Psikolojiye Giriş: Sigmund Freud'un Psikoseksüel Gelişim Kuramı Oral Dönem Nedir?

Sigmund Freud'un Freudyen Ego “Psikolojisinde Psikoseksüel Gelişim Kuramı”, psikanalitik cinsel dürtü teorisinin merkezi bir unsurudur. Freud, kişiliğin, çocuktan zevk arayan enerjilerin belirli erojen alanlara odaklandığı bir dizi çocukluk evresi boyunca geliştiğine inanıyordu. Erojen bir bölge, vücudun stimülasyona özellikle duyarlı bir alanı olarak karakterize edilir. Beş psikoseksüel aşama “Oral” (0-1.5 Yaş), “Anal” (1.5-3 Yaş), “Fallik” (3-6 Yaş), “Gizil” (6-12 Yaş) ve “Genital” (12 Yaş) olarak adlandırılır. Psikoseksüel Gelişim Kuramında her aşamayla ilişkili erojen bölge bir zevk kaynağı olarak hizmet eder. Herhangi bir aşamada tatminsiz olmak, fiksasyona neden olabilir. Öte yandan, tatmin olmak sağlıklı bir kişilikle sonuçlanabilir. Sigmund Freud, çocuğun psikoseksüel gelişim aşamalarından herhangi birinde hayal kırıklığı yaşaması durumunda, yetişkinliğe kadar devam edecek bir nevroz, işlevsel bir zihinsel bozukluk olarak devam edecek bir kaygı yaşayacağını öne sürdü. Psikanalitik yaklaşıma göre kişiliğin ve kişiliğe bağlı olarak davranışların oluşumunda içgüdüsel yapıların yanı sıra çeşitli gelişim dönemlerindeki tatminleri de önemlidir. Freudyen anlamda davranışların temelinde cinsel dürtüler öne çıktığı için bu dönemlere “Psikoseksüel Gelişim Dönemleri” adı verilir. Kişiliğin olmazsa olmazlarından ego ve süperegonun oluşumu psikoseksüel dönemlerde meydana geldiği için insan kişiliğinin temellenmesinde bu dönemlerin etkisi çok önemlidir.

ORAL DÖNEM (0-1.5 YAŞ): Psikoseksüel Gelişim Döneminin ilk aşaması, doğumdan bir yaşına kadar uzanan, bebeğin ağzının, annenin göğsünde beslenme zevkinden ve çevrelerinin sözlü keşfinden, yani nesneleri ağza yerleştirme eğiliminden kaynaklanan libidinal hazzın odak noktası olduğu oral aşamadır. Çocuk, bir şeyleri ağzına emmenin ve kabul etmenin içsel zevkiyle emzirmeye odaklanır. İd baskındır, çünkü ne ego ne de süper ego henüz tam olarak gelişmemiştir ve bebeğin kişiliği başka ifadeyle kkimliği olmadığı için her eylem haz ilkesine dayanır. Bununla birlikte, çocuksu ego sözlü aşamada oluşuyor; oluşumuna iki faktör katkıda bulunur: bir beden imajı geliştirirken, dış dünyadan ayrıdırlar, örneğin çocuk vücuduna uygulandığında acıyı anlar, böylece vücut ve çevre arasındaki fiziksel sınırları belirler; gecikmiş haz yaşamak, belirli davranışların bazı ihtiyaçları karşıladığının anlaşılmasına yol açar, örneğin ağlamak belirli ihtiyaçları tatmin eder. Annede sütten kesme, bebeğin psikoseksüel gelişiminin oral evresindeki en önemli deneyimdir, annenin göğsünde beslenmenin fiziksel yakınlığını kaybetmenin bir sonucu olarak ilk kayıp hissi. Çocuk sadece emzirmenin duyusal zevklerinden değil, aynı zamanda bakılmanın, annelik yapmanın ve kucağa alınmanın psikolojik zevkinden de mahrumdur. Yine de sütten kesme, bebeğin çevreyi kontrol etmediğine dair öz farkındalığını arttırır ve böylece gecikmiş hazzı öğrenir, bu da bağımsızlık benliğin sınırlarının farkındalığı ve güven doyuma yol açan davranışlar kapasitelerinin oluşmasına yol açar. Yine de, sözlü aşamanın engellenmesi, arzunun çok fazla veya çok az tatmini, egosal formasyonun bir sonucu olarak manipülatif bir kişilikte kendini gösteren pasiflik, saflık, olgunlaşmamışlık, gerçekçi olmayan iyimserlik ile karakterize edilen bir oral aşama saplantısına yol açabilir. Çok fazla tatmin durumunda, çocuk çevreyi kontrol etmediğini ve tatminin her zaman hemen olmadığını öğrenmez, böylece olgunlaşmamış bir kişilik oluşturur. Çok az tatmin durumunda, bebek, tatmin edici davranışı üretmesine rağmen, tatminin gelmediğini öğrendiğinde pasif hale gelebilir.


KAYNAK: PSİKOLOJİ TARİHİ
(İNGİLİZCEDEN TÜRKÇEYE ÇEVRİLMİŞTİR.)