığı için, hepsi eşit ve özgürdürler. Doğa durumunun bir kargaşa ortamı olduğunu söyleyen Hobbes’a karşı, doğa durumunun tam tersine bir barış durumu olduğunu belirtir. Hobbes yasaların, hakkın, adalet fikrinin toplumsal yaşamla birlikte ortaya çıktığını söylerken, Locke insan aklında “doğa yasası”nın bulunduğunu, bu nedenle de doğa durumunun da bir başıbozukluk durumu olmadığını söyler. Ona göre her akıl sahibi varlık, bu yasanın farkındadır. Akıl yasası, aklın buyurduğu doğa yasası şunu söyler: “Herkes eşit ve özgürdür, bundan dolayı kimseye zarar veremez”. Ortada insanlar tarafından oluşturulmuş ve yazılmış bir yasa olmasa bile, akıl sahibi herkes bunun farkındadır. Locke şöyle düşünür: Doğa durumu aslında bu yasanın hüküm sürdüğü durumdur. Locke doğa durumunda esas olan barış durumdur, savaş durumu istisnadır derken, düşüncesine destek aldığı, bu kabulüdür. Herkes bu yasaya uymak zorundadır, uymayanlar diğer insanlar tarafından cezalandırılır. Locke'a göre bu yasayı ihlal etmek, diğer insanlara karşı, insanlığa, insan türüne karşı, türünün devamlılığına karşı savaş ilan etmektir. İnsanlığa zarar vermeyi göze alanlar, insanlara savaş açmışlardır. Savaş durumunu ortaya çıkaran da, ancak bu şekilde davranan birkaç kişidir. Her insanın böyle davranan kişileri cezalandırma hakkı vardır. Bu yetkiyi onlara akıl verir. Bu durum neden Locke tarafından “savaş durumu” diye adlandırılır? Locke şöyle düşünür: Yasayı ihlal eden kişi bu yasayı belirli bir amaçla ihlal eder. Bir başkasını kendi çıkarı için kullanmak üzere o kişinin yaşamına, özgürlüğüne, varlığına, mülkiyetine kast eder. Bir insan bir yasayı ihlal ediyorsa aslında bu, ona iktidar uygulama arzusunun bir görünümüdür. Aralarında bir tür köle-efendi ilişkisi kurmayı amaçlar. Locke'a göre nasıl devletler kendi iktidarını uygulamak için savaş durumuna geçiyorsa, insanlar da kendi iktidarını uygulamak için kimi zaman diğerlerine savaş açar. Ancak bu insan türünün varlığı için tehlike oluşturan bir ilişki biçimidir. İnsan türünün devamı, bu özgürlüğü, eşitliği koruyabildiğimiz sürece mümkündür. Bu düşüncelerinden Locke şu sonucu çıkaracaktır: Devlet doğa durumunu ortadan kaldırmak için kurulmaz. Tam tersine, doğa durumunu korumak için kurulur. Bu bakımdan da Hobbes’la ters düşer. Savaş durumu Locke 'a göre biri bir başkasını köleleştirmeye çalıştığında ortaya çıkar. Yalnızca iktidar mücadelesi savaş durumunu yaratır. Köleleştirmeye çalışan kişi, hiçbir zaman güvende olmaz; çünkü herkes için özgürlük esastır ve köleleştirilmeye çalışılan herkes sonuna kadar direnecektir. Toplumun ne kuruluş aşamasında ne de özünde köle-efendi ilişkisi vardır ona göre. Köle-efendi ilişkisinden, toplum değil, savaş durumu ortaya çıkar. Köleleştirilmeye çalışılan kişi bunu gerçekleştirmek isteyen kişiyi ortadan kaldırdığında tekrar barış durumu olur.
__________________ ~ P .İ .R ~ | |
| ![]() |
Etiketler |
devletvetoplumanlayışı, locke, toplumvefelsefe |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
![]() | ||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Platonun Toplum ve Devlet anlayışı II | Funda | Felsefe | 2 | 31 Mart 2018 05:47 |
Platonun Devlet ve Toplum Anlayışı I | Funda | Felsefe | 5 | 31 Mart 2018 05:40 |
Toplum Temelli Bakım Anlayışı | Ecrin | Makale - Araştırma - Ve Bilimsel Yazılar | 0 | 07 Mart 2012 22:07 |
Öyleyse Locke'a göre fikirlerimizin ve bilgilerimizin kaynağı nedir? | Kalemzede | Felsefe | 0 | 04 Ekim 2011 23:09 |