Çevrimdışı

ADSL Rehberi: ( Başvuru, Kurulum, Çözümler )

Daha hızlı ve sürekli bağlantıya geç ve sınırlı miktarda da olsa ADSL ile kavuştuk. Fakat ADSL hattını kullanmak sanıldığı kadar kolay değil. Başvurudan modem ayarlarına çözüm önerilerine değiniyoruz.Yıllardır telefon hatları üzerinden ’dial-up’ bağlantı kuran Türk İnternet kullanıcıları uzun bekleyişin ardından son dönemde yeni alternatiflere kavuştu. Bunlardan en çok ilgi çekeni kuşkusuz ADSL. "Asymmetric Digital Subscriber Line" yani "Asimetrik Sayısal Abone Hattı"nın kısaltması olan ADSL bağlantısı mevcut telefon hatları üzerinden kuruluyor.
ADSL’nin avantajı İnternet bağlantısının telefonu meşgul etmiyor oluşu. Böylece İnternet aramalarınız telefon faturanıza yük olmaktan çıkıyor. Ve de gerekli ayarın yapılmasıyla bilgisayar açık olduğu sürece çevrimiçinde kalıyorsunuz.
Her kullanıcının ilgisini çeken bu olanaklara Türk Telekom’un uyguladığı nispeten düşük fiyatlar eklenince, hem bireysel kullanıcılar hem de kurumlar için "geniş bant İnternet" hayal olmaktan çıktı. Hemen belirtelim, geniş bant olarak sınıflandırılan bağlantı çeşitleri ADSL ile sınırlı kalmıyor ve maalesef sunulmakta olan ADSL bağlantısı da dünyada şu anda sunulan ADSL bağlantı teknolojilerinin gerisinde.
Güzel haber ise yıl sonuna kadar bir milyon port daha tahsil edileceği. Geride bıraktığımız dönemde 60 bin port için işlemlere başlanmıştı. Yaza doğru bu sayıya 200 bin port ilave edilmesi bekleniyor. Bakalım yıl sonuna kadar gerçekten de bir milyon kullanıcı dünyanın en büyük bilgi ağına ADSL ile mi bağlanacak?

İlk Adım: Telekom’a Başvurmak
Okumakta olduğunuz yazı hazırlanırken sektör içinde rekabete zarar verdiği gerekçesiyle Türk Telekom’un (TT) yeni ADSL müşterisi alması yasaklanmıştı. Fakat Mayıs 2004 sonu itibariyle 100 bin portluk bir miktarın dağıtımına başlanacağı biliniyor. Bu dosyayı hazırlama esnasında, deneme amaçlı başvurduğumuz İstanbul Avrupa yakasındaki bir Telekom müdürlüğü söz konusu durum nedeniyle yeni abone kaydı almadığını belirtti. Eğer kendi bölgenizdeki müdürlük abone başvurusu kabul ediyorsa, ya da TT resmen dağıtıma başlarsa ilk yapılması gereken telefon hattına ait telefonun ödenmiş son faturası ve telefon sahibinin kimliği ve bir kopyası ile bağlı olduğunuz Telekom müdürlüğüne başvurmak. Daha önce kurumun web sitesinde yer alan başvuru formu yeni sayfalarda yer almıyor. Başvurunuz sırasında size yeni bir form verilecektir. Dikkat edilmesi gereken nokta, işlemleri telefon sahibinin yapması gerektiği. Hattınız kimin üzerine kayıtlıysa bizzat başvurması isteniyor.

