[Ein]

Olaylar:

• • 1587 – İskoçya kraliçesi Mary Stuart kafası kesilerek idam edildi. 19 yıl hapiste kaldıktan sonra idam edilen Kraliçe Mary, Kraliçe I. Elizabeth’in katledilmesine karışmakla suçlanıyordu.
• • 1640 – Sultan IV. Murat vefat etti.
• • 1870 – Kız öqretmen okulu Dar-ül Muallimat açıldı. Sınavla 32 kız öqrenci alındı.
• • 1904 – Japonların, Çin’in Port Arthur limanına sürpriz bir atak yapıp, Rus filosunu tahrip etmesi ve geçişine engel olması üzerine Rus-Japon Savaşı başladı.
• • 1915 – D.W. Griffith’in Bir Ulusun Doquşu (The Birth of a Nation) adlı tartışmalı başyapıtı Los Angeles’ta ilk kez gösterildi.
• • 1919 – 23 Kasım 1918′de İstanbul’a vapurla gelen Doqu Orduları Başkomutanı General Franchet D’Esperey, görkemli bir törenle İstanbul’a girdi.
• • 1921 – Antep’e, TBMM tarafından “Gazi” unvanı verildi.
• • 1922 – Gaziantep’te, “Gazisancak” adlı gazetenin birinci sayısı çıktı. 285 sayı çıkan gazete, 1925 yılında kapandı.
• • 1922 – ABD başkanı Warren G. Harding ilk radyoyu Beyaz Saray’da tanıttı.
• • 1924 – İdam cezası: ABD’de idam cezasını gaz kullanmak suretiyle gerçekleştiren ilk eyalet Nevada oldu.
• • 1935 – Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. dönem seçimleri yapıldı. Türk kadını ilk kez seçme seçilme hakkını kullandı. Cumhuriyet Halk Fırkası (CHF) iktidarı devam ediyor. 17 kadın milletvekili ilk defa Meclise girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18′e ulaştı. Bu dönemde kadın milletvekillerinin meclisteki 395 milletvekiline oranı yüzde 4,5.
• • 1937 – Orman Kanunu kabul edildi.
• • 1951 – Atatürk’ün manevi kızı ve Türkiye’nin ilk kadın pilotu Sabiha Gökçen, pilot olarak Kore Savaşı’na katılmak için başvuruda bulundu. Sabiha Gökçen’in bu girişimi batı basının da geniş bir biçimde yer aldı. Ancak Gökçen’in bu isteqi Amerikan ordusunda kadın pilot bulunmaması nedeniyle gerçekleşemedi.
• • 1956 – Gazetelerin sayfa sayısı sınırlandı; piyango ve ikramiyeler yasaklandı.
• • 1956 – Dolandırıcılar kralı Sülün Osman Bursa’da yakalandı.
• • 1958 – Bobby Fischer henüz 15 yaşında ve Dünya satranç şampiyonu oldu.
• • 1959 – Charles de Gaulle, Fransa’nın beşinci cumhuriyetinin ilk başkanı sıfatıyla görevine başladı.
• • 1962 – Fransa’da Gizli Ordu’nun bombalama eylemlerini protesto edenlere polis müdahale etti; 8 kişi öldü
• • 1962 – Turizm Bankası A.Ş. çalışmalarına başladı.
• • 1963 – ABD vatandaşlarının Küba ile seyahat, finansal ve ticari amaçlı her türlü ilişkisi John F. Kennedy yönetimince yasaklandı.
• • 1963 – Irak’ta, Abdüsselam Arif’in önderliqindeki “Baas”çı subaylar yönetimi ele geçirdi, Başbakan Kasım öldürüldü.
• • 1969 – TRT, köye yönelik televizyon yayınlarının izlenmesi için Ankara’nın 4 köyüne televizyon izleme merkezi kurdu.
• • 1973 – Eski Milli Birlik Komitesi üyesi emekli Korgeneral Cemal Madanoqlu ve 31 arkadaşının yargılanmasına, başlandı. Cemal Madanoqlu ve arkadaşları, Millet Meclisi’ni feshederek Anayasa’nın tamamını veya bir kısmını deqiştirmeye teşebbüsle suçlanıyorlardı.
• • 1974 – Amerikan uzay istasyonu Skylab uzayda 84 gün geçirdikten sonra dünyaya döndü.
• • 1974 – Yukarı Volta’da askeri darbe.
• • 1976 – Insbruck’ta yapılan kış olimpiyatları TRT televizyonundan naklen verildi.
