Çevrimdışı

Halk arasinda rahim agzinda yara olarak bilinen servisit en sik karsilasilan
jinekolojik problemlerden birisidir. Genel anlami ile servisit rahim agzi
dokusunun iltihabidir. (Yandaki resimde iltihabi serviks dokusu görülmektedir)
Siklikla bir enfeksiyona baglidir, ancak bazen irritasyon ya da travma sonrasi
da ortaya çikabilir. Kadinlarin yarisindan fazlasi hayatinin bir döneminde bu
hastaliga yakalanir. Yasi ne olursa olsun cinsel yönden aktif her kadin servisit
için uygun bir adaydir. Kasik agrisi ve vajinal akintisi olan kadinlarin çogunda
baska bir hastalikla bir arada ya da tek basina servisit bulunabilir.
Belirtileri diger pek çok hastaliga benzedigi ve spesifik yakinmalar yaratmadigi
için kisinin kendi kendine servisitten süphelenmesi zordur. Genelde baska bir
nedenden dolayi yapilan jinekolojik muayene ile fark edilir.

Belirtiler :
Servisitin ilk belirtisi adet kanamasinin bitisini takip eden dönemde ortaya
çikan vajinal akintidir. Diger belirtiler arasinda anormal vajinal kanama,
kasinma, vajinada yanma, iliski esnasinda agri, iliski sonrasinda kanama, idrar
yaparken yanma ve bel agrisi bulunur. Hafif vakalarda herhangi bir bulgu
olamayabilir ancak olay ilerledikçe kötü kokulu ve iltihabi bir akinti ortaya
çikar. Uzamis ve tedavi edilmemis bir servisit mukus (serviks salgisi) yapisini
kötülestirerek spermlerin servikal kanala girisini bozabilir ve bu sekilde
kisirliga yol açabilir. Kisirlik tedavisinin ilk asamasi serviks ve vajendeki
enfeksiyonlarin düzgün sekilde giderilmesidir. Servisiti olan kadin gebe kalirsa
da düsük ve erken dogum riskleri vardir. Ayrica bu tür annelerden dogan
bebeklerde dogum sonrasi akciger ve göz enfeksiyonlari da normalden daha fazla
görülür.

Tani : Servisit, yani serviksin iltihabi, vücudun normal çalisan
savunma mekanizmalarinin bir sonucu gelisir. Herhangi bir dokuda yaralanma,
irritasyon ya da enfeksiyon oldugunda beyaz kan hücreleri yani akyuvarlar o
bölgeye göç ederler ve bu bölgedeki kan akimi artar. Bu olay serviskte
oldugunda, normalde açik pembe olan serviks kizarir ve siser. Bu durum muayenede
yara seklinde görülebilir. Servisit tanisi genelde jinekolojik muayene ile konsa
da tanidan emin olmak ve kesin tani koyabilmek için bazi ek tetkikler
gerekebilir.

Servisit Tanisinda Kullanilan Testler :
- Smear :
Servikal enfeksiyonu ve erken dönem serviks kanserinin taramasinda kullanilir.
Smear her kadinin yilda bir defa yaptirmasi gerek son derece basit ancak bir o
kadar da önemli bir testtir. Muayene sirasinda, rahim agzi salgisindan ince bir
firça ile sürüntünün alinip bir cam üzerine yayilarak patolojik incelemenin
yapilmasi islemlerini içerir. Son derecede agrisiz ve basit bir
islemdir.

- Biopsi : Eger rahim agzi ileri derecede anormal görünüyor ise
lokal anestezi altinda süpheli alanlardan serviks biopsisi (parça alimi)
yapilabilir. Eger tek bir alan belirlenemiyorsa saat 3,6,9 ve 12 hizalarindan
biopsi alinir ve patolojik incelemeye gönderilir.

- Kolposkopi : Rahim
agzinin ve vajenin isik altinda büyütece benzer bir optik alet yardimi ile
incelenmesidir. Süpheli alanlari daha kolay ortaya çikarmak için kolposkopi
öncesi rahim agzi bir takim kimyasal maddeler ile silinir ve daha sonra boyanir.
Dokunun boya tutmadaki farkliliklarina göre biopsi alinacak yer tespit edilir.
Kolposkopi ile rahim agzindaki kilcal damarlarin yapilari da degerlendirilir ve
anormal damarlanma olup olmadigi saptanir. Bu damarlanma degisiklikleri servisit
ile kötü huylu hastaliklarin ayriminda önemlidir.