Aslında İnternet üzerinden de ADSL başvuru formu doldurulabilmekte. Örneğin İstanbul Anadolu yakası için [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] - Avrupa Yakası için [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Talebinizi ve size ulaşılması için irtibat telefonu bıraktıktan sonra size bir numara verilecek. Bu numara ile İnternet’ten başvurunuzu takip edebileceğiniz belirtilmekte fakat sitede numaranızı girip söz konusu takibi yapabileceğiniz bir sayfa mevcut değil. Yine de bugüne kadar 10 binden fazla kişi ’online’ başvuru yaptı, ilk dönemde bu başvurularla da abone alındı.
Başvuru sırasında gerekenlerden biri de sabır. Zira hem dağıtımın yasaklanması hem de Türk Telekom’un elindeki donanımların hatalı çıkması sonucu abone alımını yavaşlatması nedeniyle size sıra gelmesi sandığınızdan da uzun sürebilir. Hatta bölgenizin ADSL kapasitesi dolmuşsa, ön talep formu doldurup bir dahaki genel port artırımını beklemek zorunda kalabilirsiniz.
Daha önce İnternet kullanıcısı olmayanların da ADSL başvurusu yaptığı gerçeğinden yola çıkarak form ile ilgili detaylı bilgi sunuyoruz:
Bağlantı Hızı: 128/32 Kbps ile 2048/512 Kbps arasında değişiyor. "Asimetrik" adından da anlaşıldığı gibi ADSL’de dosya alma/gönderme hızı farklıdır. Amatör kullanıcılar için, teoride dial-up bağlantının iki katından hızlı olan 128 Kbps hızı yeterli olacaktır.
Servisler: Web seçeneği, TT’nin size web sayfanızı TT sunucuları üzerinde yayınlamanız için yer açmasıdır. Böylece dünyanın her tarafından kullanıcı hazırladığınız web sayfalarını, vb. içeriği gezebilir. Mail adresiniz,
Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.
şeklinde bir adresten size e-posta ile ulaşılmasını mümkün kılar. Fakat şu aşamada bu hizmetler verilemiyor.
Sabit IP: "Statik IP" seçeneği işaretlenirse her bağlantınızda sabit bir İnternet adresiniz olur. Son dönemde web saldırıları karşısında güvenlik önlemi almazsanız Statik IP ile işiniz daha da zorlaşır. Öte yandan iş uygulamalarınız ihtiyaç duyduğundan ya da ADSL ile bir site yayınlıyorsanız Statik IP’ye ihtiyacınız olabilir.
Hattınız Açıldı !


Türk Telekom sözleşme imzasından kısa bir süre sonra ADSL tesisini yapar. Kullanıcı olarak siz de bu aşamada bir ADSL modem almalısınız. Piyasada farklı özelliklere sahip birçok modem bulunmakta, bunların bilgisayara bağlantısı da iki şekilde yapılmakta. USB modemler biraz daha pahalı olmasına rağmen daha yaygın kullanılıyor, kurulumu da tabii ki basit. Bilgisayarınızın USB girişlerinden birine taktığınız modemle gelen yükleme programını da çalıştırdıktan sonra modeminiz işletim sistemi tarafından sorunsuzca kullanılabilir.
Eğer ethernet bağlantılı bir modem aldıysanız, temelde modemi hub’a ağ kablosu ile bağlamanız gerekmekte. Aynı şekilde bilgisayarı da hub’a bağlıyorsunuz, bu bağlantıları da kros değil düz kablo ile yapınız. Bazı modemler yüklenirken "Bu ürün Microsoft güvenlik sınamasından geçemedi" benzeri uyarılarla karşılaşabilirsiniz. Devam Et seçeneğiyle kurulumu sürdürünüz.
Hattınıza ADSL erişimi sunulduğundan emin olmak için telefon hattınıza ADSL modeminizi, dağıtıcı (splitter) olmadan doğrudan bağlayın. Modem üzerinde bulunan genelde ’power’ isimli ışığın sürekli olarak yeşil yanmaya başlaması gerekir. Ardından hattı modemden çıkararak az önce olduğu gibi telefona bağlayın. Eğer ahizeyi kaldırdığınızda çevir sesi alıyorsanız ADSL hattınızın tüm fiziksel bağlantıları TT tarafında başarıyla yapılmış demektir.
’Splitter’ olarak adlandırılan cihaz size ulaşan hattaki frekansı telefon görüşmeleri ve ADSL İnternet bağlantısı için ayırma görevi görür. Bazı modemlerle beraber splitter gerekmez, kendileri bu özelliği sunar.
Eğer modemin dahili splitter özelliği yoksa dağıtıcıyı kurmak için kapağı açılır. Cihazla gelen 2 telli kablolar kullanılır ve kabloların ucu açık olan tarafları, dağıtıcıya bağlanır. Bağlantıda kabloların yeşil ve kırmızı renkteki uçları kullanılmalıdır. "Line"a takılan kablonun diğer ucu 2 telli telefon hattına bağlanır. "ADSL" bölümüne bağlanan kablonun konnektörlü (RJ11) olan diğer ucu, kullanılacak ADSL modemin yine "Line" girişine bağlanır. "Tel" olarak gösterilen yere bağlanan kablonun konnektörlü diğer ucu, telefona bağlanır.