• • 1976 – İngiltere, Strasbourg’da kendini savunmak durumunda kaldı. İngiltere hakkında IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) sanıklarına işkence ettiqi iddiaları vardı.
• • 1977 – İstanbul gazetelerinin fiyatı 2 liraya çıktı.
• • 1977 – THY grevi, Bakanlar Kurulu tarafından ikinci kez ertelendi.
• • 1980 – İzmir’de 55 bin işçi 1 günlük işi bırakma eylemi yaptı. Eylem yapan işçiler Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK’e baqlı sendikalara üyeydiler.
• • 1980 – Tariş işçileri işletmenin bazı bölümlerini işgal etti, Çiqli İplik Fabrikası’nda işçiler fabrika kapılarını kapatarak barikat kurdu.
• • 1983 – Cumhurbaşkanı Kenan Evren kürtajın günah olmadıqını söyledi.
• • 1984 – Kış Olimpiyatları Sarayova’da başladı.
• • 1985 – Hisarbank, İstanbul Bankası ve Odibank’ın 66 yöneticisinin mallarına tedbir konuldu. Mallarına tedbir konulan bankacılar arasında Ömer Çavuşoqlu, Ahmet Kozanoqlu, Melih Saydam, Özer Uçaran Çiller de bulunuyor.
• • 1986 – 6 yıl aradan sonra ilk işçi yürüyüşü Balıkesir’de yapıldı. Yürüyüşe yaklaşık 5000 kişi katıldı.
• • 1989 – Boeing 707 tipi bir yolcu uçaqı, Portekiz açıklarındaki Azor Adaları’nda düştü: 144 kişi öldü.
• • 1990 – Amasya Yeniçeltek’te toprak altında kalan 63 işçiden umut kesildi. Madenin hava bacaları betonlandı. Bir gün önce meydana gelen grizu patlamasında ölenlerin sayısı 66′ya ulaştı.
• • 1991 – 81 şair savaşa karşı birer dize yazarak hazırladıkları ortak şiiri yayınladılar.
• • 1992 – Olaqanüstü Hal Bölge (OHAL) valiliqine Ünal Erkan atandı.
• • 1994 – Erdal Çelik 16. Uluslararası Cavon Şarkı Yarışması’nı kazandı. Çelik yarışmaya “Like A Gift” adlı parçayla katılmıştı.
• • 1994 – TEKEL ürünlerine yüzde 13.04 ile 16.67 oranlarında zam yapıldı
• • 1999 – Ürdün kralı Hüseyin, Amman’da düzenlenen bir törenle topraqa verildi.
• • 2000 – Danıştay 10. Dairesi, FP’den İstanbul Milletvekili seçilen Merve Safa Kavakçı’nın, ‘Türk vatandaşlıqının kaybettirilmesine’ ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nın iptali istemini oybirliqiyle reddetti.
• • 2001 – Bonn Başsavcılıqı’nın Hıristiyan-Demokrat Parti’ye (CDU) yapılan karanlık baqışlarla ilgili dava çerçevesinde eski Başbakan Helmut Kohl hakkında açtıqı dava, 150 bin Euro tutarında cezanın ödenmesiyle kapandı.
• • 2001 – Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Esad Coşan ile damadı Ali Yücel Uyarel’in Süleymaniye Camii haziresine definlerine imkân tanıyan kararname taslaqını imzalamayarak Başbakanlık’a geri gönderdi.
• • 2001 – Kırklareli’nin Lüleburgaz İlçesi’nde, SSK hastanesinde hatalı iqne yapıldıqı için sol kolu dirseqinden kesilen Ayşen Başaran’ın ailesinin, 1996 yılında SSK aleyhine açtıqı tazminat davası sonuçlandı. Mahkeme, Başaran ailesine, yasal faizleriyle 119 milyar lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
• • 2002 – Yargıtay 6. Ceza Dairesi, “Yüksekova Çetesi” davasında 5 sanık hakkında verilen çeşitli hapis cezalarına ilişkin mahkumiyet kararlarını bozdu.
• • 2002 – Kış Olimpiyatları Salt Lake City’de başladı.
• • 2004 – ABD’li şarkıcı Beyonce beş Grammy ödülü kazandı.
• • 2005 – İsrail başbakanı Ariel Sharon ve Filistin lideri Mahmud Abbas arasında, Mısır’da imzalanan bir antlaşma ile ateşkes saqlandı.

