Çevrimdışı

Hz. Peygamber (sas) daha Mekke döneminden itibaren kâtip edinmiştir. “İlk vahiy kâtibi kimdir?” sorusuna İbni Hacer el-Askalânî, Mekke’de ilk vahiy kâtibinin Abdullah b. Sa’d b. Ebi Serh[1] olduğu şeklinde cevap verir. Medine’de ise ilk olarak Ubey b. Ka’b ve daha sonra da Zeyd b. Sabit sürekli olarak bu görevi yerine getirmiştir.[2]

Hz. Peygamber(sas)’in kâtipleri hakkında eserler yazılmıştır. Örneğin Kettâni, et-Terâtibü’l-İdâriyye eserinde devletin kâtiplik hizmetleri hakkında bilgiler vermektedir. Yazı sadece erkeklere öğretilmemiştir. Hanımlara da öğretilmiştir.[3]

Hz. Peygamber (sas)’in kâtiplerinin bir kısmı devlet yazışmalarında bir kısmı ise vahiy yazımında görev almışlardır. Kaynaklarımızda isimleri tespit edilenlerin bir kısmı aşağıdaki gibidir.

1.Eban (ra)

2.Es’ad b. Zürâre (ra)

3.Ebû Eyyûb el-Ensarî (ra)

4.Ebû Bekir (ra)

5.Ebû Huzeyfe (ra)

6.Ebû Sufyan (ra)

7.Ebû Seleme Abdullah b. Abdülesed (ra)

8.Ebû Abs b. Cebre (ra)

9.Übey b. Ka’b (ra)

10.el-Erkam b. Ebi’l-Erkam (ra)

11.Üseyd b. Hudayr (ra)

12. Evs b. Havlî (ra)

13.Büreyde b. el-Hasib (ra)

14.Beşîr b. Sa’d b. Sa’lebe (ra)

15.Sabit b. Kays (ra)

16.Cafer b. Ebû Tâlib (ra)

17.Cehm b. Sa’d (ra)

18.Cüheym b. es-Salt (ra)

19.Hâtıb b. Amr (ra),

20.Huzeyfe b. el-Yeman el-Absî (ra)

21. el-Husayn b. Nümeyr (ra)

22.Hanzala b. er-Rabi’ (ra)

23.Huveytıb b. Abdüluzza (ra)

24. Halid b. Said b. el-As (ra)

25. Halid b. Velid (ra)

26.Zübeyr b. Avvam (ra)

27.Zeyd b. Erkam (ra)

28. Zeyd b. Sâbit (ra)

29. es-Sicil (ra)

30.Sa’d b. er-Rabi (ra)

31.Sa’d b. Ubade (ra)

32.Said b. Said el-As (ra)

33.Şurahbil b. Hasene (ra)

34.Talha b. Ubeydullah (ra)

35.Âmir b. Füheyre (ra)

36. Abbas (ra)

37.Abdullah b. Erkam (ra)

38.Abdullah b. Ebû Bekir es-Sıddık (ra)

39.Abdullah b. Hatal (Abduluzza b. Hatal) (ra)

40.Abdullah b. Ravaha (ra)

41.Abdullah b.Zeyd (ra)

42.Abdullah b. Sa’d b. Sarh (ra)

43.Abdullah b.Abdullah b. Ubey b. Selül (ra)

44.Abdullah b. Amr b. el-As (ra)

45.Osman b. Affan (ra)

46. Ukbe (ra)

47.el-Âlâ b. el-Hadramî (ra)

48.el-Âlâ b. Ukbe (ra)

49.Ali b. Ebi Tâlib (ra)

50.Ömer b. el-Hattab (ra)

51.Amr b. el-As (ra)

52.Muhammed b. Mesleme (ra)

53. Muaz b. Cebel (ra)

54.Muaviye b. Ebû Sufyan (ra)

55.Ma’n b. Adiy (ra)

56.Muaykıb b. Ebû Fâtıma ed-Devsî (ra)

57.Mugire b. Şube (ra)

58.Munzir b. Amr (ra)

59.Muhacir b. Ebû Ümeyye (ra)

60.Yezid b. Ebû Sufyan (ra).[4]

__________________