 

Çevrimdışı

Sabırla bekleyip ADSL hattınıza kavuştuktan, sonra iş bitmiyor. Aksine en çetrefilli bölüme şimdi geldik. ADSL modemlerin ayarlarını yapmak pek çok kullanıcı için oldukça zor.
Tabii ki bazı modellerin kurulum programları yükü oldukça hafifletmektedir, ama biz adım adım ilerleyelim. Modem bilgisayara başarıyla bağlandıktan sonra İnternet Explorer ya da Mozilla gibi kullandığınız İnternet tarayıcısını açın. Adres satırına, [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] gerin. Modeminiz için doğru adresi kullanma kılavuzu ya da İnternet’ten edinebilirsiniz. Örneğin bazı Corecess modemlerde daha farklı ayarlar gerekmekte, ardından [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] adresine girilmektedir.


Bu forumdaki linkleri ve resimleri görebilmek için en az 25 mesajınız olması gerekir.


Her modemin İnternet tarayıcısından ulaşılabilen bir ara birimi vardır. Burada DNS adresi ayarlarından istatistiklere kadar pek çok veriye ulaşılabilir.

Karşınıza ayarları yapabilmenizi sağlayan modem ara yüzü çıkacak. Türk Telekom, şebekesinde iki farklı altyapı olduğundan söz edebiliriz. 20 Kasım 2003 öncesi dağıtılan portlar, TT’nin Alcatel ağını kullanırken bundan sonra dağıtılanlar tartışmalı bir ihale sonrası NEC sistemine bağlanmakta. Biz, ilk dönem ADSL kullanıcılarının da yeni modem alması, yeni bilgisayarlarına kurulum yapması, vb. olasılıklar nedeniyle aradaki küçük farka da değinelim. Modem arabiriminde 20 Kasım öncesi hattını açtıranlar sırasıyla şu değerleri ayarlamalı:
protocol: PPPoA
Encapsulation: VC-Mux
20 Kasım sonrası hattını açtıranlar ya da bundan sonra başvuracak olanlar ise şu ayarları yapmalı:
protocol: PPPoE
Encapsulation:LLC
Bunun dışında tüm ADSL kullanıcıların yapması gereken diğer ayarlar şunlar: VPI:8 VCI:35 ve DNS NO 1: 212.156.4.4 ile DNS NO 2: 212.156.4.20
Bazı kullanıcıların merak ettiği, yurt dışından getirttikleri ya da satın aldıkları modemi şebekede kullanıp kullanamayacakları. Ortalama bir ADSL modemde doğru VPI ve VCI değerlerinin düzeltilmesi sonrası çoğu modemi burada da kullanabilirsiniz. Bağlantı ayarları yapıldıktan sonra kullanıcı adı ve şifresi TT’nin verdiği değerler olarak girilir. Bu yazı hazırlanırken kullanıcı adı için 19 ile başlayan ADSL numaranızın 19’dan sonra gelen bölümünün ardından boşluk bırakmadan @ttnet yazmanız gerekiyordu. Örneğin numaranız 19877655 ise kullanıcı adınız, 877655@ttnet olacaktır. Şifreniz ise telefon numaranızın bölge kodu eklenmeden yazdığınız 7 haneli bölümüdür. Örneğin numaranız 2129991999 ise şifreniz 9991999 olacaktır. Bağlantı ya da hizmet adına ise istediğiniz bir ismi giriniz, örneğin TT-ADSL gibi.