- Servisit Nedenleri :
Servisitin basarili sekilde tedavi edilebilmesi altta yatan nedeninin
tanimlanmasi ile ilgilidir. Eger buna neden basit bir irritan (tahris edici)
madde ise bu maddenin kullanilmamasi sorunu çözecektir. Altta yatan sebep bir
enfeksiyon ise uygun sekilde antibiyotik tedavisi servisit problemini de
çözecektir. Servisite neden olan en önemli üç mikroorganizma klamidya, gonore ve
trikomonasdir. Bunun disinda bazi allerjik maddeler de bu duruma yol
açabilir.

Servisit Tedavisi : Eger servisit durumu uzamis veya altta
yatan etkenin tedavisine ragmen tabloda gerileme yoksa bu bölgedeki anormal
hücreleri tahrip etmek için bazi küçük cerrahi girisimler yapilabilir.
En
sik kullanilan koterizasyon (yakma), krioterapi (dondurma) ve lazer
tedavileridir. Her üç metotta da amaç aynidir: iltihabi dokunun öldürülerek
yaranin adeta daglanmasi.

Koterizasyon : Koterizasyon isi yardimi ile
tahrip etmektir. Halk arasinda bu isleme yara yakma adi verilir. Kronik
servisitteki en eski ve en klasik yöntemdir. Kalem seklinde bir probun ucundan
elektrik akimi geçirilerek isi elde edilir. Bir kaç dakika süren islem esnasinda
çok hafif agri olabilir. Nadiren koter sonrasi olusan nedbe dokusu rahim agzi
kanalinda tikanmalara yol açabilir.

Kriyoterapi : Krioterapi ise sivi
karbondioksit veya azot yardimi ile anormal dokularin dondurulmasidir. Buna da
halk arasinda yara dondurma ismi verilir. Kotere göre bazi avantajlari vardir.
Daha az agriya neden olur ve daha kontrollü bir doku tahribine olanak tanir.
Daha az nedbe dokusu olusmasini saglar. Bu nedenle servikal kanalda daralmaya
yol açmaz. Tabanca seklinde bir cihaz ile uygulanir. Bu tabancanin ucunun
degdigi yerler donar. Islem herhangi bir anestezi uygulanmadan yapilir. Son
derece basit ve bir kaç dakika süren bir islemdir.

Lazer : Dokularin
lazer ile tahrip edilmesidir. Kriyoterapiye bir üstünlügü yoktur.

Tedavi
sekli ne olursa olsun hücrelerin tahrip edilmesini takiben 1-2 hafta kadar süren
kirli bir vajinal akinti görülür. Bu süre zarfinda lekelenme seklinde kanamalar
olabilir, bu nedenle islemlerden sonra 3-4 hafta kadar cinsel iliskiden kaçinmak
gerekir. Tamamen iyilesme bazen 6-8 hafta kadar zaman
alabilir.

Servisitten Korunmak Için Önlemler : Servisitten korunmak ya da
erken dönemde teshis edilmesini saglamak için bazi basit önlemler
yeterlidir.
- Çok emin olmadiginiz kisiler ile iliskiye girmeyin.
Partnerinizde gonore belirtileri varsa hemen doktorunuzla görüsün. Süpheli
iliskilerinizde prezervatif kullanin.
- Vajinal akinti varliginda muayene
olmayi geciktirmeyin.
- Herhangi bir sikayetiniz olmasa bile yilda bir kez
jinekolojik muayeneden geçin ve mutlaka smear aldirin.
- Kokulu tampon,
deodorant, pudra gibi irritan maddeleri asla kullanmayin.
- Vajen içini suyla
veya sabunla kesinlikle yikamayin. Çünkü o bölgenin dogal asidik bir ortami
vardir. O ortamin bozulmasi sizi enfeksiyonlar açisindan riske atacaktir.
-
Iç çamasirlarinizi sik sik degistirin ve sentetik olmayan pamuklulari tercih
edin.
- Tuvalet sonrasi temizliginize dikkat edin. Her zaman önden arkaya
dogru silin, arkadan öne degil.

__________________