[Ayışığı]

Afrikalilar genetik ozelliklerinde bulunan ritim duygulariyla taninirlar ve onlari bu kadar etkileyici kilan bu icsel nitelikleridir. Afrika dansi sadece eglenceli olmaktan ziyade, duygulari iletmek ve topluluk hayatinda kutlamalarin yapilmasi ile ilgilidir. Onlar icin dans toplumsal degerleri ve kaliplari hayatin icine cekmenin bir yoludur ve her anlamda toplumdaki yasami yansitir. Afrika dansi bu ozelligi ile hayatin kendisi olmaktan baska bir sey degildir. Burada muzik ve ritim sadece vucudun derinliklerinde degil, damarlarindaki kanlarinda akmaktadir ve kusaktan kusaga aktarilmaktadir.
Bilindigi gibi Afrika sozlu gelenegiyle unludur, yani kulturel uygulamalar bir nesilden digerine aktarilir. Sozlu iletisim yoluyla muzik ifade araci olarak kullanilir. Kisacasi, ritim ve melodi kullanan sarki soylemek ve dans etmek, dunyanin bu bolumunde de ayni derecede onemlidir. Dans, oncelikle ayrintili kostumlerden, maskelerden, sahne malzemelerinden, vucut sanatindan ve birbirleriyle iletisim kurma hareketlerinden faydalanan Afrika kulturunun ayrilmaz bir parcasini olusturur.

Afrika Dansi Hakkinda Bilgiler
Dunyadaki tum dans geleneklerinin aksine, Afrika dansi, onu diger tum danslardan ayiran, cok merkezli politritiktir. Bu, bir danscinin vucudunun tek bir unite olarak kabul edilmedigi, bunun yerine, muzik icindeki farkli ritimlere cevap verebilecek cesitli bolumlere ayrilmis bolgelere ayrildigi anlamina gelir. Bu bolumlere ayrilmis alanlar, kesin karmasIk ve ustalasmasi nispeten zor olan bagli hareketler olusturur. Dunyanin bu bolgesinde dans, siradanin otesine gecer ve genellikle dini rituellerde maneviyatin bir ifadesi olarak gorulur. Toplulugun hayatindaki onemli olaylarla bir butun olarak guclu sekilde iliskilendirilen bir gelenektir, yani beraberligi paylasma firsati olarak goruluyor.

Afrika Dansinin Ozellikleri
Ritim ve muziksiz dans her ne kadar anlamsiz hareketler olarak degerlendirilse bile muzik, Afrika dans rituellerinin ayrilmaz bir parcasidir ve muzik sadece kabilenin kalp atisi olarak adlandirilan davul anlamina gelmez. Evet, tamburun atmasi, ona eslik etmek icin sekerler, kora, mbira ve kosIka gibi aletler vardir. Afrika dansinin en onemli ozelliklerinden biri, toren dansi olmalarinin asla tek basina gerceklestirilmemesidir. Danslar her zaman tum topluluk tarafindan gerceklestirilir ve her uye performansa katilir. Bu, danscilar ve sozde izleyici arasinda surekli bir etkilesim oldugu anlamina gelir.

Dansta Kullanilan Afrika Maskeleri
Maskeler, geleneksel Afrika kulturunun onemli bir ozelligini olusturur. Ayrintili maskeler, rituel danslarda ve sosyal ve dini islevlerde kullanilir. Maskeli danslar, dugunler, cenaze torenleri ve acilis torenlerini iceren geleneksel torenlerin ayrilmaz bir parcasini olusturur. Maske kullanan kisinin insan seklini ihlal ettigi ve maskenin temsil ettigi ruh bicimini devraldigi soylenir. Maskeli dansci boylece topluluk uyeleri ve ruhlar arasinda bir iletisim araci haline gelir. Gelecek nesiller icin gelenegi canli tutmak kolay degildir ve usta danscilar dansin hicbir sekilde degistirilmemesini saglarlar. Ayni egitim, cocukluktan itibaren baslar; Ote yandan muzik egitimi, cocugun dogumu ile baslamaktadir
Afrika Danslari ve TurleriRitmik alkislar, ayaklari vurmak ve sarki soylemek dans icin gereken ritmik muzige katkida bulunur. Muzik ve dans ayni madalyonun iki yuzu olarak kabul edilir. Sarki soylerken, cagri ve cevap adi verilen bir teknik kullanilir, bu da bas sarkicinin gruba liderlik ettigi anlamina gelir; bu, dunyadaki cogu koro tarafindan takip edilen bir kavramdir.
Erkekler sicramak ve ziplamak gibi buyuk vucut hareketlerini kullanirken, kadinlar karistirma adimlarina benzer kucuk hareketlerle dans ederler. Afrika danslari yasamin bir yansimasidir ve danscilarin genellikle yas ve cinsiyet temelinde ayrildigini soylemesi sasirtici degildir. Bir butun olarak topluluga daha fazla onem verilir, bu yuzden cift dansinin olmamasi gerekir.

