Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Orta Çağ Felsefesi: İslam Felsefesinde El Kindi'ye Göre Vahyin Önemi Nedir?

Vahyin insan için mümkün, gerekli ve güvenilir bir bilgi kaynağı olduğu fikrini savunarak epistemolojik zeminde temellendiren ilk filozof Kindî’dir.

O, bunu yaparken vahiy bilgisini bir veri olarak almış, hiçbir şekilde mahiyetine ilişkin bir teori ve açıklama getirme ihtiyacı duymamıştır. Beşerî olan felsefi bilgi istek ve çabaya bağlı olarak sırasıyla matematik, mantık, fizik ve metafizik gibi birçok disiplini öğrenip belli aşamaların geçilmesi ve bu uğurda pek çok sıkıntıya katlanılması sonucunda elde edilebilir (Kindî, 2002: 264, 268). Buna karşılık vahiy yoluyla gelen ve peygamberlere özgü olan ilahî bilgi ise insanın istek ve çabasına, zamana, matematik ve mantık gibi birtakım önbilgilere bağlı olmaksızın doğrudan Allah’ı n dilemesi ile gerçekleşir. Bu noktada akıl ise yalnızca bu bilginin Allah katından gelen bir gerçek (hakikat) olduğunu bilir ve kabul eder; çünkü akıl, bu bilginin benzerini ortaya koymaktan aciz olduğunun farkına varır.

Nitekim peygamberlerin fizik yahut metafizik olaylara ilişkin sorulara verdiği cevaplar üzerinde düşünülüp filozofların aynı konudaki görüşleriyle karşılaştırıldığında, peygamberin ortaya koyduklarının ne kadar açık-seçik, veciz, kapsamlı ve kestirme cevaplar olduğu görülür. Bütün bunlar gösteriyor ki Kindî’ye göre peygamberin ortaya koyduğu vahye dayalı bilgi, değer ve mertebe bakımından olduğu kadar insanı tatmin açısından da dolaylı, karmaşık ve çetrefil olan felsefi bilgiden daha üstündür (Kindî, 2002: 268-269, 271).

Bu arada Kindî’nin felsefeyi, insanın teorik ve pratik yönden yetkinleşmesini sağlayan en değerli uğraş ve sanat olarak gördüğü hatırlanmalıdır. Ona göre felsefenin en değerli disiplini “her gerçeğin sebebi olan «İlk Gerçek»in bilgisi” anlamında “İlk Felsefe” olup, her türlü yarar ile onları elde etme, her tür zarar ile onlardan sakınma ve korunmaya ilişkin bilgiler yani ahlak da felsefenin en temel konuları arasında yer alır. Filozofun deyimiyle “peygamberlerin, şanı yüce Allah’tan getirdikleri de bu tür bilgilerdir.” (Kindî, 2002: 139, 142). Şu halde din ile felsefe arasında amaç ve konu birliği var demektedir. Din ile felsefenin birbirinden ayrı oldukları nokta onların kaynak ve yöntem yahut söylem bakımından farklı olmaları- dır. Durum bu iken peygamberin vahiy yoluyla Allah’tan alıp getirdikleri ile aklın verilerinden oluşan felsefi bilginin birbiriyle bağdaştığı gerçeğini, olsa olsa akıldan yoksun yahut bilgisizlikle yoğrulmuş olanlar yadsıyabilirler (Kindî, 2002: 229).

KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI