İnternet’in Tarihçesi
•İlk İnternet çalışması 1969’da ABD Savunma Bakanlığı Pentagon tarafından ARPA adlı bir proje ile başladı.
•Herhangi bir savaş durumunda iletişimin kesintisiz devam etmesi amaçlanıyordu.
•ARPA- (Defence Advanced Research Project Agency) çeşitli bilgisayar bilimleri ve askeri araştırma projelerini desteklemek için Savunma Bakanlığı ARPANET adında Paket Anahtarlamalı Ağ’ı oluşturmaya başladı.
•Bu ağ, ABD’deki üniversite ve araştırma kuruluşlarının değişik tipteki bilgisayarlarını da içererek büyüdü.
•1973 yılında, ağ için bir protokol seti geliştirmek amacıyla Stanford Üniversitesi’nde “daha sonra BBN’in ve University College, London’ın da dahil olduğu” bir İnternetworking projesi başlatıldı.
•1978′e kadar İletim Kontrol Protokolu’nun (TCP - Transmission Control Protocol) dört uyarlaması geliştirildi ve denendi.
•1980′de bu küme sabitleşti ve ARPANET’e bağlı bilgisayarlar arasındaki iletişimi kolaylaştırdı.
•1983′te tüm ARPANET kullanıcıları İletim Kontrol Protokolu/İnternet Protokolu (TCP/IP Transmission Control Protocol/İnternet Protocol) olarak bilinen yeni protokole geçiş yaptılar.
•O yıl TCP/IP, ARPANET’i de içeren Savunma Bakanlığı İnternet’inde kullanılmak üzere standartlaştırıldı.
•ARPANET 1990 Haziran’ında kullanımdan kaldırıldı.
•Yerini ABD, Avrupa, Japonya ve Pasifik ülkelerinde ticari ve hükümet işletimindeki omurgalar (backbone) aldı.
• ARPANET’in kaldırılmasına rağmen, TCP/IP protokolü kullanılmaya devam etti ve gelişti.
•Tim Berners-Lee 1989 yılında yüksek enerji fizikçilerinin bilgi alışveriş yolu olarak World Wide Web’i buldu.
Türkiye’de İnternet
•Türkiye İnternet’e Nisan 1993′ten beri bağlıdır.
•İlk bağlantı ODTÜ’den gerçekleştirilmiştir. 64kbit/sn hızında olan bu hat, uzun bir süre Türkiye’nin tek çıkışı olmuştur.
•1994 yılında Ege Üniversitesi’nden olan bağlantı ise 64kbit/san. hızı ile gerçekleştirilmiştir.
•Ardından sırayla, Bilkent Ün.(1995 Eylül), Boğaziçi Üniv. (1995 Kasım) ve İTÜ (1996 Şubat) bağlantıları gerçekleşmiştir.
•1996 yılında Türk Telekom tarafından TURNET kurulmuştur. Bu sayede internet bağlantıları daha da hızlanmıştır.
•1997’de TTNet ve ULAKBİM kuruldu.
•1998 Kamunet, TTNet ihalesi,
•1998-99 ticari internet patlaması
•2000 kriz, küçülme, yavaş büyüme
•2002-2003 yeni ULAKBİM,
Büyüklükler
•Makina sayısı:
–Dünyada 177 milyon,
–Türkiye’de 200 bin
•Kullanıcı:
–Dünyada 650 milyon,
–Türkiye’de 1-2 milyon abone, 4-5 milyon kullanıcı
–6 milyon arada bir kullanan tanışmış
•Web Sayısı :
–Dünyada 39 milyon,- Web sayfa sayısı 4 milyar
–Türkiye’de (.tr altında) 66 bin
Kaynak : [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
İnternetin Tanımı ve İşleyişi
•İnternet, birçok bilgisayar sistemini TCP/IP protokolü ile birbirine bağlayan dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır.
•Bilgisayarlar, yönlendiriciler, üzerinde çalışan servisler, veriler, bilgiler ve insanlardır.
•Bunların oluşturduğu bir haberleşme ortamıdır.
•Çok büyük, dağıtık, tarama hizmetleri olan bir kütüphanedir.
•Etkileşim, bilgi, belge değişim temelli bir ortamdır.
•İş yeri, banka, okul, kitaplık, sağlık merkezi, ticarethane, … Yaşamın kendisidir
•İnternet birbirinden çok farklı donanım (PC, Macintosh,…) ve yazılım (İşletim Sistemleri:UNIX, LINUX, DOS, WINDOWS, MOS, OS/2..) özelliklere sahip olan bilgisayarların birbiriyle iletişim içinde bulunmasını sağlamaktadır.
•İnternetin sahibi yoktur (kimse denetleyemez.)
•İnternetin çatısını üniversiteler, kamu kurumları ve ticari kuruluşların bilgisayarları oluşturmaktadır.
•Kullanıcılar internete bu kurumlardan aldıkları hizmet aracılığıyla erişirler. Bu kurum ve kuruluşlar bilgisayarlarını hiç kapatmazlar. Bu bilgisayarlara sunucu ismi verilmektedir.
•Genellikle, ofis ve evlerdeki kullanıcılar (istemci) bilgisayarlarına taktıkları modem ile telefon hatları üzerinden sunuculara ulaşmakta ve sunucuların verdikleri hizmetlerden yararlanmaktadırlar.
•İnternetde temel işleyiş ve nesne değişim mekanizmaları dağıtık hesaplama ve istemci/sunucu modeline göre çalışmaktadır.
•Yaygın modelde istemci belirli bir protokole göre sunucu makineye arzu edilen elektronik nesneyle ilgili isteğini iletmekte, sunucu makine de yapılan isteği işleme koyup, sonucu istemci makineye göndermektedir.
İnternet Adresleri
•Internette kullanılan protokol kümesi TCP/IP’dir. TCP/IP’nin mimarisi doğrudan internete yansır. TCP mesajların doğru alıcıya gidip gitmediğini, IP de adresleme sistemini kontrol etmektedir.
•İnternete doğrudan bağlı her bilgisayara IP numarası ve IP adresi denilen bir numara verilir.
•IP numaraları aralarına “.” konulmuş dört kısımdan oluşur.
•Her kısım 0-255 arasındaki sayılardan meydana gelir.
•IP numarası ikilik sayı sisteminde 32 bitlik bir sayıyı gösterir.
•IP adresler kümesi her ağ için farklı olmak zorundadır.
•Aynı IP kümesi başka ağlarda kullanılamaz.
•Oluşabilecek karışıklıkları engellemek amacıyla IP numaralarının dağıtımı Internet Bilgi Merkezi (NIC – Network Information Center) tarafından yapılmaktadır.
•IP adresleri 4 sınıfa ayrılmıştır. Bu sınıflama aşağıdaki gibidir.
SINIF BAŞLAMA BİTİŞ
Class A 1.0.0.0 128.0.0.0
Class B 128.0.0.0 191.255.0.0
Class C 192.0.0.0 223.255.255.0
Class D 224 254
•Fakat bu sayıların anımsanması güç olduğundan daha kolay akılda kalabilen ve IP numaralarına karşılık gelen Sözel adresleme sistemi (DNS - Domain Name System) geliştirilmiştir.
•Her bilgisayara anamakina/alan (domain) adı denilen bir isim verilmiştir.
•Bu isimler dört bölümden oluşmuştur. Bu isimlendirme sistemi aşağıdaki gibidir.
Servis ismi – Kullanıcının bulunduğu kuruluş ismi - Kuruluş çeşidi - Ülke kısaltması
Hangi alan adını kimler alabilir?
•”.com.tr”,”.biz.tr” ve “.info.tr” yalnızca ticari faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar tarafından-tescilleri doğrultusunda-alınabilen alt alan adlarıdır.;
•”.net.tr” internete ilişkin erişim hizmeti, internet üzerinden portal, tarama, e-posta gibi katma değerli, geniş ölçekli hizmetler ve uygulama servis sağlayıcılığı hizmetleri veren kurum ve oluşumlar tarafından alınabilen alt alan adıdır.;
•”.org.tr” vakıf, dernek, kar amacı bulunmayan oluşumlar ve benzeri sivil toplum örgüt ve kuruluşları tarafından alınabilen alt alan adıdır.;
•”.web.tr” ve “.gen.tr” kişisel ve kurumsal başvurunun (genel) yapılabildiği ve “ilk gelen alır” ve “alan adı - kişi/kuruluş adı ilişkisi aranmaz” ilkeleri ile ad tahsisi yapılan alt alan adlarıdır.
•”.av.tr” serbest avukatlar, hukuk büroları ve avukatlık ortaklıkları için alınabilen alt alan adıdır.
•”.bbs.tr” BBS(Bulletin Board System) hizmeti veren kuruluşlar;
•”.name.tr” T.C. vatandaşları ile Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu kişiler tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.tel.tr” Türkiye’de yaşayan kişiler ile faaliyet gösteren kuruluşların, Türkiye’de kullandıkları her türlü telefon numarası ile bağlantılı olarak tahsis edilen alt alan adıdır.
•”.gov.tr” T.C. kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.bel.tr” il, ilçe ve belde belediye teşkilatları tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.pol.tr” emniyet teşkilatı tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.mil.tr” T.C. askeri kurum ve kuruluşları tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.k12.tr” T.C. Milli Eğitim Bakanlığı’nca onaylanmış ilköğretim, lise ve dengi okullar tarafından alınabilen alt alan adıdır.
•”.edu.tr” T.C. Yüksek Öğretim Kurumu’nca onaylanmış yüksek öğretim kurumları tarafından alınabilen alt alan adıdır.
İnternetin Temel Hizmetleri
•İnternet üzerinde bir çok hizmet yer almaktadır. Bunlardan en çok kullanılanları ise şunlardır:
•Elektronik Posta (e-mail: @)
•World Wide Web (
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
Transfer Protocol (Ftp)
•Telnet
•Internet Relay Chat (IRC)
•Mail Listeleri (Mailing List)
•Usenet
•Haber Grupları (Newsgroups)
•Gopher
Elektronik Posta (e-mail: @)
•İnternet üzerinde insanların elektronik olarak mektup alıp verebilmelerini sağlamak üzere geliştirilmiş bir sistemdir.