Bahsettiğimiz şekilde modeminizde sürekli bir yeşil ışık tüm bunlardan sonra yanmıyorsa Türk Telekom 124 data arıza servisini aramalısınız. Tabii oldukça farklı bir modeminiz varsa kullanım kılavuzuna başvurmayı unutmayın.
Unutulmaması gereken, bilgisayarın otomatik IP alması gerektiğidir. Normalde modeminiz ve ayarlarınız böyledir, fakat az önce örnek olarak kullandığımız Corecess modemlerde önce elle IP atanmaktadır, sonra yine otomatiğe dönülmektedir. Unutmanız durumunda, ya da kurulumu siz değil başkası yapmışsa, eksik bıraktıkları sonucunda bu gözden kaçabilir.
Otomatik IP alınıp alınmadığını kontrol için ping atmayı deneyebilirsiniz. Bunun için Başlat menüsünden Çalıştır (Start > Run) tıklanır. Kutucuğa command yazınız. 192.168.0.1 örneğinden devam edersek, karşınıza çıkan siyah ekranda ping 192.168.0.1 yazınız. Eğer modeminiz başka bir IP’ye göre ayarlanmışsa da ping kelimesinin ardından bu numarayı giriniz.
Eğer birkaç defa cevap alırsanız ve bayt, süre bilgileri sunulur, en altta kaybolan=0% olarak gösterilirse modemi görüyorsunuz demektir. Bu aşamada bir sorun yoktur. Fakat ping atınca yanıt gelmiyor, "istek zaman aşımına uğradı" mesajı alıyorsanız, en altta 100% kayıp gösteriliyorsa otomatik IP’ye ayarlamamış olabilirsiniz ya da modeminizin fiziksel bağlantısında sorun olabilir.
Otomatik IP ayarı için Windows XP’de bağlantının özelliklerinden TCP/IP’ye ulaşın. Windows 98’de ise ağ komşularından TCP/IP özelliklerine ulaşabilirsiniz. Ya da Denetim Masası’ndaki Ağ bölümünden faydalanabilirsiniz. Burada "Otomatik olarak bir IP adresi al" seçeneğini işaretleyiniz. İşletim sisteminize göre bilgisayarı yeniden başlatmanız gerekebilir.
Sorunu bulmak için kontrol edebileceğiniz bir diğer nokta da modeminizin DHCP özelliğinin kapatılmamış olmasıdır. Yine kullanım kılavuzundan modeminizin DHCP ayarının nereden yapıldığını bulabilir ve kapatılmışsa açabilirsiniz. ADSL başvurusu için değil, bağlantıdaki sorunlar için Türkiye’nin her tarafından 444 03 75 numaradan yardım isteyebilirsiniz. Maalesef bazı modem satıcıları destek için ek ücret talep etmektedir, modem tercihiniz sırasında bunu da göz önünde bulundurup eğer teknik bilginiz yetersizse sonuna kadar destek veren bir firmayı seçebilirsiniz.

 

