Çevrimdışı

THE CAUSATIVE ( ETTİRGEN ÇATI )

Türkçemizde "ettirgen çatı" dediğimiz "bir şeyi yaptırtmak" ve "birisine birşey yaptırmak" İngilizcede have, get veya make kelimeleri ile oluşturulan kalıplarla anlatılır.

1. Have / get something done

Cümleyi söyleyenin bizzat kendisinin yapmadığı fakat başkalarına yaptırmış olduğu bir olayı anlatacağımız zaman eğer yaptırdığı kişiden bahsetmeyeceksek, have something done kalıbını kullanabiliriz.

Bu yapıda have asıl fiil gibi bütün zamanların durumalarına göre işleme girer. Olayı anlatan fiil daima 3. haldedir.

Your hair is too long. Have it cut. Saçın çok uzun. Kestirt onu.


Don't go into the room. Father is having his eye examined. Odaya girme. Babam gözünü muayene ettirtiyor.

Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.

Did the secretary have the letter posted this morning? Sekreter bu sabah mektubu postalattı mı?

How often do you have your car washed in a week? Arabanı haftada kaç kez yıkatıyorsun?

Who has emptied the tank? I had it filled only yesterday. Tankı kim boşalttı? Daha dün doldurtmuştum.

Yukarıda have something done kalıbı ile anlatılan cümleler get kelimesi ile de anlatılabilmektedir. Fakat get something done kalıbı biraz daha halk diline kaçmaktadır. Resmi durumlarda have something done kalıbı daha çok tercih edilmektedir.

Your hair is too long. Get it cut. Saçın çok uzun. Kestirt onu.
Don't go into the room. Father is getting his eye examined. Odaya girme. Babam gözünü muayene ettirtiyor.
Did the secretary get the letter posted this morning? Sekreter bu sabah mektubu postalattı mı?
How often do you get your car washed in a week? Arabanı haftada kaç kez yıkatıyorsun?
Who has emptied the tank? I got it filled only yesterday. Tankı kim boşalttı? Daha dün doldurtmuştum.

2. Have / make somebody do something

Cümleyi söyleyenin bizzat kendisinin yapmadığı, fakat başkalarına yaptırmış olduğu bir olayı anlatacağımız zaman eğer yaptırdığımız kişiden bahsedeceksek, have somebody do something kalıbını kullanırız.

Bu yapıda have asıl fiil gibi bütün zamanların durumalarına göre işleme girer. Olayı anlatan fiil daima 1. haldedir ve olayı yapan şahıstan sonra to kullanılmaz.

Your hair is too long. Have Barber Mahmut it cut. Saçın çok uzun. Berber Mahmut' a Kestir onu.
Don't go into the room. Father is having the doctor examine his eye. Odaya girme. Babam doktora gözünü muayene ettiriyor.


Did the secretary have the servant post the letter this morning? Sekreter bu sabah hizmetçiye mektubu postalattı mı?


How often do you have your son wash your car in a week? Arabanı oğluna haftada kaç kez yıkatıyorsun?
Who has emptied the tank? I had the water-seller fill it only yesterday. Tankı kim boşalttı? Sucuya daha dün doldurtmuştum.

Have somebody do something kalıbıyla anlatılanlar aynen make somebody do something kalıbıyla da anlatılabilir. Fakat make kelimesiyle olan anlatım türü daha ziyade zorlayıcı ve yaptırıcı durumları antalmada kullanılır. Dikkat edilirse bu yapıda da olayı yapan şahıstan sonra to kullanılmaz ve fiil 1. haldedir.



The traffic policeman made the drivers stop their cars. Trafik polisi sürücülere arabalarını durduttu.

The teacher made the naughty boy sit at the desk at the front of the classroom. Öğretmen yaramaz çocuğu sınıfın ön tarafındaki sıraya oturttu.


3. Get somebody to do something

Have somebody do something kalıbıyla anlatılanlar aynen get kelimesiyla olan yapıyla da kullanılır. Fakat get kelimesiyle olan yapıda olayı yapan şahıs ile fiil arasına to gelir. Fiil yine 1. haldedir. Kalıba bakıldığında daha iyi anlaşılacaktır: get somebody to do something. Bu yapı daha ziyade konuşma dili içinde kullanılmaktaır.

Your hair is too long. Get Barber Mahmut to cut it. Saçın çok uzun. Berber Mahmut'a kestir onu.
Don't go into the room. Father is getting the doctor to examine his eye. Odaya girme. Babam doktora gözünü muayene ettiriyor.
Did the secretary get the servant to post the letter this morning? Sekreter bu sabah hizmetçiye mektubu postalattı mı?
How often do you get your son to wash your car in a week? Oğluna arabnı haftada kaç kez yıkatıyorsun?
Who has emptied the tank? I got the water-seller to fill it only yesterday. Tankı kim boşalttı? Sucuya daha dün doldurtmuştum.

4. Non-causative get / have

Şimdiye kadar ettirgen çatı altında anlatılanlar hep kişinin arzu ve istekleri doğrultusunda yaptırtmış olduğu olayları anlatmıştır. Fakat kişinin istekleri dışında gerçekleşen olaylar da yukarıdaki yapılarla anlatılır.


Why don't you lock the door? Do you want to have your money stolen? Kapıyı niçin kilitlemiyorsun? Paranı çaldırtmak mı istiyorsun?


Put your car in a garage, or you will have the children scratch the paint off it. Arabanı garaja koy, yoksa çocuklara boyasını kazıttırırsın.

The woman is crying because she got her dress torn. Kadın ağlıyor çünkü elbisesini yırttırdı.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}