Çevrimdışı

Kuru Temizlemeyi kim buldu






Kuru temizleme buhar ve çözücü maddelerle yapılan temizleme yöntemidir. Zamanımızda tesadüfen keşfedilen buluşlardan biri de kuru temizlemedir. 1825 yılında bir Fransız, rastlantı sonucu gazyağının kirli örtüyü temizlediğini görünce, temizleme yöntemini
su ve sabundan ayırmak maksadıyla adını kuru temizleme koymuştur.


Paris’te yaşayan Jolly Bellin karısının alışverişe gittiği bir gün, masanın üzerindeki lambayı, daha o sabah örtülen masa örtüsünün üzerine devirdi. Karısı gelmeden durumu düzeltmenin telaşı içindeyken, lambanın içindeki gazın döküldüğü yerlerin, öteki taraflara oranla çok daha temiz olduğunu farketti. Çok dikkatli birkaç denemeden sonra, asıl mesleği olan terziliğin yanında, ikinci bir meslek daha edindi. “Nettoyage â Sec” (Kuru Temizleme) adıyla yeni bir servis kurdu. Temizlenmesi için kendisine getirilen çamaşırların lekeli kısımlarını terebentin-benzin karışımının içine yatırıyor, sonra da fırçalıyordu. Tekrar batırıp kuruttuktan sonra, bir kez daha fırçalıyor ve böylece kuru temizlemeyi bitirmiş oluyordu.


Suyun ve sabunun temizlik ameliyesi sonucunda yün ve pamuktan yapılmış elbiselerde kısalma, buruşma gibi istenilmeyen neticeler meydana getirmesi kuru temizlemenin bir anda her tarafa yayılmasına yol açtı. Başlangıçta temizleyici madde olarak gaz, benzin kullanılmışsa da, benzinden yerine, sıfır derece gibi düşük sıcaklıkta parlamayan maddelerden olan terebentin ruhu kullanılmaya başlandı.


Kuru temizleme işlemi esnâsında sırasıyla; temizleme, kurutma, havalandırma, giyeceklerin düzenlenmesi, etiketlenmesi ve lekelerinin giderilmesi gibi işler yapılır. Bütün bu işler için modern kuru temizleme makinaları geliştirilmiştir. Makinalara konulan çözücünün görevi yağları çözmektir. Böylece kir tanecikleri gevşemiş olur. Bu işlem giyeceklerin konulduğu kazanın çalkalama ameliyesiyle
süratlendirilir. Giyecekte bulunan alkol lekeleri suda çıkartılabildiği için, temizleme maddesinin içine ayrıca deterjanlı su ilâve edilerek bu lekelerden de kurtulunmuş olunur. Makinada kullanılmış olan çözücü maddeler, içindeki katı kirlerin atılması için filtreden geçirilir. Daha sonra çözünmüş kirlerin atılmasını sağlayan damıtma işlemi yapılır. Böylece çözücü maddeyi tekrar kullanma imkanı olur.


Kuru temizleme makinasında temizleyici madde olarak perkloretilen kullanılırsa, bu da kaynatmaya benzer metodla kolayca damıtılır.
Temizlemeden ve çözücünün sıkılmasından sonra giyecekler kalan çözücünün atılması için santrifüjle yüksek hızlarda sıkılır ve kurumaları için sıcak havada döndürülür. Temizleme ve kurutmadan sonra, makinanın içersindeki hava bir miktar çözücü ihtiva eder. Giyecekler alınmadan önce çözücü içeren hava, karbonlu bir çözücü toplama kulesine gönderilir. Bu kulede çözücü buhar tutulur. Bu işlem sırasında güvelere karşı elbiseleri korumak maksadıyla ayrıca koruyucu maddeler de katılabilir.

__________________

#MustafaKemaLAtatürkTorunuyum..ღ ❦

{22~02~`22..∞}
{09~09~`22..ღ}