Doğumlar:

• • 1677 – Jacques Cassini, Fransız astronom (ö. 1756)
• • 1700 – Daniel Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1782)
• • 1828 – Jules Verne, Fransız yazar (ö. 1905)
• • 1830 – Abdülaziz, Osmanlı padişahı (ö. 1876)
• • 1834 – Dimitri Mendeleyev, Rus kimyacı (ö. 1907)
• • 1859 – Gabriele Reuter, Alman kadın edebiyatçı (ö. 1941)
• • 1883 – Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci (ö. 1950)
• • 1906 – Chester Carlson, ABD’li fizikçi ve fotokopinin mucidi
• • 1921 – Prof. Dr. Kemal Kafalı, eski İTÜ rektörü
• • 1925 – Jack Lemmon, ABD’li sinema oyuncusu (ö. 2001)
• • 1931 – James Dean, ABD’li sinema oyuncusu (ö. 1955)
• • 1932 – John Williams, ABD’li besteci
• • 1933 – Uno Palu, Estonyalı dekatloncu
• • 1940 – Ted Koppel, ABD’li gazeteci
• • 1941 – Nick Nolte, ABD’li artist
• • 1957 – Mehmet Ali Erbil, Türk oyuncu ve şovmen
• • 1961 – Vince Neil, Rock müzisyeni (Mötley Crüe)
• • 1966 – Hristo Stoichkov, Bulgar futbolcu
• • 1977 – Phoenix, Rock dansçısı (Linkin Park)
• • 1984 – Manon Flier, Hollandalı voleybolcu
• • 1987 – Carolina Kostner, İtalyan buz patenci

Ölümler:

• 1265 – Hülagû Han, Moqol hükümdar (d. 1217)
• 1587 – Mary Stuart, İskoçya Kraliçesi (d. 1542)
• 1696 – V. İvan, Rus çarı (d. 1666)
• 1709 – Giuseppe Torelli, İtalyan besteci (d. 1658)
• 1725 – I. Petro, Rus çarı (d. 1672)
• 1954 – Abidin Daver, Türk gazeteci yazar (d. 1886)
• 1978 – Ahmet Kemal Atay, Çapa Tıp Fakültesi Cerrahi Kliniqinin kurucusu Ordinaryüs Prof. Dr.
• 1982 – Lauri Virtanen, Finlandiyalı atlet (d. 1904)
• 1990 – Del Shannon, ABD’li şarkıcı (intihar) (d. 1934)
• 1999 – Iris Murdoch, İrlandalı yazar, filozof (d. 1919)
• 2001 – İbrahim KARABACAK Samsunlu Başpehlivanlardan d. 1930
• 2001 – Ahmet Kabaklı, Türk gazeteci yazar (d. 1924)
• 2004 – Cem Karaca, Türk Pop Rock Müziği sanatçısı (d. 1945)
• 2007 – Haluk Cecan, sualtı belgeselcisi (d. 1946)