•E-mail adresleri kullanici_adi@makina_ismi şeklinde oluşturulmaktadır.
•Örnek:
•
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
.tr
World Wide Web (
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
WEB, ya da W3 (World Wide Web), yazı, resim, ses, film gibi pek çok farklı yapıdaki verilere kompakt ve etkileşimli bir şekilde ulaşmamızı sağlayan bir çoklu hiper ortam sistemidir.
•Hiper ortam, bir dokümandan başka bir dokümanın çağırılmasına olanak sağlar (iç içe dökümanlar).
•
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
diğer bir işlevi de, öteki bazı internet servislerini kendi içerisinde barındırmasıdır.
File Transfer Protocol (Ftp)
•FTP, Internete bağlı bir bilgisayardan diğerine dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolu ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır.
•FTP yapabilmek için bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi, kullanıcı adı ve şifresi gereklidir.
•Internet üzerinde birçok ftp sitesi anonymous ftp (herkese açık ftp) hizmeti vermektedir. Bu sitelere bağlandığınızda kullanıcı ismi olarak ftp veya anonymous, şifre olarak da e-posta adresinizi vermelisiniz.
•Ayrıca browser üzerinden de ftp yapılabilir. Bunun için adres alanına ftp://ftp.ornek.com gibi biradres yazılır. (bkz. FTP NEDİR?)
Telnet
•Telnet Internet üzerindeki herhangi bir bilgisayara girebilmek için kullanılan protokole ve bu işi yapmanıza olanak sağlayan programlara verilen addır.
•Bir bilgisayara telnet yaparak girebilmeniz için o bilgisayarın telnet girişlerine izin vermesi, bilgisayarda bir kullanıcı isminizin ve şifrenizin olması gerekmektedir.
Internet Relay Chat (IRC)
•Bir çok kişinin aynı anda etkileşimli mesajlarla haberleşebildiği bir platformdur.
•IRC’de, belirli bir konuda konuşmak, tartışmak isteyen insanlar ‘kanal’ olarak adlandırılan alanlarda toplanırlar.
•IRC, bir servis üzerinden kullanılır.
•Örnek:
•Türkiye :
–irc.fornet.net.tr
–irc.ttnet.net.tr
–irc.marketweb.net.tr
•USA :
–irc.bu.edu,
–irc-2.mit.edu,
–irc.colorado.edu,
•Avrupa :
–irc.funet.fi,
Mail Listeleri (Mailing List)
•İnsanların kendi istekleriyle üye oldukları, grup haberleşme mekanizmalarından birisidir.
•Bu mekanizmaları gerçekleştiren programlar çoğunlukla listserv, list-management yazılımı adlarıyla bilinirler. Bu mekanizmalara ise “liste” denir.
•Listelere üye olmak gerekir. Bir üyenin gönderdiği ileti listenin tüm üyelerine dağıtılır.
Usenet
•Dünya üzerindeki milyonlarca ağ kullanıcısının çok değişik konularda haberler, yazılar gönderdiği bir tartışma platformudur.
•Bir kişinin gönderdiği bir ileti (mail, posta) hiyerarşik bir yapıda dağıtılır ve dünya üzerinde internet erişimi olan kişiler tarafından bir Usenet Servis sağlayıcısı aracılığı ile okunabilir.
•Usenet üzerinde, çok değişik konulara göre oluşturulmuş hiyerarşik bir yapı vardır.
•İleti göndermek isteyen bir kullanıcı da, bu hiyerarşik yapı içinde, içeriğine göre, iletisini bir haber grubuna (news group) gönderir.
Haber Grupları (Newsgroups)
•Herhangi bir konu üzerine dünyada tartışma olanağı sağlar.
•Örnek haber grupları;
–news.ato.org.tr,
–news.anet.net.tr,
–news.bir.net.tr,
–news.cenajans.com.tr,
–news.dominet.com.tr,
–news.escortnet.com,
–news.farmanet.com.tr
Gopher
•Farklı bilgisayarlardaki metinlerin ve diğer dosyaların bulunmasını ve aktarılmasını sağlar.
•Belirli konudaki seçenekleri menü halinde sunar bu menülerden de alt menülere ulaşılabilir.
İnternetteki Yazılımlar
•İnternete bağlı bilgisayarlar üzerinde farklı yazılım türleri bulunmaktadır.
•Bunlardan en yaygın olanları:
•Herkese açık yazılımlar (Public),
•Paylaşılabilir Yazılımlar (Shareware),
•Deneme Yazılımları (Tryware),
•Yama Yazılımları (Patch)
İnternette Kullanılan Tarayıcı (Browser) Programlar
•İnternette web sayfalarında gezinmek için kullanılan ve browser (gezgin) olarak adlandırılan programlardır.
•Bu programlardan en yaygın olanları:
•Internet Explorer,
•Netscape Communicator
•Mozilla,
•Opera,
•Lynx