Çevrimdışı

Aşk mı işkence mi




Takıntılı aşk ne demektir? Takıntılı aşk nasıl anlaşılır? Aşkıyla başa çıkamayıp mutsuz olanlar ne yapmalı?
Hepsi ve daha fazlasını Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi’nden Uzman Psikolog Zehra Erol PSİKOHAYAT son sayısında değerlendirdi…
Aşk insanın içini kıpır kıpır eden bir duygu olsa da, bu bir takıntıya dönüştüğünde kaygılar, korkular, endişelerle insanın hayatını zindana dönüştürür.
Aşkın tarifi yaşayan kişiye göre değişir. Ama hepsinin ortak bir yanı vardır. Hayat bir anda güzelleşir, değişir, başkalaşır. Aşkla birlikte aşık olanda değişimler olur. Ancak aşk her zaman mutlu yaşanmaz. Bazı aşklarda mutluluk, hoşa giden heyecanlardan çok korku, kaygı, endişe, mutsuzluk hakimdir. Kişiyi ürküten, korkutan davranışlar hakimdir tabloya. Aşık ne yapabileceğini çevresine ve kendine sık sık sorar. Bu noktada aşkın uyumsuz olanı ile karşılaşırız.
Aşık bir insan neler yaşar?
Aşık olan kişinin içi kıpır kıpırdır. Birden bire bir enerji yoğunluğu hisseder. Aşık olduğu kişiyi düşündüğünde yüzünde bir gülümseme mevcuttur. Duygular ön planda olduğu için kolaylıkla duygusal tepkiler verir.
Sevdiği kişiyle ilgili konulara aşırı yoğunlaşırken, hayatın diğer alanlarında dikkat zayıflamıştır. Sevdiği kişi nelere ilgi duyuyordur, ne yapıyordur, onu nasıl mutlu eder bu gibi sorular zihnini sürekli meşgul eder. Sürekli çevresiyle onun hakkında konuşmak ister. Paylaşabildiği kişilerle birlikte olduğunda da konuyu mutlaka açar.
Bunun yanında önceden tepki gösterdiği davranışlara reaksiyon göstermez olur. Sorunlar gözüne görünmez. Maç seyretmeyi sevmiyorsa aşık olduğu kişi seviyor diye seyredebilir. Ya da korku filmi sevmese de aşık olduğu kişiyle seyretmek mutluluk verir kişiye.
İş ve arkadaşlarına harcadığı zamanı sevdiğine ayırır. “Bir ilişkim olduğunda çevremdeki arkadaşlarımı ihmal etmeyeceğim” dese de tüm zamanını sevdiğiyle geçirmek ister ve zamanını ona ayırır. Sert ve katı bilinen kişiler aşık olduğu kişilerin yanında tamamen farklı bir kişi olur. Anlayışlı, yumuşak ve sevgi doludur. Sevdiğinden bahsederken kullandığı yumuşak kelimeler çevresindekileri şaşırtır.
Takıntılı aşk ne demektir?
Takıntılı aşkta kişi aşık olduğu kişiyle ilgili düşüncelerle meşguldür. Ancak bu aşkta kişi mutluluk yerine kaygı yaşar. Karşısındakine güven duyma, ayrılık ile ilgili kaygılar sürekli zihnini meşgul eder. Bu kaygılarından kurtulmak için de kendini rahatlatacak eylemlerde bulunur. Örneğin aşık olduğu kişinin başkası ile birlikte olabileceği kaygısı ile sürekli onu arar, nerede olduğunu kontrol eder. Bu kontroller bir süre kendisini rahatlatsa da bir süre sonra tekrar başlar.
Diğer bir örnek de kendisinin gerçekten sevilip sevilmediğini anlamak için “bana aşık mısın” diye sorar. Ondan istediklerini yapıp yapmadığını kontrol eder. Ancak bunlar bir süre kişinin kendini iyi hissetmesine neden olur. Düşündükleri bir süre sonra mantıklı gelmese de kendisini rahatsız eden düşünceler zihnini meşgul etmeye devam eder.
