Çevrimdışı

Otizmli Çocuklar İçin Oyun Terapisi




[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]



Otizm ve Oyun Terapisi



‘Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oyun oynar’. Garry Landreth

Çocuğun dili oyundur. Oyun; erken dönem sosyal, bilişsel, sembolik ve dil gelişiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Çocuklar birçok şeyi oyun oynarken öğrenirler. Bilişsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimleri oyun ile desteklenmektedir. Çocuklar oyun aracılığıyla değişik sosyal rolleri deneme, duygularını kaygılarını dışa vurma başka nesneler ya da insanlarla ilişkilerini inceleme yolu bulur. Dolayısıyla çocuk için oyun, gerçek hayata hazırlandığı güvenli bir alandır.

Otizmli çocuklarda oyun nasıl ilerlemektedir?

Otistik Spektrum Bozukluğu, 3 yaş öncesi çocuklarda ortaya çıkan, sözel ve sözel olmayan iletişim, sembolik etkinlik, sosyal ve oyun ilişki alanlarında bozukluk ve stereotipiler ile karakterize olmuş bir nörogelişimsel bir bozukluktur.

Otistik çocukların genel özelliklerine bakıldığında; hayal gücü ile oyun oynamada zayıflık, sembolik ya da imgesel oyunda yetersizlik, soyut düşünmede bozukluk, sözel ve sözel olmayan dilde bozulma, iletişim için konuşmayı kullanmama gibi belirgin özellikler arasında yer alır.

Otizmli çocuklarda bozulmuş oyun davranışı en temel belirtilerden biridir. Otizmli çocuklar diğer kişilerle (akran-ebeveyn) oynamaktan çok kendi başına aktivitelerde bulunmayı tercih etmektedirler. Oyun, üretmeye ve tamamlamaya yönelik değildir. Genellikle tekrarlayıcı hareketler şeklinde görülmektedir. Ne yazık ki oyuncakları işlevine uygun kullanmazlar ve genellikle oyuncakları sallamayı, dizmeyi tercih edeler.

Otistik çocuklar yapılandırılmış oyun içerisinde desteklendiklerinde bazen sembolik oyuna benzer oyunlar oynasalar da, bu oyunlarda yaratıcılığı, esnekliği ve akıcılığı gözlemlemek çoğunlukla zordur.


Bir uzman olarak, bir ebeveyn olarak otizmli çocuklarımızla oynarken neleri hedeflemeliyiz?

Sosyal etkileşimi arttırmayı,
Dil gelişimini desteklemeyi,
Dikkat sürelerinin artmasını sağlamayı,
Tekrarlayan hareketlerini anlamlandırmayı,
Beceri geliştirmenin ve başarının desteklenmesi,
Taklit becerilerini geliştirmeyi,
Duyusal tecrübelerini zenginleştirmeyi,
Göz kontağını geliştirmeyi,
Sembolik oyun oynamasını (-mış gibi) sağlamayı,


Otizm’de uygulanan oyun yöntemleri nelerdir?

DIR-FLOORTİME

Floortime yani “yerde oyun” adının verildiği yaklaşım otizm spektrum bozukluğu, dil ve konuşma bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, gelişimsel gerilikler, duygusal ve dürtüsel sorunları olan çocuklar ve onların aileleri için geliştirilmiş bir programdır. Yaklaşımın temel amacı ebeveynlerin çocuklarını tanıyıp onlar ile doğru iletişim kurabilmelerini sağlamak ve günlük yaşamda karşılarına çıkan kısıtlılıklarla baş edebilmelerini kolaylaştırmaktır. Programda çocuğun duyu, dil ve motor becerisinin değerlendirilip kısıtlılıkları dikkate alınır. Çocuğun ihtiyaçlarını daha rahat görebilmemiz ve çocukla daha fazla iletişim kurabilmemiz için çocuğun liderliğinde bir program yürütülür. DIR modeli ise Floortime tekniğinin en önemli yapıtaşıdır. Temel hedefi ise çocuğun sosyal, duygusal ve düşünsel becerilerinin temellerini sağlamaktır. Farklı basamakları barındıran bu program; çocuğun gelişimsel olarak değerlendirildiği gelişimsel bölüm, çocuğun duyusal olarak çevresine nasıl dönüt verdiğine bakıldığı bireysel farklılıklar bölümü ve duygusal etkileşimlere bakıldığı ilişki temelli bölüm olmak üzere üç farklı bölümden oluşur.

ETEÇOM

ETEÇOM yani Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı ilişki temelli bir yaklaşımdır. Birincil bakım verenin çocukla etkileşiminin niteliğini geliştirmeyi ve bunun yanında çocuğun bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimini ilerletmeyi hedefler. ETEÇOM uygulaması rahat bir program olduğu için ev ya da kurum merkezli uygulanabilir.

THERAPLAY

Theraplay bağlanma ve başkalarına güven gibi konulara yoğunlaşan bir çocuk ve aile terapisi çeşididir. Ebeveyn ve çocuk arasında doğuştan var olan sağlıklı etkileşime dayanır. Eğlenceli oyunlar, fiziksel mücadele gerektiren aktiviteler ve duygusal olarak besleyici çalışmalar içerir. Bu terapi çeşidi ebeveyn-çocuk ilişkisinde bulunan dört temel özelliğe odaklanır: Yapı, Bağlılık, Besleme ve Mücadele. Seanslar ebeveyn ve çocuk arasında duygusal bir bağ oluşmasına yardımcı olur. Çocuk bu bağ sayesinde benliğini daha değerli görmeye başlar dolayısıyla çocuğun ilişkilerini ödüllendirici görmesini de sağlanmış olur.

NÖROPLAY

Nöroplay aile ve çocuğu etkileşimini temel alan oyun temelli otizm erken müdahale programıdır. Erken çocukluk döneminde ( 12-48 ay) çalışılmaktadır. Nöroplay erken müdahale döneminde çocuğun evi göz önünde bulundurulur. Burada hedef, çocuklarda belirlenen sosyal bozuklukların, ev ortamında sosyal oyun ile iyileştirmesidir.

Yukarıda bahsettiğim bütün terapi çeşitleri, çocukla etkileşimi ve çocuğun liderliğini baz almaktadır. Çocuklarımızın liderliğinde eğlenerek oynadığımız bol oyunlar diliyorum. Her çocuk birebir oynamayı ve duyulmayı hak ediyor.

__________________