Afrika Dansi Turleri
Kuskusuz, Afrika’da yasayan farkli kabileler nedeniyle cok cesitli dans stillerinin var oldugu dogrudur. Ancak, bunlarin cogu benzer ilkelere dayanmaktadir. Iste Afrika dans turlerinden bazilari asagidaki gibidir:

Savasci Danslari
Dans tarzi, Foh ve Ewe halkindan kaynaklandigi ve ayrica Atamga olarak da bilinir. Savasci danslari, savasta savasan erkeklerin tasviridir, bu yuzden dans savas hareketlerini icerir. Sozde saldirgan bir dans tarzi ve karmasIk bir davul ritmi ile nitelendirilmektedir. Danscilar sahne alay dovuscusu mizrak olarak atkuyrugu kullanarak rakibi bicaklar. Bu dans turu ozellikle kulturel etkinliklerde ve cenazelerde yapilir. Agbekor dans tarzi bir ornektir.

Gecis Ayini
Gecis ayini, Afrika kabileleri arasinda en onemli rituellerden biri olarak kabul edilir. Bu dans turu eriskinlige bir baslangic eylemi olarak gerceklestirilir. Bu dans, ozellikle topluluk onunde gosteri yapmadan once aylarca inzivaya giren genc danscilar tarafindan gerceklestirilir. Bu dans, genc erkeklerin ve kadinlarin guvenini artirmak icin bir arac ve ayni zamanda onlari yasamin yeni asamasina davet etmenin bir aracidir.

Adumu Dans Formu
Masai halki, savas caginin gelecegini kutlamak icin Adumu dansini yapmaktadirlar. Bu danscilar, topuklarinin yere temas etmesine izin vermeden atlamak zorundadir. Ote yandan Tokoe, Gana’da secilen genc kadinlarin gerceklestirdigi bir danstir. Dans icin secilen kizlarin ergenlige girerken bakir kalmalari icin gerekli yeterlilik onlemlerini yerine getirmeleri gerekmektedir.

Hosgeldin Dansi
Karsilama danslari bir ziyaretciye selamlarini iletmek icin yapilir. Ayrica kabilenin yetenek ve potansiyelini ziyaretciye sergilemenin yollarindan biridir. Bati Afrika’da gerceklestirilen Yabara bu dans turunun bir ornegidir. Sekelin havada farkli yuksekliklere firlatilmasini icerir ve cogunlukla kadinlar tarafindan yapilir.

Ask Dansi
Bu dansin isminden de belli oldugu gibi sevgi tasviri, birliktelik ve sevgiyi kutlayan gunlerde yapilmaktadir. Dogada kutlayan performanslar dugunler, yildonumleri ve kabile rituelleri icin ayrilmistir. Gana’da kadinlar Nmane’i dugun gununde gelini onurlandirmak icin kullanirlar.

Sahiplik ve Cagirma
Bu dans turu, dunyanin ruhlarini, yani atalarin, agaclarin, ormanlarin ve hatta tanrilarin toplanmasi icin kullanilir. Ruhlari onurlandirmak ve rehberlik istemek icin bir arac olarak gerceklestirilir. Ruhun kizgin oldugu durumlarda zaman zaman affetmek icin yapilir. Bu Afrika Danslari ve Turleridanslar ayrica savas sirasinda veya iyi bir aldatmaca olacagina dair kesin bir inanca sahip bir kuraklik doneminde de gerceklestirilir. Bazi Afrikali kabile danslarinda, konuklari agirlamak icin etkileyici dans tarzlari da kullanilmistir.

Ara Yabara Dansi
Yabara Nijerya’dan veya Bati Afrika bolgesinden gelen dans seklidir. Bu dansta, ana dilde Shekere adi verilen Boncuklu Kabak Cingiragi ritmin degistigini belirtmek icin havaya firlatilmaktadir.

Agbekor Dansi
Bu dans, aslen Bati Afrika bolgesinden Ewe ve Foh asiretlerinin dansidir. Bu dans, ozel olarak cenaze zamanlarinda atkuyrugu ile yapilir.
Umu Adumu dansi:
Masai halki Adumu adi verilen geleneksel danslarini gerceklestirir. Bu dans, savascilarin yas toreninde gerceklesmektedir.

Pan Kpanlogo Dansi
Bu Afrika halk dansi, Gana’dan Ga etnik grubuna aittir. Bu dans, Kpanlogo adi verilen konga benzeri davullarla gerceklestirilir. Dans ayni zamanda Afrika davul dansi olarak da bilinir.

Tey Umteyo Dansi
Dans, vucudun pektus bolgesinin kendine ozgu hareketini icerdiginden, dans sallama olarak da adlandirilir. Bu dans ozellikle Guney Afrika Xhosa kabilesi tarafindan gerceklestirilir.

Lam Indlamu Dansi
Afrika Danslari ve TurleriBu dans, en cok African Zulu dansi olarak bilinir. Guney Afrika’nin Zulu kabileleri tarafindan gerceklestirilir. Bu dansta dansci bacagini basinin yuksekligine kaldirir ve yere sertce vurur. Bu dans ayni zamanda Zulu savas dansi olarak da adlandirilir ve cogunlukla Zulu dugunlerinde yapilir.
Afrika kitada cok sayida kabile oldugu icin, Afrika’da cok sayida halk danslari vardir. Uganda’dan Tamenaibuga, Amaggunju, Bwola, Zaire’den Makosa ve diger bircok dans formlari gibi Afrika kabileleri hala Afrika’da uygulanmaktadir.

Alıntı