Aşk ve takıntı arasındaki benzerlikler
Takıntı kişinin zihnine istenmeyen şekilde geliveren, tekrarlayan, kişiye sıkıntı veren ve kişiyi rahatsız etse de zihinden uzaklaştırılamayan düşüncelerdir. Bu düşünceler o kadar yoğun ve sıkıntı verici şekilde gelir ki kişiye, günlük yaşamını etkiler. Kovmak, ortadan kalkması için çabalamak çözüm getirmez. Bu düşünceleri ve buna bağlı sıkıntı duygusunu ortadan kaldırmak için, kişi buna bağlı davranışları yaparak rahatlamaya çalışır.
Bu şekilde sıkıntılarını azaltmaya çalışsa da bu bir çözüm getirmez.
Aşkta da sürekli sevilen kişi düşünülür. Ancak bu kişiyi düşünmek kişiyi mutsuz etmez, tam aksine aşık olan kişi sevdiği kişiyi düşünmekten mutlu olur. Zihnini bu düşüncelerden uzak tutmaz. Tam aksi bu düşüncelere kendini kaptırır. Takıntılı aşklar ise kişinin tüm enerjisini alır. Takıntısı olan kişi için yaşamı takıntılar yönlendirir. Aşık olan kişi için de yaşam sevdiği kişi üzerine kuruludur. İkisi de hayatın merkezinde yer alır. Herkesten, her şeyden önce gelirler.
Hangi tipteki kişiler takıntılı aşık olmaya adaydır?
Özellikle bağımlı kişilik özelliği, borderline ve obsesif kişilik bozukluğunda takıntılı aşklara sıklıkla rastlıyoruz. Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişiler onaysız yaşayamazlar. Özellikle bu onay aşık olandan gelecekse. Yalnız kalmaktan da çok korkarlar. Bu nedenle de aşık oldukları kişilerle aralarında mesafe olduğunda hemen bu mesafeyi ortadan kaldırmaya çalışırlar. Bunun için onu ararlar. Birlikte zaman geçirmek için planlar yaparlar. Karşısındaki kişiyi bu şekilde boğarlar. Bunun farkına bile varamayabilirler. Ayrılık bu kişiler için dayanılmazdır. Ayrılmamak için elinden geleni yapar. Bunun kendisine ve karşısındaki kişiye zarar verebileceğini de düşünmez.
Obsesif kişilik bozukluğunda ise kişi mükemmeli arar. Bulduğunda da ilişki için her şeyi yapar. Belirsizlik durumlarından aşırı rahatsızlık duyar. Aşık olduğu kişinin yanlışlıkla telefonu kapalı olsa bunun nedeni anlayana kadar araştırır. Her yerden onu arar. Bazen o kadar abartır yanındaki kişilerle bile bahanelerle konuşmaya kadar durum varabilir. Bu da karşısındakini bunaltır. Bu kişilerin partnerleri bir süre sonra bir davranışta bulunurken tedirgin olmaya başlar.
Kendilerini sürekli da gibi hissederler. Her davranışın denetlendiği düşüncesi kişiyi rahatsız etmeye başlar.
Sağlıklı bir aşk ilişkisinde olması gerekenler nelerdir?
İlişkide karşılıklı güvenin olması oldukça önemlidir. Diğer önemli bir unsur da saygıdır. Saygının olmadığı bir ilişki her iki tarafın da birbirini yıpratmasına neden olur. Partnerler birbirlerinin istek, ihtiyaç ve duygularına karşı duyarlı olmalıdır. Ayrıca çiftlerin kendilerine özel zamanlar oluşturmaları da ilişkinin sürekliliği açısından önemlidir. Karşındaki kişiyi olduğu gibi kabul etmek de ilişkinin kalitesini arttırır.
