[KarakıZ]

ilk adet görme (Menars) kiz çocuklarinin puberte gelisimi sirasinda üreme çagina geçisin bir isareti olarak kabul edilir. Ilk adete menars da denmektedir. Menars yasi kiz çocugunun genetik yapisi, beslenme ve sosyokültürel yapisi ile iliskilidir. Ortalama olarak 9 ile 16 yas arasinda olabilir. Menars yasi cografik bölge ile de ilgilidir.

Günes isigina daha çok maruz kalan ekvatora yakin bölgelerde menars daha erken olurken, kuzey Avrupa ülkelerinde daha geç olmaktadir. Beslenme durumu iyi hafif topluca kizlarda menars erken olmaktadir. Menars kiz çocugunun pubertal gelisiminde bir asamadir. Ve bu gelisim sürecinde belli bazi asamalarin gerçeklesmesinden sonra olur.

Puberte gelisim evrelerine göre ilk önce boy uzamasi ve memede tomurcuklanma izlenir. Daha sonraki asamada cinsel bölge ve koltuk altinda tüylenme olusur. Bunlardan sonra ilk adet gerçeklesir. 9 yas öncesinde gerçeklesirse erken menars olarak degerlendirilir. Altta yatan herhangi bir hormonal bozukluk olabilir.

Bu nedenle doktor kontrolü gerekir. Erken menarsa hiçbir neden saptanamasa da boy kisaligina neden olabilecegi için tedavisi gereklidir. Menarsin 16 yasin üzerinde hala olmamasi da arastirmalidir. Böyle durumlarda kiz çocugunda ikincil cinsiyet karakterleri denen tüylenme, meme gelisimi, ve boy uzamasinin evresi de önemlidir.

14 yasina gelmesine ragmen bunlardan hiçbirinde bir degisiklik yoksa yani kasik tüylenmesi ve meme gelisimi yoksa hormon salgilanmasi ile ilgili bir gelisim anormalligi olabilir. Ancak ikincil seks karakterlerinde degisiklik varsa adet kanamasinin olmasi için 16 yasina kadar beklenebilir.