Çevrimdışı

Telefon hatları üzerinden aldığımız ADSL hizmeti, hattın kalitesinden doğal olarak etkileniyor. Sık sorulan sorulardan biri olan "dial-up bağlantıdan düşüyorum, hattım çok eski, kalitesiz, ADSL’de aynı sorunu yaşar mıyım?" çekincesinin yanıtı, tabii ki ADSL de parazitten etkileniyor. Fakat bu parazit santral ile kutu arasındaysa başvuru sonrası Türk Telekom tarafından gideriliyor. Ama parazit bina içi sorunların sonucuysa doğal olarak TT karışmıyor.
Daha da önemlisi ADSL hizmetinin henüz çok kısıtlı miktarda sunuluyor olması. Sayılı şehirde bazı ilçelerde ADSL mevcut. Buna ek olarak santrale mesafe çok önemli. Uzaklaştıkça hız da düşüyor, hatta kullanılan bakır kabloların kalınlığı 0.4 mm olduğundan 3 kilometreden uzaktaki telefonların ADSL hizmetinden tam kapasite faydalanamayacağı da teoride biliniyor. TT, size ADSL hizmetini açmadan önce bu konuda bir araştırma yapmıyor ve hattınız açılıyor, faturanız da işlenmeye başlıyor. Fakat burada TT’yi suçlamak biraz acımasızca olur, birkaç yıl önce DSL dağıtımına başlayan ABD’de Telekom Şirketleri bu tip araştırmaları yapmadan hizmeti başlatıyordu, ayrıca ilk dönemde yüksek faturalar her ülkede söz konusu.
Türk Telekom’un kendi personelini bilgilendirmek için dağıttığı raporda buna ek olarak parazitin, yüksek hız seçeneklerinde bağlantının düşmesine neden olabileceği de belirtiliyor.
Sanki yeterli talep yokmuş, ADSL’ye ilgi azmış gibi "promosyon" adı altında fiyatın düşürülmesi, TT’nin ceza almasında etkili olduğu gibi kullanıcıların da aklını karıştırdı. Şu an yürürlükte olan nispeten düşük "promosyon" fiyatları Haziran 2004’e kadar böyle devam edecek. Ama ardından, TT Genel Müdürü "amacımız düşük fiyatı sürdürmek" dese de, fiyatlar artabilir, abone olurken bunu da göz önünde bulundurun.
Lafın kısası, ADSL dağıtımının başlaması sonrası "Türkiye Geniş Bant erişime kavuştu" şeklindeki tanıtımlar gözünüzü boyamasın, zira siz bu hizmeti almaya hak bile kazanamayabilirsiniz. Ülkemizde DSL hizmeti olarak ADSL verilmekte, kısa vadede alternatiflerle karşılaşmamız pek olası değil, fakat SDSL, IDSL gibi DSL bağlantı türleriyle farklı taleplere yanıt verilebiliyor ve de santrale daha uzak olunsa da bağlantı kurulabiliyor.

- Tek bir ADSL bağlantısı ile evde ya da iş yerinde birbirine bağlı birçok bilgisayar İnternet’e çıkabilir.
- İnternet üzerinden görüntü ve ses yayınlarını anında izleyebilirsiniz.
- Dosya transferinde çok daha yüksek performans yaşarsınız.
- Hızlı İnternet bağlantısı gerektiren, süre ve içerik kalitesinin hayati olduğu iş uygulamalarını verimli kullanabilirsiniz.
- Şirketler farklı ofislerini birbirine daha ucuza bağlayabilir.
- İnternet üzerinden çok oyunculu oyunlar daha verimli oynanabilir.
- Tüm bunlar dışında sürekli ve hızlı İnternet bağlantısı ile sunucu hizmetleri verebilirsiniz. Örneğin başka bir şirkete hosting ücreti ödemektense, kendi sitenizi kendi bilgisayarlarınızdan yayınlayabilir, FTP ve mail server kurabilirsiniz.

ADSL’den önce telefon üzerinden standart bağlantıya alternatif olan "kablonet" ile kablo TV şebekesi üzerinden İnternet bağlantısı kurulabiliyor. ADSL almaktaki zorluklar göze alındığında kablo İnternet de ciddi bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor.
Kısa bir karşılaştırma yapmak gerekirse, kablo ile bağlantının mesafeden bağımsız olduğunu, daha yüksek transfer hızları vaat ettiğini görüyoruz. Fakat kısa bir süre öncesine kadar oldukça yüksek fiyatlarda sunulan bu hizmetin bir diğer eksisi de maksimum hızı kullanıcıların paylaşması. Eğer sadece e-posta kontrol etmekle yetinmeyen kullanıcılarla aynı şirketten hizmet alıyorsanız bağlantı hızı ADSL’e göre çok daha değişken oluyor. Ve de kurulum için kablonet görevlisini beklemek zorunda kalıyorsunuz. Tüm bunlara rağmen eğer ADSL dağıtımı sonrası kablonet firmaları küçülmek zorunda kalmazsa ve de altyapılarını korurlarsa, yoğunluk derecesine bağlı olarak, daha yüksek hızlara ulaşmak mümkün.

 

Çevrimdışı

tşkrler kardeş bilgi için.!