Takıntılı aşk hayatı zindan eder
Takıntılı aşklarla ilgili bizzat karşılaştığımız bir örneği kısaca şöyle anlatabiliriz:
28 yaşında ailesinin 3 çocuğundan biridir Ayşe. Birbirine bağlı bir aile yapıları vardır. Ta ki Mehmet ile karşılaşana kadar. Mehmet 33 yaşındadır. Ayşe ile 6 ay bir flört dönemi yaşarlar. Bu 6 ay oldukça güzel geçmiştir. Ayşe’nin ailesi öğrenince her şey değişir. Ayşe’ye Mehmet’in evli olduğunu hemen Mehmet’ten ayrılmasını söylerler. Ayşe bunu öğrenir öğrenmez Mehmet’le paylaşır. Ancak Mehmet bekar olduğunu söyleyerek inkar eder. Hatta Ayşe’ye nüfus cüzdanını gösterir. Ayşe bunun üzerine ilişkisine devam eder. Ailenin baskısı artınca Mehmet’le kaçar. Önce bir evde birlikte kalmaya başlarlar. Ailesi karakola başvurunca Mehmet’le Ayşe aranır ve bulunur. Ayşe o zaman Mehmet’in evli olduğunu öğrenir. Karakola Mehmet’in eşi de gelmiştir. Ama bu da Ayşe ile Mehmet’i durdurmaz. İkinci kez kaçarlar. Bu kez Mehmet Ayşe’yi evden çıkarmaz. Gün aşırı kavgalar, dayak, küfürler ve eziyetler Ayşe’yi yorar. Ailesinin yanına döner. Ancak bu ayrılığa sadece 1 ay dayanır. Bir ay sonra tekrar Mehmet’e döner. Mehmet bu sefer ona eşinden ayrılmayacağını bu duruma katlanırsa birlikte olacağını söyler. Ayşe onu o kadar çok seviyordur ki bu duruma 3 ay daha dayanır. Ancak 3 ay sonra “Beni bu durumdan kurtarın” diyerek, kliniğimize başvurur.
TAKİNTİLİ BİR AŞK NASIL ANLAŞILIR?
- Sürekli zihniniz aynı kişiyle meşgul oluyorsa,
- En ufak bir kaygınızda karşınızdakini arıyor ve söyledikleri sizi rahatlatıyor, ancak endişelerinizi azaltmıyorsa,
?Her an onunla konuşmak istiyor, yaptığınız işlere kendinizi veremiyorsanız,
Aranızdaki mesafeye katlanamıyorsanız,
- İlişkinizdeki en ufak bir sorun yüreğinizi ağzınıza getiriyorsa,
- İlişkinizle ilgili sürekli endişeleriniz varsa. Bitti mi, bitecek mi, kızdı mı, ne oldu vs sorular zihninizi meşgul ediyorsa,
- İnsanlarla bir arada olduğunuzda düşünceleriniz hep o kişiyle meşgulse. Ortamda olduğunuzu hissedemiyorsanız,
- İlişkinizde güven duymakla ilgili sıkıntılarınız yoğunsa,
- İlişkiyi devam ettirmek için neler yapacağınızla ilgili sürekli kurgulamalar yapıyorsanız, takıntılı aşıksınız.
AŞKIYLA BAŞA ÇIKAMAYIP MUTSUZ OLANLAR NE YAPMALI?
- Öncelikle problemlerin varlığını kabul etmeli. Sorun olmadığı düşünülürse çözüm arayışında da bulunulamaz.
- Yaşamını zorlaştıran davranışlarının farkına varmalı.
- Aşık olduğu kişiyi rahatsız eden davranışlarını görebilmeli. Bu davranışların o kişiyle ilişkisini nasıl etkilediğini anlamalı.
- Duygularının farkına varmalı. Aşık olduğu kişiyle ilişkisinde mutlu mu yoksa hayatını zorlaştıran duygular daha yoğun bir şekilde mi yaşanıyor?
- Problemleri sadece karşı tarafa yüklememeli. Problemlerde kişi kendi payını da görebilmeli.
- Bazı kişiler de tam aksi ilişkide tüm sorumluluğu üstlenirler. Bu durumda da karşı tarafın sorumluluk alabilmesi için sorunları sadece kendisininmiş gibi davranmamalı.
- Olayları kendi istediği şekilde görmek yerine gerçekçi bakabilmeli. Yaşamını besleyecek ilişkiler, faaliyetler, uğraşlar edinmeli.