Çevrimdışı

6. ünite

* kolluk faaliyeti : idarenin kamu düzenini korumak ve sağlamak için giriştiği tüm faaliyetlere denir
* kolluk faaliyetleri bireyler ve topluluklar ile idareyi temel hak ve özgürlükler konusunda karşı karşıya getiren bir idari faaliyet türüdür
* mesken mesuniyeti : konut dokunulmazlığıdır
* kamu düzeni ;güvenlik, dirlik ,esenlik vesağlık öğelerinden oluşan bir kavramdır. Kamu düzeninin öğeleri :
- güvenlik : bireylerin can ve eşyalarına zarar verebilecek tehtit ve tehlikelerin yokluğu
- dirlik ve esenlik : yaşamın normal seyrini olumsuz yönde etkileyebilecek hertürlü düzensizlik ve karışıklığın yokluğudur
- sağlık : toplumun bulaşıcı ve yaygın hastalıklardan uzak tutulması
* idari kolluk idari makamların emri altında faaliyet göstermekte ve bu faaliyetlerden doğan uyuşmazlıklar idari yargıda çözümlenmektedir
* adli kolluk adli mahkemelerin emri altındadır ve faaliyetlerinden doğan uyuşmazlıklar adli yargıda çözülr
* idari kolluğun görevi ve amacı : kamu düzeninin bozulmasını önlemektir
* adli kolluk ise : kamu düzenini bozan ve suç sayılan eylemlerin işlenmesi halinde harekete geçer
* idari ve adli kolluk, içişleri bakanlığına bağlı emniyet genel müdürlüğü bünyesinde örgütlenmiştir
* siyasi polis faaliyeti : devletin milli güvenliğinin korunması için giriştiği gizli polis faaliyetidir. Bu faaliyetler başkanlığa bağlı milli istihbarat teşkilatının görevlerini oluşturur
* genel idari kolluk : ülke düzeyinde kamu düzenini ve kamu düzeninin her 3 öğesini sağlamakla görevlidir. Genel idari kolluk başta içişleri bakanı olmak üzere vali ve kaymakamın emri altında görev yapmaktadır
* genel idari kolluk makamları :
- bakanlar kurulu
- içişleri bakanı
- valiler
- kaymakamlar
- bakanlar
- bucak müdürleri
* mahalli idarelerde belediyelerin kolluk makamları :
- belediye meclisi
- belediye encümeni
- belediye başkanı
- belediye başkan yardımcısı
* kolluk personeli : işlem tesis etmeye yetkili olmayıp sadece kolluk makamlarınca tesis edilen işlemleri uygulamakla görevli
* polis, şehir ve kasabaların kolluk personelidir ; jandarma ise kırsal yörelerde görev yapan kolluk personelidr
* polisi görevleri yönünden idari siyasi ve adli polis olmak üzere 3 e ayrılır
* jandarma , kolluk yetki ve görevleri yönünden içişleri bakanlığına bağlı jandarma genel komutanlığı bünyesinde örgütlenmiştir
* içişleri bakanı lüzum halinde bakanlar kurulu kararıyla ordu birliklerinden istifade edbilir
* köy kolluk personeli ; silahlı köy korucularıdır ve köy ihtiyar meclisi tarafından tutulur ve kaymakamın emri ile göreve başlar nüfusu 1000 den yukarı olan köyler de 500 kişiye bir korucu tutulur
* kolluk faaliyetleri siyasal ve dinsel amaçlarla ve özel çıkarlar için kullanılamaz
* kolluk yetkileri kullanıldıkları yer ve zamana göre geniş veya dar olabilirler
- genişlediği yerler sırası ile ; meskenler, iş yerleri, umuma açık yerler ve umumi yerlerdr. Bu faaliyetin en geniş kullanıldığı yer umuma açık yerlerdr
* 1982 anayasası ...8220;olagan üstü yönetim usulleri...8221; başlığı altında olağan üstü haller ile sıkı yönetim , seferberlik ve savaş halini düzenlemiştir
* olağan üstü hal ilanına ilişkin işlem bir idari işlemdir. Unsurları :
- yetki : cumhurbaşkanının başkanlığında toplanacak olan bakanlar kuruluna olağan üstü hal ilan etme yetkisi tanınmıştır. Bakanlar kurulu 6 ayı geçmemek üzere olağan üstü hal ilan edebilr resmi gazetede yayımlanır ve tbmm sinin onayına sunulur
- şekil : olağanüstü hal ilanı kolektif bir işlem olan bakanlar kurulu kararı ile olr
- sebep : 2 gurupta toplanmış
1) tabi afet tehlikeli salgın hastalıklar ve ekonomik bunalım
2) demokrasi düzenini ve temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketleri
- amaç : olaganüstü hal ilanına yol açan sebeplerle bozulmuş olan kamu düzeninin yeniden kurulması
* olağanüstü halin sona ermesi ile genişletilmiş kolluk yetkileri sona ererken, olağan kolluk yetkileri geri gelir
* sıkıyönetim ilanına ilişkin işlemde idari işlemdr. Unsurları
- yetki : bakanlar kurulu yetkilidir. Resmi gazetede yayımlanır ve tbmm sinin onayına sunulur . bakanlar kurulu 6 ayı geçmemek üzere sıkıyönetim ilan edebilir ve bakanlar kurulunun isteği üzerine her defasında 4 ayı geçmemek üzere tbmm tarafından uzatılır. Savaş halinde bu koşul aranmaz
- şekil : kolektif işlem niteliğindeki bakanlar kurulu
- sebep :
1) şiddet hareketlerinin yaygınlaşması
2) savaş hali veya savaşı gerektirecek bir durumun belirmesi
3) ayaklanma olması veya cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir klkışmann olması
4) ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşürecek şiddet hareketlerin yaygınlaşması
- amaç :
1) şiddet hareketlerin yaygınlaşmasında ; şiddet hareketlerini ortadan kaldırarak kamu düzenini yeniden kurmak
2) savaş hali nedeniyle ; durumun gerektirdiği tüm tedbirlerin alınması
* sıkı yönetimin ilanı ile birlikte sivil kolluk yetki ve görevi askeri makamlara geçer
* 1402 sayılı kanunda sayılan suçların yargılanması askeri mahkemelere aittir